Ο ήρωας δεν είναι παντογνώστης. Δεν έχει όλες τις απαντήσεις στα κρίσιμα ερωτήματα. Ο ήρωας είναι απλώς ένας άνθρωπος που σε μια δεδομένη στιγμή στη ζωή του, τόλμησε το αδιανόητο. Έτσι ο Μανόλης Γλέζος κι ο αείμνηστος Σάντας διανοήθηκαν, κατά τις αφηγήσεις που ακούμε εμείς οι νεότεροι, να κατεβάσουν τη σημαία των ναζί απ' την Ακρόπολη. Έτσι ο Παναγούλης διανοήθηκε να σχεδιάσει τη δολοφονία του δικτάτορα Παπαδόπουλου. Έτσι ο Παναγιώτης Πολυκανδριώτης προστάτεψε τα δυο παιδιά του κι έδωσε τη ζωή του για να βγουν αυτά ζωντανά απ' τα συντρίμμια του σπιτιού του στη Μεταμόρφωση στον μεγάλο σεισμό της Αθήνας, το 1999.

Ο κόσμος μας χρειάζεται ήρωες. Και τους χρειάζεται για πολλούς λόγους. Οι ήρωες υπάρχουν για να μας εμπνέουν, για να μας θυμίζουν πως η υπέρβαση οδηγεί στο μεγαλείο, για να μας γεννούν οράματα.

Με τους εν ζωή ήρωες, τους ζωντανούς θρύλους, όμως, τα πράγματα είναι κάπως πιο περίπλοκα. Το πρόβλημα αρχίζει φερ' ειπείν, όταν οι ήρωες επιτρέπουν να τους αντιμετωπίζουν ως βολικά πασπαρτού περιφέροντάς τους δεξιά κι αριστερά σα μασκότ κι η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο προβληματική αν αυτή η συνθήκη, που συνήθως καταλήγει σε γραφικά αποτελέσματα, δημιουργείται όχι κατόπιν παραχώρησης αλλά αντιθέτως μετά από επιδίωξη του ίδιου του ήρωα. Ποιος θα σεβαστεί την ιστορία του Μανώλη Γλέζου, αν ο ίδιος δεν τη διαχειριστεί προσεκτικά;

Κι εξάλλου, εύλογα θα αναρωτηθεί κανείς, πόσο ηρωικό είναι μια στιγμή αξιοθαύμαστης γενναιότητας, μια στιγμή τρέλας, μια υπέρβαση, να θεωρείται ισόβια επιταγή προς εξαργύρωση από τον κομιστή της.

Ακόμη κι αν υποθέσουμε πως και στον 21ο αιώνα κάθε χωριό χρειάζεται τον σοφό του γέροντα, ο Μανώλης Γλέζος δεν μπορεί να παίξει αυτόν τον ρόλο κι αυτό γιατί δεν έχει το υπόβαθρο κι ούτως ή άλλως οι συνθήκες τον ξεπερνούν, όπως και τον καθένα μας ως μονάδα. Το κακό βέβαια είναι πως η κυβέρνηση που τώρα τον έχει απέναντί της, είναι εκείνη, υπό τη σκηνοθετική μπαγκέτα της οποίας του δόθηκε ο ρόλος του σαμάνου.

Μέσα σ' όλα αυτά, πάντως, είναι και κάτι ακόμα. Κάθε εποχή χρειάζεται τους δικούς της ήρωες και στην Ελλάδα της κρίσης, μου φαίνεται πως το πορτρέτο του αναγκαίου ήρωα δεν απαιτεί φαντασμαγορίες.

Από το 2010 μέχρι σήμερα, ήρωες είναι όλοι όσοι, σε πείσμα της συγκυρίας, αγωνίζονται να κρατήσουν τη χώρα όρθια. Εκείνοι που μοχθούν, που πληρώνουν φόρους, που στερούνται, που υπομένουν στωικά, που διεκδικούν με ρεαλισμό και αξιοπρέπεια, όσοι αντί να κραυγάσουν προτιμούν να σκεφτούν.

Σ' αυτούς τους ήρωες διαρκείας, που δεν ζητούν περγαμηνές κι ούτε έχουν ελπίδες να δοξαστούν ποτέ κι από κανέναν, υποκλίνομαι με μεγαλύτερη ζέση και τις ανάγκες τους προτάσσω οποιασδήποτε ουτοπικής κραυγής για το -αποδεδειγμένα πια- ανέφικτο.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News