«Φύγανε παλικάρια, και τώρα υποδεχόμαστε κόκαλα», λέει ο άνθρωπος που στέκεται δίπλα μας, με τη ματιά καρφωμένη επάνω σε έξι μικρά ξύλινα κουτιά -τι να τα πεις, φέρετρα;- και τον Μεικτό Λόχο Απόδοσης Τιμών του ελληνικού υπουργείου Αμυνας να τα συνοδεύει με βήματα βαριά στον ρυθμό ενός πένθιμου εμβατηρίου της μπάντας του Γενικού Επιτελείου Στρατού.

Τον λένε Κωνσταντίνο Αναλυτή, 69 ετών, αδελφός του Γιώργου Αναλυτή, στρατιώτη της Ελληνικής Δύναμης Κύπρου (ΕΛΔΥΚ) όταν οι Τούρκοι εισέβαλαν στο νησί, που όμως εξακολουθεί να αγνοείται. Το όνομά του δεν είναι γραμμένο σε κανένα από τα έξι κουτάκια. Είναι όμως εκείνο του Νικόλαου Τσουκαλά, με τον οποίο ήταν μαζί νεοσύλλεκτοι στην μονάδα της Λευκωσίας. Ο κ. Αναλυτής βρέθηκε χθες, Τρίτη απομεσήμερο, στο Πεντάγωνο, στην Αθήνα, για να υποδεχτεί τα λείψανα του «κολλητού» του αδελφού του. Κάτι σαν πικρή παρηγοριά. Ή, όπως μας λέει, σαν κρυφή ελπίδα ότι «μπορεί να βρεθεί και ο Γιώργος».

Ο Γιώργος Αναλυτής ήταν διαβιβαστής. Την ημέρα που έφτασε από την Ελλάδα στη Κύπρο με το πλοίο «Λέσβος», μαζί με άλλους στρατιώτες, 19 Αυγούστου του 1974, οι Τούρκοι χτύπησαν και κατέλαβαν το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ, και έκτοτε χάθηκαν τα ίχνη του.

Αγνοούμενος ήταν και ο στρατιώτης Νίκος Τσουκαλάς, 20 ετών τότε, που θα έφευγε για Ελλάδα με το ίδιο πλοίο που έφτασε στο νησί ο Αναλυτής και οι υπόλοιποι στρατιώτες για να αντικαταστήσουν τους προηγούμενους. Την ίδια νύχτα, 19 προς 20 Αυγούστου, το στρατόπεδο βομβαρδίστηκε και ο Νίκος εξαφανίστηκε.

Η τύχη των δύο-τρίτων των αγνοουμένων της Κύπρου δεν έχει ακόμα εξακριβωθεί.  Σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία, αυτήν την στιγμή από τους 1.508 αγνοουμένους της εισβολής των Τούρκων στο νησί, έχουν ταυτοποιηθεί 469. Για τους υπόλοιπους 1.039, δεν γνωρίζουμε τίποτα.

Ο Φώτης Φωτίου, Επίτροπος της Κυπριακής Δημοκρατίας για Ανθρωπιστικά Θέματα και Θέματα Αγνοουμένων, μας είπε ότι αποδεικνύεται πολύ δύσκολη η προσπάθεια που καταβάλλουν οι κυπριακές αρχές για να πείσουν τους Τούρκους να συνεργαστούν ουσιαστικά ώστε  να βρεθούν και να ταυτοποιηθούν τα λείψανα και των υπολοίπων αγνοημένων της κυπριακής τραγωδίας.

Συγκεκριμένα, η Κύπρος ζητεί από την Αγκυρα να δώσει πληροφορίες από τα αρχεία του τουρκικού στρατού για τα πεδία μαχών όπου είναι γνωστό ότι «χάθηκαν πολλοί στρατιώτες αλλά και άμαχοι πολίτες».

Μπορεί να έγινε ένα θετικό βήμα, δηλώνει ο κ. Φωτίου, με την πρόσβαση που έδωσαν τώρα οι Τούρκοι για έρευνες στις στρατιωτικές ζώνες, αλλά σε αυτές οι πληροφορίες των κυπριακών αρχών αναφέρουν πως είναι μικρός ο αριθμός των αγνοουμένων που υπάρχουν, συγκεκριμένα 130.

Η μεγάλη μάζα των αγνοουμένων βρίσκεται στα πεδία των μαχών πέριξ της Κερύνειας, αφού εκεί έγιναν από τον τουρκικό στρατό οι εκκαθαρίσεις και περισυλλογές, πρόσθεσε. «Δυστυχώς, οι Τούρκοι δεν συνεργάζονται».

Υποδεχόμενος τα λείψανα των έξι μέχρι πρότινος αγνοουμένων ελλήνων στρατιωτών, ο Πάνος Καμμένος είπε πως η ελληνική πολιτεία, με ασυγχώρητη καθυστέρηση πολλών ετών, απέδωσε τις τιμές που πρέπει, «με τις σημαίες μεσίστιες και με τον σεβασμό που οφείλεται, στους ήρωές μας που έδωσαν τη ζωή τους για το Εθνος».

Και η Κύπρος, για την οποία πήγαν να πολεμήσουν σαν πρόβατα επί σφαγή, μας είπε μία συγγενής του Νίκου Τσουκαλά που σκοτώθηκε μόλις πάτησε το πόδι του στο νησί, ήταν παρούσα στην τελετή παράδοσης των λειψάνων τους, δια του υπουργού Άμυνας Χριστόφορου Φωκαΐδη αλλά και εκπροσώπους της κυπριακής Βουλής.

«Πενήντα χρόνια ο πατέρας μου, αδελφός του Δημήτρη, αλλά και όλοι εμείς τα ανίψια του, ζούσαμε με την αγωνία εάν θα βρεθεί ποτέ ο χαμένος μας θείος στη Κύπρο».

«Δεν υπάρχει χειρότερη στιγμή από τούτη, που ένας ήρωας επιστρέφει στην πατρίδα του νεκρός. Νεκρός, αλλά αθάνατος. Διότι συναντάται με την Ιστορία. Τα έξι παλικάρια που υποδεχόμαστε σήμερα διαγράφηκαν πια από τον θλιβερό κατάλογο των αγνοουμένων μας, και ενεγράφησαν σε εκείνον των ηρώων μας», είπε ο κ. Φωκαΐδης, που δυσκολεύτηκε πολύ να συγκρατήσει τη συγκίνησή του όταν, στο ξωκλήσι του Πενταγώνου, παρέδωσε από μία τιμητική πλακέτα σε συγγενείς των παλικαριών και τους έκλεισε στην αγκαλιά του.

Ο Βαγγέλης Κουτσούκας, ανιψιός του Δημήτρη Κουτσούκα -ο οποίος, όπως λέει ότι τον πληροφόρησαν οι κυπριακές αρχές, πρέπει να εκτελέστηκε από τούρκους παρακρατικούς το 1965 όταν υπηρετούσε, 22 ετών τότε, τη θητεία του στην ΕΛΔΥΚ- μας είπε: «Πενήντα χρόνια ο πατέρας μου, αδελφός του Δημήτρη, αλλά και όλοι εμείς τα ανίψια του, ζούσαμε με την αγωνία εάν θα βρεθεί ποτέ ο χαμένος μας θείος στη Κύπρο».

«Πιστεύαμε ότι μπορεί να είχε κτυπήσει κάπου και να είχε πάθει αμνηστία, και ότι μια μέρα θα τον βρίσκαμε. Σήμερα, παραλαμβάνουμε ένα κουτί με τα οστά του».

Ο σκελετός του Δημήτρη, μας λέει ο 28χρονος σήμερα ανιψιός του Βαγγέλης, βρέθηκε σε έναν λάκκο, μόνο του, σε ένα τουρκικό χωριό της επαρχίας Αμμοχώστου. Οι επιστήμονες που διενήργησαν το τεστ ταυτοποίησης είπαν σε αυτόν και στους άλλους συγγενείς ότι θα πρέπει να εκτελέστηκε εν ψυχρώ αφού βρέθηκε πισθάγκωνα δεμένος και με μία μεγάλη τρύπα στο κρανίο. Επίσης, λέει, βρέθηκε και ένα πορτοφόλι, το δικό του πορτοφόλι, με τρία κέρματα μέσα.

«Ολοι οι συγγενείς είχαμε την φωτογραφία του στα σπίτια μας» λεέι ο Βαγγέλης Κουτσούκας. Είναι η ίδια φωτογραφία που κρατούσε ένας από τους υπαξιωματικούς του ελληνικού στρατού που, στη χθεσινή τελετή στο Πεντάγωνο, συνόδευε το κουτάκι με τα λείψανά του, προτού γίνει επιτέλους η κανονική τους ταφή.

Στο ξωκλήσι του Πενταγώνου έξι ιερείς, ένας για κάθε στρατιώτη θαρρείς, έψαλαν την νεκρώσιμη ακολουθία.

Όλοι οι παρευρισκόμενοι μετέβησαν έπειτα στο κυλικείο του Υπουργείου όπου προσφέρθηκαν κονιάκ, ελληνικός καφές και κουλουράκια.

Εκεί, η συγγενής άλλου έλληνα στρατιώτη που ακόμα δεν έχει βρεθεί, θύμισε στους δύο υπουργούς, Ελλάδας και Κύπρου, ότι «είναι πολλά ακόμα τα παλικάρια μας που αγνοούνται».

«Σαράντα χρόνια ζούμε αυτό το μαρτύριο. Είναι πάρα πολλά. Κάντε κάτι», είπε η χαροκαμένη γυναίκα που έχασε αδελφό, και έκτοτε ζει με τα μαύρα. Θα τα βγάλει, λέει, όταν τον φέρουν εδώ και τον θάψει κανονικά.

Η χθεσινή μέρα ήταν δύσκολη για όλους. Εκείνους που έχουν πια τάφο να επισκέπτονται και να ανάβουν ένα καντηλάκι. Αλλά και εκείνους που θα συνεχίσουν να το ανάβουν στο εικονοστάσι στο σπίτι, πλάι στη φωτογραφία ενός ένστολου παιδιού.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News