Το προηγούμενο άρθρο μου είχε να κάνει με το ότι τα ελληνικά ιδρύματα δεν αντιμετωπίζουν το θέμα της εκμετάλλευσης νέων αποτελεσμάτων και ιδεών με την πρέπουσα προσοχή. Θα ήθελα να επιστρέψω στο θέμα των πανεπιστημίων (άλλωστε η συζήτηση για το πότε θα ανοίξουν ακόμα καλά κρατεί) και να καταθέσω μια συμπληρωματική εμπειρία για να αναδείξω τα έτη φωτός που χωρίζουν το εδώ με το κάπου αλλού.

Το 2006 έκλεινα 11 χρόνια στο εξωτερικό για σπουδές και εργασία. Στην προσπάθειά μου να βρω ένα πάτημα και να επιστρέψω σπίτι μου βρήκα ένα πρόγραμμα ευρωπαϊκό για Έλληνες του εξωτερικού που ήθελαν να επαναπατριστούν. Απ΄ ό,τι άκουγα μάλιστα αρκετά ανταγωνιστικό και δύσκολο. Έπρεπε να φέρεις και το 10% του προϋπολογισμού από ίδρυμα ή εταιρία του εξωτερικού (για να δημιουργηθούν σχέσεις κτλ). Βρήκα τα χρήματα (τόσα χρόνια έξω θα ήταν μεγάλη ήττα να μην τα έβρισκα) και έναν εξαιρετικό Έλληνα καθηγητή (έχουμε τόσους πολλούς τέτοιους) και γράψαμε μια καλή πρόταση. Το πρόγραμμα εγκρίθηκε και έπειτα από δυο μήνες δουλειάς πάω να ρωτήσω πώς θα πληρωθώ. "Άνοιξε ‘βιβλία’ και ατομική επιχείρηση", μου λέει ο υπάλληλος στο Μετσόβιο και τον κοιτάζω σαν να μου είχε μιλήσει Γιαπωνέζικα και προσπαθούσα να καταλάβω από τα λίγα που ήξερα τι είπε. Αντί να έχω το πρώτο μηνιάτικο για τα έξοδά μου (ευτυχώς έμενα στο πατρικό μου) εγώ άκουγα ότι πρέπει να τρέξω σε εφορίες και ασφαλιστικά ταμεία. Τελικά πρωτοπληρώθηκα έπειτα από αρκετούς μήνες. Λάθος δικό μου που δεν κινητοποιήθηκα νωρίτερα αλλά δεν είχα και την καλύτερη ενημέρωση.

Το άλλο μου θέμα ήταν ότι ενώ σε όσους εγκρίθηκε η πρόταση πήραν το πρόγραμμα για 2 ή 3 χρόνια, εμένα μου είχαν πει ότι θα το πάρω για όσο διαρκεί η αναβολή μου από τον στρατό η οποία έληγε σε 9 μήνες. Να διακόψω για να πάω φαντάρος και να συνεχίσω; Όχι βέβαια. Τέλος… κόψε τον λαιμό σου από εκεί και πέρα. Φαντάσου ότι ήταν πρόγραμμα για να μας ενθαρρύνουν να γυρίσουμε στη χώρα. Και μετά; Ε, μετά τα κλασικά… καταλήψεις, απεργίες κτλ. Παρ’ όλα αυτά έκανα τη δουλειά μου και έβγαλα αποτελέσματα που δημοσίευσα σε επιστημονικό περιοδικό και μια ανακοίνωση σε συνέδριο στην Κίνα στο οποίο όμως παρ' όλο που ο προϋπολογισμός προέβλεπε έξοδα για να πάω, δεν πήγα γιατί με πήρανε φαντάρο (αυτός ο στρατός, ε; Με πόσο κέφι κατατάχθηκα…). Ακόμα και όταν ήρθε έλεγχος (μα σε μένα με το κουτσουρεμένο πρόγραμμα ήρθαν και όχι στα άλλα με τους υπερδιπλάσιους προϋπολογισμούς;) και τους έκανα την παρουσίαση μας ρώταγαν γεμάτοι έκπληξη πότε προλάβαμε να κάνουμε τόσα. Όσο για το ότι ήθελα να κατοχυρώσω τα ενδιαφέροντα αποτελέσματα δες το προηγούμενο άρθρο για να μάθεις τι έγινε.

Γιατί τα γράφω όλα αυτά; Μα για να κάνω συγκρίσεις με το τι γίνεται σε ένα άλλο σύμπαν. Φέτος ξεκίνησε ένα πρόγραμμα για υποψήφιους διδάκτορες μεταξύ Ιαπωνίας και Ευρώπης στο οποίο συμμετέχω ως σύμβουλος και καθηγητής με το πανεπιστήμιό μου στην Ιαπωνία. Στο πρόγραμμα αυτό ήδη μπήκε μια Αλγερινή φοιτήτρια με την οποία δούλευα στη Γαλλία πέρυσι και μια Ελληνίδα από το Μετσόβιο. Ο πρώτος τους μισθός τις περιμένει ήδη σε έναν τραπεζικό λογαριασμό, η ασφάλειά τους είναι ήδη σε ισχύ, κάποιος θα είναι στο αεροδρόμιο για να τις παραλάβει και η γραμματέας του προγράμματος δουλεύει εντατικά ώστε να είναι η στέγασή τους τακτοποιημένη μαζί με κάθε άλλη λεπτομέρεια. Πέρα από αυτά, το πρόγραμμα τους δίνει τη δυνατότητα αν θέλουν να κάνουν το μισό διδακτορικό στη χώρα τους ώστε να έχουν και γεωγραφική ευελιξία. Αυτά!

Μα κάθεσαι και συγκρίνεις την Ιαπωνία με την Ελλάδα, βρε Κιτσινέλη; Την οικονομική και τεχνολογική υπερδύναμη με τη χρεοκοπημένη Ελλαδίτσα; Είμαστε σίγουροι ότι είναι θέμα χρημάτων τα όσα αναφέρω και συγκρίνω; Εγώ δεν το νομίζω. Δεν είναι μόνο η δική μου εμπειρία. Είναι χιλιάδες οι Έλληνες που έχουν να καταθέσουν ανάλογες ιστορίες και πάμπολλες οι φορές που άκουσα ξένο φοιτητή και αισθάνθηκα ντροπή για όσα έζησε εδώ. Θα το ξαναπώ: Δεν είναι όλα χρήμα… είναι οργάνωση και διάθεση να κάνουμε ο καθένας τη ζωή του άλλου καλύτερη. Έναν τέτοιο αγώνα έστω με καταλήψεις ή απεργίες δεν τον είδα ποτέ. Σε κανέναν χώρο!

Υ.Γ.: Την κουλτούρα πολλών Ελλήνων την είδα τέλεια συμπυκνωμένη σε μια ατάκα ενός συμφοιτητή της Ελληνίδα υποψήφιας «θα φας πολύ δούλεμα όταν επιστρέψεις». Όχι θαυμασμό για το μεγάλο βήμα της και όσα θα ζήσει αλλά διάθεση για καζούρα προς το διαφορετικό και ισοπέδωση σε ό,τι δεν έχουμε θάρρος εμείς να κάνουμε. Αθώα πλακίτσα λες; Νομίζω κρύβει πολλά, λέω εγώ!

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News