Το 51% των ελληνικών επιχειρήσεων αισιοδοξεί ότι το 2023 θα είναι μια χρονιά ισχυρής ανάπτυξης για αυτές, με κύρια εργαλεία τους πόρους της Ευρωπαϊκής Ενωσης (Ταμείο Ανάκαμψης και ΕΣΠΑ), αλλά και τις μεταρρυθμίσεις, που αν συνεχιστούν με την ορμή των τελευταίων ετών, θα βελτιώσουν ακόμη περισσότερο το επιχειρηματικό περιβάλλον στη χώρα.

Ωστόσο, το 34% θεωρεί ότι θα χρειαστεί βοήθεια προκειμένου να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες της ενεργειακής κρίσης και τις επιπτώσεις του πληθωρισμού στη δραστηριότητά της. Παρά ταύτα, και αυτή η κατηγορία θεωρεί ότι η «επιχειρηματική ανάταξη» είναι μονόδρομος.

Τα συμπεράσματα αυτά προκύπτουν από την ετήσια έρευνα του ΣΕΒ, η οποία πραγματοποιήθηκε για έκτη συνεχή χρονιά από την MRB και αποτυπώνει τις απόψεις ενός αντιπροσωπευτικού δείγματος επιχειρήσεων στην Ελλάδα για το 2022 και τις προοπτικές για το 2023.

Τα κυριότερα ευρήματα της έρευνας είναι τα εξής:

Εύθραυστη ισορροπία

Σε ένα αβέβαιο διεθνές περιβάλλον, οι επιχειρήσεις καλούνται να διατηρήσουν μια εύθραυστη ισορροπία ανάμεσα στη αντιμετώπιση της δυσμενούς συγκυρίας και στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας. Η ενεργειακή κρίση και οι πληθωριστικές πιέσεις είναι σημαντικές απειλές, με ανάγκη μεγαλύτερων παρεμβάσεων για την άμβλυνση των επιπτώσεών τους, ώστε να μη διαταραχθεί η εύθραυστη αναπτυξιακή ισορροπία. Ειδικά οι πληθωριστικές πιέσεις εξανεμίζουν τη δυνατότητα των επιχειρήσεων να απορροφούν τα αυξημένα κόστη χωρίς να τα μετακυλούν στους αγοραστές των προϊόντων τους. Παράλληλα, οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν δυσκολία κάλυψης των αναγκών σε ανθρώπινο κεφάλαιο με γνώσεις και δεξιότητες.

Προσανατολισμός στην ανάπτυξη

Πάνω από τις μισές επιχειρήσεις (51% έναντι 15% το 2019 και 6,4% το 2017) προσδοκούν ή επιδιώκουν επιχειρηματική ανάπτυξη, το 15% (έναντι 43% το 2019 και 64% το 2017) προσδοκά ή επιδιώκει σταθερότητα στα επιχειρηματικά μεγέθη την παρούσα περίοδο, ενώ μία στις τρεις (34%) θεωρεί ότι χωρίς επιχειρηματική ανάταξη δυσκολεύεται να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις.

Πρόοδος της οικονομίας

Οι επιχειρήσεις θεωρούν ότι η οικονομική κατάσταση της χώρας, αλλά και η προοπτική της, ακολουθεί μια σταθερή πορεία. Η θετική εκτίμηση για την οικονομική κατάσταση παραμένει για δεύτερη συνεχή χρονιά πάνω από το 10%, κάτι που είχε να συμβεί από το 2017.

Πρόοδος στις μεταρρυθμίσεις

Στην έρευνα καταγράφηκε η μεγάλη πρόοδος στη μεταρρυθμιστική προσπάθεια που έγινε από την κυβέρνηση τα τελευταία χρόνια. Στην πρώτη θέση των θετικών αξιολογήσεων βρίσκεται η ψηφιοποίηση του κράτους (κυρίως στις διεπαφές μέσω του gov.gr) και ακολουθούν η μεταρρύθμιση του φορολογικού πλαισίου και η υλοποίηση του ΕΣΠΑ.

Πρόβλημα η γραφειοκρατία

Οι μεταρρυθμίσεις στους τομείς αυτούς υποστηρίζουν μια ποιοτική στροφή στη λειτουργία της οικονομίας. Ωστόσο, για το σύνολο των επιχειρήσεων, ζητούμενο είναι η ακόμα ταχύτερη άρση της γραφειοκρατίας σε πεδία όπως η απονομή δικαιοσύνης, το ρυθμιστικό πλαίσιο για την ενέργεια και το κλίμα, η χωροταξία, η αδειοδότηση, η λειτουργία των ΟΤΑ, η λειτουργία του ανταγωνισμού, το πτωχευτικό πλαίσιο κ.λπ. Οι επιχειρήσεις θεωρούν ότι η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων στα πεδία αυτά είναι σημαντική, ώστε οι διαδικασίες της δημόσιας διοίκησης να απλοποιούνται πριν από την ψηφιοποίηση και ανάρτησή τους στο gov.gr.

Συμπερασματικά, το σύνολο της αγοράς, προκειμένου να διατηρήσει την εύθραυστη αναπτυξιακή ισορροπία, κρίνει ως επιβεβλημένη τη λήψη δραστικών μέτρων για τη μείωση του ενεργειακού κόστους και τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων, ειδικά εκείνων που αποσκοπούν στη μείωση της γραφειοκρατίας και στην επιτάχυνση της απονομής δικαιοσύνης.

Ευνοϊκό τοπίο

Ειδικότερα, οι απαντήσεις που έδωσαν οι επιχειρήσεις ως προς τους παράγοντες που υποστηρίζουν τις προσδοκίες τους για το μέλλον είναι οι εξής:
– Το 71% έχει αξιοποιήσει τους πόρους της ΕΕ για την κάλυψη των επενδυτικών αναγκών τους.
– Το 35,3% συνεχίζει να επενδύει, να ενισχύει την επενδυτική του δραστηριότητα, και σκοπεύει να τη συνεχίσει με μεγαλύτερη ένταση στο μέλλον. Βέβαια, ένα 24,7% έχει αναβάλει προσωρινά την επενδυτική του δραστηριότητα, σχεδιάζοντας να την επανεκτιμήσει μετά το τέλος της γεωπολιτικής κρίσης.
– Το 33,8% συνδέει την προσδοκία του για ανάπτυξη άμεσα με τη θετική οικονομική εξέλιξη της χώρας.
– Το 30,7% συνδέει την προσδοκία του για ανάπτυξη με την αναμενόμενη αύξηση της ζήτησης των προϊόντων.
– Το 23,2% συνδέει την προσδοκία του για ανάπτυξη με τις επενδύσεις στον ψηφιακό και πράσινο μετασχηματισμό.

Τα εμπόδια

–Το υψηλό ενεργειακό κόστος και οι έντονες πληθωριστικές πιέσεις ανησυχούν την αγορά. Το ενεργειακό κόστος κατατάσσεται στην πρώτη θέση των εμποδίων (53,5%) από το σύνολο των επιχειρήσεων όλων των κατηγοριών. Η αγορά διαπνέεται από την κοινή αντίληψη ότι η ένταση και το βάθος των επιπτώσεων της ενεργειακής κρίσης αποτελούν τροχοπέδη για την ανάπτυξη των μεσοπρόθεσμων επιχειρηματικών σχεδίων της.

– Οι καθυστερήσεις στην απονομή δικαιοσύνης και η πολυνομία παρεμποδίζουν την ανάπτυξη των επιχειρήσεων: Με 18,7% και 22,5% αντίστοιχα, τα χρόνια ζητήματα της πολυνομίας και της καθυστέρησης απονομής δικαιοσύνης εμποδίζουν την ανάπτυξη και την εύρυθμη λειτουργία του επιχειρηματικού περιβάλλοντος.

–Η έλλειψη ικανών στελεχών συνεχίζει να αποτελεί πρόβλημα, όπως επίσης ο ακριβός δανεισμός και η αδυναμία πρόσβασης στη χρηματοδότηση. Κατ’ επέκταση, δημιουργούνται σημαντικά προβλήματα ρευστότητας και αποθαρρύνεται οποιαδήποτε επενδυτική προσπάθεια.

Να συνεχιστούν οι μεταρρυθμίσεις

Οι πλέον σημαντικές πτυχές του μεταρρυθμιστικού έργου των τελευταίων ετών είναι η ψηφιοποίηση του κράτους και κυρίως των διεπαφών με τη δημόσια διοίκηση, η φορολογία φυσικών και νομικών προσώπων και η απορρόφηση/υλοποίηση προγραμμάτων ΕΣΠΑ.

Πρόκειται για μεταρρυθμίσεις που αξιολογούνται ιδιαιτέρως θετικά, καθώς συμβάλλουν στη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και αποτυπώνουν την ποιοτική στροφή της οικονομίας.

Οι επιχειρήσεις θεωρούν ότι θα ωφεληθούν περαιτέρω από τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων στα εξής πεδία:
• Χωροταξία – πολεοδομία – περιβαλλοντική αδειοδότηση
• Απονομή δικαιοσύνης
• Πτωχευτικό πλαίσιο
• Ευθύνες διοικητών επιχειρήσεων – εταιρικό δίκαιο – εταιρική διακυβέρνηση
• Πλαίσιο δημοσίων συμβάσεων/προμηθειών
• Επιχειρηματικά πάρκα και βιομηχανικές περιοχές
• Πλαίσιο για νεοφυείς επιχειρήσεις (Elevate Greece) και ένας νέος αναπτυξιακός νόμος.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News