Ο Τραμπ είναι αντιληπτός στο ακροατήριό του ακριβώς επειδή δεν είναι ρήτωρ. Εχει περιορισμένο λεκτικό δυναμικό και δη επαναλαμβανόμενο. Διανθισμένο με γενικά επίθετα στον υπερθετικό βαθμό τους και με πομπώδη επιρρήματα. Γιατί τάχα;

Μήπως επειδή κοιμάται με τον… Πλάτωνα στο προσκέφαλό του; Το «λόγου μέτρον ουχ ο λέγων, αλλ’ ο ακούων» μάλλον το εφαρμόζει εμπειρικά, ίσως γιατί ψυχανεμίζεται τις δυνατότητες του κοινού του, ακριβώς όπως η χειρομάντισσα τις παλάμες που χαϊδεύουν ερωτικά τα χαρτονομίσματα και όπως ο μπίζνεσμαν τις τάσεις της αγοράς. Ο ίδιος είναι μάλλον απίθανο να δύναται να αρθρώσει λόγο επιπέδου. Ομοιος ομοίω λοιπόν… (Ο Πλάτων, όπως βλέπετε, πανταχού παρών.)

Εξάλλου αν ο λόγος του Τραμπ ήταν φροντισμένος, αρμολογημένος προσεκτικά, ώστε να ξεχωρίζουν οι έννοιες, να φωτίζονται τα σκοτάδια και να σκοτεινιάζουν τα φώτα (όλα χρειάζονται), δεν θα υπήρχε καμία σημασιολογική ασάφεια. Και τότε ο ακροατής θα καταλάβαινε εις βάθος, θα έκρινε και ίσως θα απέρριπτε. Αλλά αυτά είναι επικίνδυνα πράγματα στην πολιτική.

Η ιταλική Repubblica παρουσίασε την ιταλική έκδοση ενός πονήματος για τη «γλώσσα του Τραμπ» που γράφτηκε στα Γαλλικά από την Μπερενζέρ Βιενό.

Η γαλλίδα επαγγελματίας μεταφράστρια και καθηγήτρια Μετάφρασης στο Πανεπιστήμιο VII στο Παρίσι έχει ήδη δηλώσει ότι «η μετάφραση του λόγου του Ομπάμα ήταν πραγματική πνευματική χαρά» αλλά η μετάφραση του λόγου του Τραμπ είναι… μαρτύριο. Διαβάζοντας τον Τραμπ στα Γαλλικά, λέει, αποκαλύπτεται η χαμηλή ποιότητα της γλώσσας του, ήτοι η μπασκλασαρία της σκέψης του.

Στην πρώτη συνέντευξη που παραχώρησε μετά την εκλογή του –και ήταν στους New York Times– ο Τραμπ χρησιμοποίησε τον αγαπημένο του όρο, το επίθετο «μεγάλος-ο», 45 φορές. Το ρήμα «νικώ» 25 φορές. Και επτά φορές το επίθετο «τεράστιος-ο». Το λεξιλόγιό του είναι στενό, περιορισμένο.

Το βιβλίο της μεταφράστριας δείχνει τα μεταφραστικά προβλήματα που ανακύπτουν από το, ας πούμε, ιδιόλεκτο του Τραμπ. Δεν υπάρχουν λέξεις για να αποδώσουν το… περιεχόμενο του πρωτοτύπου!

Πώς αποδίδεις, λόγου χάρη, τον εκπληκτικό χαιρετισμό του Τραμπ στην Μπριζίτ Μακρόν στις 14 Ιουλίου 2017 στο Παρίσι: «Είσαι σε τόσο καλή κατάσταση!»

Πώς αποδίδεις τα δύσοσμα λήμματα (σχεδόν… λύματα) «shithole», «shitty» και τα παρεμφερή, τα οποία ο Τραμπ χρησιμοποίησε σαν επιθετικούς προσδιορισμούς στο ουσιαστικό «χώρες».

Η διαφοροποίηση του Τραμπ από τον πολιτικώς ορθό λόγο του αμερικανικού συστήματος γίνεται αντιληπτή (και είναι αποδεκτή από τον αμερικανικό λαό διότι υποτίθεται ότι στρέφεται κατά των ελίτ, μα στην πραγματικότητα ακυρώνει ταξικές διαφορές και εισοδηματικές ανισότητες), ωστόσο εξαντλείται σε εμφαντικές επαναλήψεις λέξεων εκεί όπου απαιτείται πλούσια και ουσιώδης έκφραση με σκοπό την ακρίβεια. Την τέτοιου είδους απλοποίηση του λόγου του τη χρησιμοποιεί βίαια κατά των αντιπάλων του. Αποζητεί την ένταση, την πολεμική, και συχνά εκτρέπεται στη χυδαιότητα.

Ο πρόεδρος δεν φιλτράρει ό,τι σκέφτεται, δεν υπακούει στους καλούς κανόνες της κοινωνικής και πολιτικής ζωής, απαλλάσσει τον εαυτό του από την υποχρέωση που έχουν όλοι οι υπεύθυνοι άνθρωποι να φιλτράρουν και να προσαρμόζουν τη συμπεριφορά τους και την έκφρασή τους ανάλογα με τις (διαφορετικές κάθε φορά) καταστάσεις.

Με το λεξιλόγιο του Τραμπ είμαστε ένα βήμα μακριά από την ανατροπή της πραγματικότητας: λέει (και γράφει) «πιστέψτε με», πότε για το ένα και πότε για το άλλο ζήτημα, και οι άνθρωποι… πιστεύουν χωρίς να θέλουν να κατανοήσουν! Πιστεύουν πέρα από τα δεδομένα και τα ντοκουμέντα, μεταφυσικά!

Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι το Twitter είναι το κύριο μέσο επικοινωνίας του Τραμπ. Εκατό εκατομμύρια χρήστες στα σόσιαλ μίντια πιστεύουν στο προεδρικό «wow» καθώς αυτός επιτίθεται στις εφημερίδες που του ασκούν κριτική. Σε αυτό το σημείο δεν υπάρχει πλέον ανάγκη να πούμε ψέματα, ούτε να επινοήσουμε ψεύτικες ειδήσεις: αρκεί που ζούμε σε έναν κόσμο διαφορετικό από τον πραγματικό, αρκεί που αρνούμαστε την πραγματικότητα την ίδια. Ο Τραμπ το είπε, τον Ιούλιο του 2018, σε κάποια συνέλευση βετεράνων: «Αυτό που βλέπετε δεν είναι αυτό που πραγματικά συμβαίνει»…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News