Μέσα στην κρίση και τα απόνερα της θα ζήσουμε την αποθέωση της υπερβολής, της υπεραπλούστευσης της αποϊδεολογικοποίησης σε ένα μέρος της κοινής γνώμης και της υπεριδεολογικοποίησης σε ένα άλλο. Για πολλούς μήνες στο παρελθόν και φοβάμαι για περισσότερους στο μέλλον θα κυριαρχήσει η συζήτηση για το δημόσιο τομέα. Η τηλεοπτική κατά κανόνα «συζήτηση» οξύνει καταστάσεις και φτιάχνει οπαδούς «υπέρ η κατά του δημοσίου».

Η παρουσία στην πρώτη γραμμή συνδικαλιστών τύπου Φωτόπουλου, Μπαλασόπουλου κλπ ενισχύει σε βαθμό που δεν το φαντάζονται οι ίδιοι όταν με αντικοινωνικό τρόπο προωθούν συντεχνιακές επιδιώξεις, νεοφιλελεύθερες αντιλήψεις. Έχοντας ένα ευρύ δίκτυ προστασίας από το ΚΚΕ για ιδεοληπτικούς λόγους, από τον ΣΥΡΙΖΑ που φαντασιώνεται με επαναστατικές ρήξεις και το βαθύ ΠΑΣΟΚ που ρίζωσε στο Δημόσιο από την δεκαετία του 80 λειτούργησαν σαν δερβένακες του χώρου και διαμόρφωσαν στον μέσο πολίτη μια απωθητική εικόνα για το Δημόσιο και τους εργαζόμενους σε αυτό. Ένα, λοιπόν, το κρατούμενο: αυτό το δημόσιο πρέπει να το αλλάξουμε, όχι γιατί μας το ζητάει η τρόικα αλλά γιατί αποτελεί ανάγκη για μια υγιή ανάπτυξη της χώρας. Να το αλλάξουμε, όχι να το σκοτώσουμε. Γιατί αυτό θέλουν οι νεοφιλελεύθεροι, ακόμα και όταν καμουφλάρουν- πράγμα που όλο και λιγότερο αισθάνονται την υποχρέωση να κάνουν- αυτήν την βαθειά ριζωμένη μέσα τους επιδίωξη. Αυτή την ανομολόγητη λατρεία τους προς την Θάτσερ.

Πρέπει να προσέξουν όσοι, ξεκινώντας από την αναγκαία καταδίκη χρόνιων παθογενειών του δημόσιου τομέα, καταλήγουν σε αβασάνιστα συμπεράσματα και προσβάλλουν χιλιάδες ανθρώπους που εργάζονται ευσυνείδητα  στα σχολεία, τα νοσοκομεία , τις υπηρεσίες κοινή ωφέλειας κλπ.( μια ανάγνωση του άρθρου του Ηλία Μαμαλάκη στο protagon πριν ένα μήνα με τίτλο «Και όμως γίνεται έργο» μας έδειξε μια πλευρά του δημοσίου πολύτιμη και αναντικατάστατη). Γιατί εκτός από τις ιδεοληψίες της παραδοσιακής αριστεράς που δεν βλέπει κανένα πρόβλημα στον δημόσιο τομέα – ότι είναι δημόσιο είναι εκ φύσεως  καλό σύμφωνα με αυτή την αντίληψη – υπάρχουν και οι ιδεοληψίες των νεοφιλελευθέρων. Κατ’ αυτούς ότι είναι ιδιωτικό είναι καλό και αν παρ’ ελπίδα  δεν είναι πάλι το δημόσιο φταίει. Αν υπάρχουν κρατικοδίαιτοι επιχειρηματίες φταίει το δημόσιο.

Αν δεν επενδύουν στην χώρα- πράγμα που παραξένεψε μέχρι και τους Γερμανούς βιομήχανους- φταίει μόνο η γραφειοκρατία που αποδεικνύεται υπέρτερη του πατριωτισμού τους. Μόλις μειωθεί το δημόσιο, μας λένε, θα απελευθερωθεί και θα απογειωθεί ο ιδιωτικός τομέας. Όσοι δεν τα λένε αυτά εκ του πονηρού και πράγματι τα πιστεύουν  θα απογοητευτούν. Όπως απογοητεύτηκαν και όσοι πίστευαν στην αυτορύθμιση της αγοράς και ακόμα περιμένουν να πέσουν οι τιμές μια και πετσοκόφτηκαν μισθοί και συντάξεις. Το δημόσιο πρέπει να γίνει αποτελεσματικό και φιλικό στον πολίτη και στην υγιή επιχειρηματικότητα. Να μικρύνει εκεί που πρέπει και να προστατευτεί εκεί που προστατεύει τον πολίτη. Και ο πολίτης ξέρει που βασανίζεται και που προστατεύεται. Ναι, λοιπόν, στην αξιολόγηση που αποτελεί το κλειδί, ναι  στα κίνητρα για αύξηση της αποδοτικότητας, ναι σε κάθε μέτρο που εκσυγχρονίζει τον δημόσιο τομέα, ακόμα και σε μέτρα που μέχρι χτες ήσαν ταμπού. Όχι σε μια άγρια , που τείνει να πάρει μορφή υστερίας,  ιδεολογική επίθεση συλλήβδην κατά του δημόσιου τομέα με προφανή στόχο την διάλυση του. Η κρίση κάποια στιγμή θα τελειώσει. Αν στο τέλος της βρεθούμε με ένα αποτελεσματικό και εκσυγχρονισμένο  δημόσιο υπάρχει ελπίδα μαζί με την συνδρομή και άλλων παραγόντων φυσικά, να αποτελέσει η κρίση και ευκαιρία. Αν όμως βρεθούμε με ένα εξουθενωμένο δημόσιο, αν αντί να το αλλάξουμε το διαλύσουμε, τότε τα αποτελέσματα θα είναι ακόμα πιο δραματικά στο μέλλον.

Οι πολιτικές τώρα επιπτώσεις αυτής της πολωτικής συζήτησης είναι ήδη ορατές. Η παραδοσιακή Αριστερά (ΚΚΕ και ΣΥΡΙΖΑ) αναδιπλώνονται ακόμα περισσότερο, στο όνομα της διάσωσης του δημοσίου με την σημερινή του μορφή αρνούνται κάθε μεταρρύθμιση, επικροτούν η ανέχονται κάθε συνδικαλιστική ακρότητα, καλλιεργούν τον αντιευρωπαϊσμό και βέβαια δεν διανοούνται να συμβάλλουν σε πολιτική διέξοδο. Έχουν το σύνδρομο του σκαντζόχοιρου και της υπεριδεολογικοποίησης. 

Από την άλλη πλευρά υπάρχει ένας άλλος κίνδυνος που εμφανίζεται μάλιστα με την μορφή του «νέου και φρέσκου πράγματος» ενώ αποτελεί ένα πολτό από νεοφιλελεύθερες απόψεις του συρμού που εδράζονται στην πλήρη αποιδεολογικοποίηση. Είναι όλοι αυτοί που μας λένε ότι δεν χρειάζονται σύγχρονες διαχωριστικές γραμμές, ότι είναι ξεπερασμένες οι ετικέτες και οι απόψεις που αναζητούν λύσεις με κορμό την προοδευτική παράταξη. Ότι αρκεί να μαζευτούν καλοί άνθρωποι, καλής θέλησης που θέλουν να προχωρήσει η χώρα μπροστά, να καταγγείλουν το υπάρχον πολιτικό σύστημα- τίποτε ευκολότερο στις μέρες μας- τον αντιπαραγωγικό δημόσιο τομέα  και να προκύψει μια ωραία παρθενογένεση .

Προτείνω να επιμείνουμε σε ένα δύσκολο δρόμο που δεν είναι φαντεζί, δεν έχει την τραχύτητα του δογματικού παράδεισου ούτε  την πρόσκαιρη σαγήνη ενός ψευδεπίγραφου νέου. Τον δρόμο της προγραμματικής ενότητας μιας ανανεωμένης σοσιαλδημοκρατίας και μιας σύγχρονης αριστεράς. Δεν είναι για αύριο αλλά πρέπει από σήμερα να δουλεύουμε για μεθαύριο.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News