Το σημερινό ΚΚΕ αποκαθιστά πλήρως τον Νίκο Ζαχαριάδη «αναγνωρίζοντας την ταξικότητα και ανιδιοτέλεια στην γενική κατεύθυνση της δράσης του και τον κομμουνιστικό ηρωισμό του». Αποκαθιστά μερικώς τον Άρη Βελουχιώτη διότι ναι μεν «σωστά χαρακτήρισε λαθεμένη την Συμφωνία της Βάρκιζας» αλλά «δεν δικαιώνεται η απειθαρχία του στις αποφάσεις (τις λαθεμένες δηλαδή κατά το σημερινό ΚΚΕ) άρα «δικαιολογημένα προκάλεσε την διαγραφή του». Τι τους έπιασε ξαφνικά και ασχολούνται με τον Ζαχαριάδη και τον Άρη;
Γιατί δικαιώνουν πολιτικά δυο αμφιλεγόμενες (τουλάχιστον) προσωπικότητες; Επειδή ο σημερινός αριστερίστικος τυχοδιωκτισμός της ηγεσίας του ΚΚΕ αισθάνεται την πολιτική ανάγκη να επικροτήσει και να συνδεθεί με την πιο αρνητική περίοδο της Ιστορίας του. Πίσω από τα περί ταξικότητας και κομμουνιστικού ηρωισμού που αποτελούν μια αναγκαία αλλά όχι και ικανή προϋπόθεση επιτυχίας για τον κομμουνιστή τα χρόνια εκείνα (ο Χόρχε Σεμπρούν έγραψε «γνωρίζω περισσότερους από ένα συντρόφους που μπήκαν ανόητοι στην φυλακή και βγήκαν ηλίθιοι» ενώ ο Ηλίας Ηλιού το έλεγε πιο κομψά για κάποιον ήρωα της Αριστεράς: «Εμείς στην ΕΔΑ τον τάδε τον έχουμε σαν το Τίμιο Ξύλο») βρίσκεται η δικαιολόγηση της ένοπλης πάλης που οδήγησε διαδοχικά στον Δεκέμβρη του 44, στην μοιραία αποχή από τις εκλογές το 1946 και τέλος στον καταστροφικό εμφύλιο 1946- 1949. Μετά την συντριπτική ήττα άρχισε μια βασανιστική πορεία αυτοκριτικής. Μπροστά στα ερείπια της πολιτικής του, το 1950, ο Ζαχαριάδης αναγκάζεται να παραδεχτεί ότι η αποχή αποτέλεσε «σφάλμα τακτικής».
Ο διάδοχος του Ζαχαριάδη Κ. Κολιγιάννης στην εισήγηση του στο 8ο Συνέδριο του κόμματος το 1964 προσπάθησε καλύτερα: «Η αποχή υπήρξε από τα σοβαρότερα λάθη τακτικής του κόμματος… Η Κεντρική Επιτροπή, ξεκινώντας λαθεμένα από την ιδέα πως υπήρχε στην χώρα επαναστατική κατάσταση αποφάσισε να μην πάρει μέρος στις εκλογές και στράφηκε προς την ένοπλη πάλη…. Ο λαός ποθούσε να πραγματοποιηθεί το πρόγραμμα της δημοκρατικής αναγέννησης του τόπου με ομαλό, ειρηνικό τρόπο. Πραγματικά υπήρχαν τότε οι δυνατότητες γι’ αυτό». Διάλεξα επίτηδες το συγκεκριμένο κείμενο του Κολιγιάννη και όχι μεταγενέστερα κείμενα του ΚΚΕ Εσωτερικού η ιστορικών όπως ο Φίλιππος Ηλιού η ο Σόλων Γρηγοριάδης η και νεότερων μελετητών για να δείξω πόσο πίσω πάει το σημερινό ΚΚΕ, αναποδογυρίζοντας και τις πλέον συγκρατημένες προσπάθειες προσέγγισης των λαθών του που διατυπώθηκαν σε κομματικά όργανα πριν 47 χρόνια. Γιατί κατά το δοκίμιο του σημερινού ΚΚΕ που είδε το φως της δημοσιότητας στο ΒΗΜΑ της Κυριακής «Εφόσον είχε ωριμάσει η ανάγκη της ένοπλης πάλης, η αποχή από τις εκλογές δεν ήταν λάθος». Το διαβάζω, το ξαναδιαβάζω και δεν πιστεύω στα μάτια μου. Μέχρι χτες οι κομμουνιστές και οι άλλοι αριστεροί στην χώρα μας διαφωνούσαν για διάφορες πλευρές της ιστορίας και του κινήματος. Ποτέ όμως για την αποχή του 1946, αυτό ήταν το αυτονόητο κοινά παραδεκτό μεγάλο λάθος που οδήγησε στον εμφύλιο. Να γιατί ξαναγράφεται η Ιστορία από το σημερινό ΚΚΕ, να γιατί ανασύρονται ο Ζαχαριάδης (πρωτίστως) και ο Άρης (δευτερευόντως). Γιατί και οι δυο – με διαφορά φάσης- ήταν θιασώτες της ένοπλης πάλης και απέρριπταν την ομαλή δημοκρατική εξέλιξη, διευκολύνοντας τις δυνάμεις της δεξιάς, τον βασιλιά, τους Άγγλους και όσους απεργάζονταν ανώμαλες εξελίξεις . Ο Άρης ήθελε την άμεση μετατροπή του απελευθερωτικού αγώνα σε ταξικό αγώνα. Σε συνδυασμό με τον βίαιο χαρακτήρα του η αντίληψη αυτή τον οδήγησε στην βίαιη διάλυση του 5/ 42 Συντάγματος Ευζώνων και στην εκτέλεση του Συνταγματάρχη Ψαρρού και σε άλλες παρόμοιες ενέργειες ειδικά στην Πελοπόννησο που συσπείρωσαν τον αντιεαμικό κόσμο ενώ τον έφεραν σε αντίθεση με μετριοπαθείς ηγέτες του ΚΚΕ και του ΕΑΜ. Η ανάλυση του στην σύναξη καπεταναίων στην Λαμία με την απελευθέρωση , που προϋπέθετε την σύγκρουση με τους Εγγλέζους, ενώ ακόμα διαρκούσε ο β παγκόσμιος πόλεμος και η αντιφασιστική συμμαχία Ρούζβελτ, Στάλιν και Τσόρτσιλ, ήταν εκτός τόπου και χρόνου. Δεν χρειαζόταν η μεταγενέστερη συμφωνία της Γιάλτας για να το καταλάβει κάποιος. Αναπόφευκτα διαφώνησε με την συμφωνία της Βάρκιζας και η έξοδος του στο βουνό ενοχοποιούσε το ΚΚΕ που αγωνιζόταν για την εφαρμογή της. Εδώ είναι αναγκαία μια παρένθεση για την συμφωνία της Βάρκιζας. Είναι ευρύτατα διαδεδομένη η άποψη ότι αποτέλεσε μοιραίο λάθος για την Αριστερά. Το μοιραίο λάθος ήταν ο Δεκέμβρης, η Βάρκιζα ήταν το αποτέλεσμα της ήττας. Το ΚΚΕ στην Βάρκιζα παρέδωσε τα όπλα για να μην ηττηθεί περαιτέρω δια των όπλων. Αυτή είναι η πικρή αλήθεια. Μετά τον Λίβανο και την Καζέρτα και την υπαγωγή του ΕΛΑΣ στο αρχηγείο Μέσης Ανατολής και τον Σκόμπυ ο Δεκέμβρης παρά τον ηρωισμό του ήταν καταδικασμένος.
Σε αυτό το σημείο φτάνει ο Ζαχαριάδης από το Νταχάου και παίρνει την κατάσταση στα χέρια του. Προσυπογράφει εκ των υστέρων με το κύρος του την Βάρκιζα και με απίστευτη βιαιότητα αποκηρύσσει και διαγράφει από το κόμμα τον Άρη (Κλάρα, όπως τον αποκαλεί στην απόφαση μαζί με μιζέρια, δηλωσία, προδότη του ΚΚΕ που με την ύποπτη στάση του μονάχα τον εχθρό ωφελεί) και ουσιαστικά τον σπρώχνει στην αυτοκτονία(;) και στα χέρια των κεφαλοκυνηγών της δεξιάς. Και ένα χρόνο μετά σε απείρως δυσμενέστερες για το κίνημα συνθήκες εγκολπώνεται την στρατηγική του Αρη. Ανακαλύπτει επαναστατική κατάσταση, υπερεκτιμά την δύναμη και κυρίως την διάθεση της Σοβιετικής Ένωσης και των Λαικών Δημοκρατιών στα βόρεια σύνορα της χώρας, υποτιμά την βούληση και την δύναμη των ΗΠΑ, απέχει από τις εκλογές…ενώ συμμετέχει στο δημοψήφισμα για τον βασιλιά, απορρίπτει κάθε συμβιβαστική πρόταση όταν ακόμα υπήρχε περιθώριο συμβιβασμού, ζεί την συντριβή ενός μεγαλειώδους κινήματος και την τραγική υπερωρία των μαχητών του Δημοκρατικού Στρατού στην Τασκένδη. Αφού έχουν προηγηθεί οδομαχίες ζαχαριαδικών και αντιζαχαριαδικών στην Τασκένδη ( το πόνημα του σημερινού ΚΚΕ διάγνωσε στην εξέγερση των αντιζαχαριαδικών « υπονόμευση της ηγεσίας του ΚΚΕ, κατά κύριο λόγο του Ν. Ζαχαριάδη») αποκαθηλώνεται, διαγράφεται και εξορίζεται στο Σουργκούτ της Σιβηρίας , όπου και αυτοκτονεί την 1η Αυγούστου του 1973. Τραγικό τέλος ενός μοιραίου ηγέτη, που έχει την βασική ευθύνη για την καταστροφή ενός κινήματος.
Απαλλάσσοντας τον Ζαχαριάδη από τις ευθύνες του και αποδεχόμενη την αναγκαιότητα και το αναπόφευκτο της αποχής και του εμφύλιου 1946-1949 η ηγεσία του σημερινού ΚΚΕ διαπράττει ένα διπλό ατόπημα. Πρώτα διαπαιδαγωγεί με τον χειρότερο τρόπο, στην άγνοια και το ψέμα, χιλιάδες νέους ανθρώπους. Επειδή το ψέμα έχει κοντά ποδάρια, οι περισσότεροι από αυτούς θα μάθουν, θα κατανοήσουν και θα αντιδράσουν ανάλογα. Έχουμε πολλά προηγούμενα. Μέχρι τότε η ψευδοεπαναστατική γυμναστική στην οποία επιδίδεται η ηγεσία του σημερινού ΚΚΕ θα περιορίζεται στο φάσκιωμα της Ακρόπολης και στην παρεμπόδιση αποβίβασης τουριστών από τα κρουαζιερόπλοια.
Το δεύτερο ατόπημα είναι βαρύτερο. Προσβάλλει την μνήμη χιλιάδων αγωνιστών του ΚΚΕ και της ΕΔΑ που έδωσαν όλο τους το είναι σε ένα διπλό αγώνα. Απέναντι στο μετεμφυλιακό κράτος της δεξιάς και απέναντι στο ανώμαλο εσωκομματικό καθεστώς, που εκφραστής του ήταν ο Νίκος Ζαχαριάδης. Αυτοί οι αγωνιστές –μαζί με άλλους από διαφορετικούς χώρους- έβαλαν τα θεμέλια στα οποία οικοδομήθηκε η δημοκρατία μας .
Δεν θέλω σε αυτό το σημείωμα να βασανιστώ με το επώδυνο για κάθε αριστερό ερώτημα: Τι καθεστώς θα ήταν αυτό, αν κέρδιζε ο Ζαχαριάδης; Αρκετά βασανιζόμαστε με το πόνημα του ΚΚΕ.
*Ο Νίκος Μπίστης είναι Μέλος του Εθνικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ και πρώην Υφυπουργός Εσωτερικών.
Προηγούμενα άρθρα του Νίκου Μπίστη:
Νίκος Φωτόπουλος: Βρώμικο αλάτι
Φρουτοσαλάτα
Ποιοι και γιατί υπονόμευσαν την υποψηφιότητα Ρουπακιώτη
Εργάζονται Λίβυοι στην Λιβύη;
Γιατί έγινα Εθνικός
Ουαί υμίν υποκριταί
Συνδικαλισμός της συμφοράς
Νόμος είναι το δίκιο της ΔΕΗ;
Στου Σημίτη τον καιρό
Στ' άρματα, στ' άρματα
Βρε τι έπαθε ο ΣΚΑΙ…
Κούβα αθωότητας και αβεβαιότητας
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News