Εδώ και κάμποσα χρόνια, η «πολιτικώς ορθή» ελίτ των ΗΠΑ ανακάλυψε ότι η ισπανική γλώσσα, την οποία καθημερινώς ομιλούν εκατομμύρια αμερικανοί πολίτες λατινοαμερικανικής καταγωγής, έχει… γένη, όπως οι περισσότερες γλώσσες του κόσμου. Το γένος, όμως, είναι κομμάτι ενοχλητικό πράγμα, καθότι το φύλο προσδιορίζεται πλέον ως «ρευστό», οπότε η αντίθεση μεταξύ γραμματικής και ιδεοληψίας κάνει μπαμ. «Απλά» είναι τα πράγματα. Τόσο «απλά», που η ελίτ λανσάρισε την επινοημένη ψευδο-λέξη «Latinx», ώστε να αντικαταστήσει, στον δημόσιο λόγο τουλάχιστον, τις κανονικές λέξεις Λατίνοι και Λατίνες.

Υποτίθεται ότι το ουδέτερο από απόψεως γένους ουσιαστικό «Latinx» γεννήθηκε για να καλύψει όσους δεν χωρούσαν στα «κοστούμια» του αρσενικού και του θηλυκού, δηλαδή τους ΛΟΑΤΚΙ. Υποτίθεται, επίσης, ότι το «Latinx» ήταν ευθυγραμμισμένο με την «επαναστατική» στάση των αμερικανικών κινημάτων «αφύπνισης» τύπου #MeToo και ενταγμένο στη μόδα. Μόνο που οι ίδιοι οι ισπανόφωνοι το εξέλαβαν κάπως διαφορετικά και η δουλειά στράβωσε. Πλέον, υψώνονται φωνές που καταγγέλλουν εσκεμμένη απαξίωση της ισπανικής γλώσσας και κουλτούρας, μάλιστα συμφωνούν μαζί τους όχι μόνο οι Ρεπουμπλικανοί, αλλά και ορισμένοι Δημοκρατικοί, αποκηρύσσοντας το «Latinx».

Οι New York Times ασχολήθηκαν με το φαινόμενο της ψευδο-λέξης και επισήμαναν ότι τα δύο αμερικανικά κόμματα έχουν διαφορετικά σκεπτικά εναντίον της. Η Ρεπουμπλικανή κυβερνήτης του Αρκανσo Σάρα Σάντερς απαγόρευσε τη χρήση του «Latinx» στα δημόσια έγγραφα, ως παράγωγο της «κουλτούρας αφύπνισης». Οι Δημοκρατικοί έπραξαν το ίδιο στο Κονέκτικατ, θεωρώντας ότι η «αμερικανοποίηση» των λέξεων Λατίνος-οι και Λατίνα-ες ακρωτηριάζει την ισπανική γλώσσα. Προ ετών, ο Δημοκρατικός βουλευτής της Αριζόνας Ρούμπεν Γκαγιέγο, ισπανόφωνος ο ίδιος και μέλος της «ισπανικής ομάδας» στο Κογκρέσο, είχε ανακοινώσει ότι απαγόρευσε στο προσωπικό του να χρησιμοποιεί τη λέξη «Latinx» στις επίσημες επικοινωνίες.

H ψευδο-λέξη, γράφει και η Corriere della Sera, πρωτοεμφανίστηκε στο web το 2004 και εν συνεχεία προωθήθηκε από ακαδημαϊκούς και αριστερούς (με τα αμερικανικά στάνταρ) ακτιβιστές στα σόσιαλ μίντια με ιδιαίτερο ζήλο, σε σημείο που το 2018 το λεξικό Merriam-Webster την περιέλαβε στα λήμματά του. Ωστόσο, η από καθέδρας διδασκαλία σκόνταψε στο γλωσσικό αισθητήριο του λαού. Πολλοί από εκείνους για τους οποίους το «Latinx» σχεδιάστηκε δεν αναγνωρίζουν τον εαυτό τους στο ψέμα του. Στις λιγότερο εύπορες τάξεις κιόλας, ιδιαίτερα στους πολίτες μεξικανικής καταγωγής, υπάρχει η εντύπωση ότι το «Latinx» έχει επιβληθεί από τους «από πάνω», έτσι διαμαρτύρονται και συγχρόνως υποστηρίζουν ότι άλλα ζητήματα τους καίνε, όπως η εργασία και η εκπαίδευση.

Ποιοι υποστηρίζουν ακόμη την επινοημένη λέξη που προσβάλλει τους ισπανόφωνους; Οπως γράφει η Corriere, «οι περισσότερο μορφωμένοι κάτοικοι των μεγαλουπόλεων», αλλά και «οι μη δυαδικοί, οι τρανς», οι οποίοι ισχυρίζονται ότι η χρήση του «Latinx» βοηθάει «στην αντιμετώπιση των στερεοτύπων και της τρανσφοβίας». Η λέξη χρησιμοποιήθηκε από την Ελίζαμπεθ Γουόρεν, υποψήφια για το χρίσμα των Δημοκρατικών το 2020, ενώ ο προαναφερθείς βουλευτής Γκαγιέγο έδωσε σαφές ταξικό χαρακτήρα στο «Latinx» γράφοντας στο Twitter ότι η χρήση του «χαϊδεύει τους πλούσιους και λευκούς προοδευτικούς, οι οποίοι πιστεύουν ότι αυτός είναι ο κατάλληλος όρος που πρέπει να χρησιμοποιούμε».

Ο Ντομίνγκο Γκαρσία, πρόεδρος της ιστορικής οργάνωσης των ισπανόφωνων Αμερικανών League of United Latin American Citizens, έδωσε εντολή στους υπαλλήλους της οργάνωσης να μη χρησιμοποιούν το «Latinx», υποστηρίζοντας ότι «αφορά αποκλειστικά την ελίτ, τον κόσμο της Ουάσινγκτον [σ.σ.: εννοεί το πολιτικό προσωπικό] και τα πανεπιστήμια». Ερευνα του Pew Research Center απέδειξε ότι το «Latinx» απέτυχε παταγωδώς, αφού οι ισπανόφωνοι Αμερικανοί δεν το χρησιμοποιούν παρά μόνο σε ένα ελάχιστο ποσοστό (2%-3%). Τα ¾ όσων είχαν ερωτηθεί δεν ήξεραν καν τι σήμαινε, ενώ σε συντριπτική πλειονότητα οι πολίτες λατινοαμερικανικής καταγωγής προτιμούν τον όρο ισπανόφωνοι (-ες) ή Λατίνοι (-ες). Οι ΛΟΑΤΚΙ λένε ότι το «Latinx» είναι ό,τι πρέπει για οποιονδήποτε προσδιορίζεται ως τρανς, γκέι, αμφιφυλόφιλος, αλλά και για όλους τους άλλους εκτός κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News