Ο μεγαλύτερος ανασχηματισμός του ευρωπαϊκού πολιτικού προσωπικού στις κορυφαίες θέσεις της ΕΕ βρίσκεται επί θύραις: το 2019 θα καλυφθούν από «φρέσκους» εκπροσώπους του τα σπουδαιότερα πόστα στο οικοδόμημα τις ΕΕ, με μια διαδικασία που στους Financial Times φαίνεται αρκετά «περίπλοκη» υπόθεση.

Του χρόνου, λοιπόν, θα διοριστούν νέοι πρόεδροι στα τέσσερα σημαντικότερα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ενωσης: στην Κομισιόν (Ευρωπαϊκή Επιτροπή), στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Επίσης, θα πληρωθούν η θέση του επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ και άλλες θέσεις της Κομισιόν, αλλά και θα οριστεί η ευρωπαϊκή υποψηφιότητα (από πλευράς ΕΕ, δηλαδή) για τη θέση του νέου γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ.

Οι ασταθείς –γενικώς- γεωπολιτικές συνθήκες, το «δύσκολο» Brexit και το Μεταναστευτικό ως εσωτερικό πρόβλημα στην επικράτεια της Ενωσης είναι το πλαίσιο εντός του οποίου θα συντελεσθούν οι παραπάνω αλλαγές. Επ’ αυτού, ο πρώην πρωθυπουργός της Σουηδίας και διατελέσας πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Φρέντρικ Ράινφελντ είπε στους Financial Times: «Υπάρχει ο Τραμπ, το Brexit και η μετατόπιση της Ιταλίας από τον φιλοευρωπαϊσμό στον εθνικισμό,  η Ανατολική Ευρώπη. Το πλαίσιο τώρα είναι εντελώς διαφορετικό».

Ορισμένες κρίσιμες αποφάσεις υποτίθεται ότι θα ληφθούν στη σύνοδο κορυφής των ηγετών της Ενωσης, τον Ιούνιο του 2019, έναν μήνα έπειτα από τις ευρωεκλογές.

Το γερμανογαλλικό deal

Το μοίρασμα των δύο σημαντικότερων θέσεων, του προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, προϋποθέτει συμφωνία των ισχυρότερων (από πλευράς ΑΕΠ) κρατών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, δηλαδή απαιτείται ένα deal μεταξύ Γερμανίας και Γαλλίας. Κάποιοι ευρωπαίοι αξιωματούχοι, μιλώντας στα ΜΜΕ, ισχυρίζονται ότι η βούληση της Γερμανίας να τοποθετήσει έναν από τους πολιτικούς της στην κεντρική τράπεζα έχει υποχωρήσει πια, ότι δεν την ενδιαφέρει και τόσο το ζήτημα, ενώ το γαλλικό ενδιαφέρον για τη θέση αυτή έχει αναζωπυρωθεί.

«Αμφιβάλλω ότι έχει μεγάλη σημασία τι διαβατήριο έχουν τα πρόσωπα» είπε ένας γερμανός αξιωματούχος. «Δεν νομίζω ότι η καγκελάριος προσβλέπει πραγματικά στη γερμανική προεδρία της Κεντρικής Τράπεζας». Η Γερμανία μπορεί να απαιτήσει την προεδρία της Κομισιόν – κάποιος ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ δήλωσε μάλιστα ότι μια τέτοια εξέλιξη είναι «πολύ πιθανή» και ότι, σε τέτοια περίπτωση, η Γαλλία θα ανταμειφθεί με την προεδρία της Κεντρικής Τράπεζας.

Προς το παρόν πάντως είμαστε μάλλον μακριά από μία διευθέτηση τέτοιου τύπου. Εξάλλου η συγκέντρωση περισσότερων θέσεων σε γερμανικά χέρια θα προκαλέσει αντιδράσεις από πλευράς μικρών (όσον αφορά το ΑΕΠ) χωρών. Ωστόσο, «κατά τη διάρκεια της πρωθυπουργίας μου έμαθα ότι η γαλλογερμανική παρουσία είναι πάντα έντονη όταν λαμβάνονται σημαντικές αποφάσεις στα όργανα διοίκησης της ΕΕ», λέει ο κ. Ράινφελντ.

«Ευσεβείς πόθοι» εχθρών της Μέρκελ

Η εκλογή του προέδρου της Κομισιόν από την Ευρωβουλή δίνει έναν παραπάνω δημοκρατισμό στο όλο σύστημα της Ενωσης. Το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα θα εκλέξει τον υποψήφιό του τον Νοέμβριο: ο Γερμανός Μάνφρεντ Βέμπερ, ο Φινλανδός Αλεξ Στουμπ, και ο Γάλλος Μισέλ Μπαρνιέ είναι στην κούρσα. Το φιλελεύθερο μπλοκ της Ευρωβουλής εξετάζει ονόματα όπως της Δανής Μαργκέτ Φεστάγκερ.

Ο διορισμός του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αποφασίζεται αποκλειστικά από τους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και είναι ένας ρόλος καθοριστικός για την πολιτική ατζέντα της ΕΕ και την προεδρία των συνόδων κορυφής. Τη θέση του Πολωνού Ντόναλντ Τουσκ μπορούν να διεκδικήσουν και μικρότερες (ως προς το ΑΕΠ) χώρες της Ενωσης, δηλαδή οι ανατολικοευρωπαϊκές και οι νότιες. Οι πολιτικοί που «ακούγονται» για τον διορισμό σε αυτή τη θέση είναι ο Ολλανδός Μαρκ Ρουτ, ο Ιρλανδός Eντα Κένι, η Λιθουανή Νταλιέ Γκριμπαουσκάιτε, η Δανή Χέλε Θόρνινγκ-Σμιτ.

Από την ιστορία με τους διαφόρους πολιτικούς που «κυνηγούν» μια καλή θέση στο σύστημα της ΕΕ δεν λείπει το όνομα της γερμανίδας καγκελαρίου. Οτι δηλαδή η Ανγκελα Μέρκελ αναζητεί αραξοβόλι σε κάποια καρέκλα της ΕΕ. Εκτός από την ίδια κανείς δεν μπορεί να ξέρει, φυσικά. Ομως κάποιος ανώτερος αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Ενωσης δήλωσε ότι κάτι τέτοιο μπορεί να είναι απλώς «ευσεβής πόθος» των αντιπάλων της στην πολιτική κονίστρα της Γερμανίας.

«Ταχτοποίησα το σπίτι»

Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι ανακοίνωσε τη Δευτέρα 3 Σεπτεμβρίου ότι δεν θα επιδιώξει να ανανεώσει τη θητεία της όταν θα λήξει η τρέχουσα, στα τέλη του 2019. Η κυρία Μογκερίνι δήλωσε με έμφαση ότι θα ήθελε «να αφήσει τακτοποιημένο το σπίτι» στον διάδοχό της όταν ολοκληρωθεί η θητεία της, τον Οκτώβριο του 2019.

«Εχουμε πολλά πράγματα να κάνουμε αυτή τη χρονιά. Πρώτ’ απ’ όλα, να διατηρήσουμε ό,τι έχουμε πετύχει μέχρι σήμερα» είπε. «Εχουμε πολλά να κάνουμε για να ολοκληρώσουμε το έργο μας και να αφήσουμε τακτοποιημένο το σπίτι σε εκείνον που θα έχει την τιμή και την ικανοποίηση να αναλάβει την αποστολή αυτή έπειτα από εμένα, του χρόνου».

Η Μογκερίνι, προερχομένη από το ιταλικό Δημοκρατικό Κόμμα, ανέλαβε ύπατη εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας το 2014. Το τελευταίο διάστημα έχει επικεντρώσει τις προσπάθειές της στη διάσωση της συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν μετά τη μονομερή απόφαση των ΗΠΑ να αποχωρίσουν από αυτή.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News