Πιστεύω πολύ στην αξία της απομυθοποίησης. Ας πάρουμε για παράδειγμα του εθνικούς μας μύθους. Για κάποιους είναι αναγκαίοι ως εθνική κόλλα που μας ενώνει, ως παραδείγματα ήθους και ως πηγή ρομαντισμού, αλλά νομίζω ότι η ανάπτυξη της κριτικής σκέψης και η επιθυμία να βλέπουμε όλες τις πλευρές ενός θέματος κάνει πολύ μεγαλύτερο καλό στον οποιοδήποτε ατομικά και στο λαό συλλογικά. Δεν μπορείς να απαιτείς από τα παιδιά να αναπτύξουν κριτική σκέψη για την επιστήμη ή την πολιτική αλλά κάποια θέματα όπως αυτά της εκκλησίας και των πρωταγωνιστών ιστορικών περιόδων να τα αφήνεις ανέγγιχτα ως ιερά και όσια της πατρίδας. Κριτική σκέψη στην εκπαίδευση και απομυθοποίηση α λα καρτ δεν αρκεί για να βγάλουμε πιο εφοδιασμένους πολίτες στην κοινωνία.

Ένας ακόμη λόγος που γράφω το παρόν είναι διότι συνεχώς ξεχνάμε το πόσο έχει αλλάξει ο κόσμος. Έχουμε μπει στον 21ο αιώνα και το κάθε παιδί έχει πρόσβαση σχεδόν σε όλη τη γνώση της ανθρωπότητας με το μαραφέτι στην τσέπη του. Στην εποχή του διαδικτύου ο ρόλος του δάσκαλου έχει περιοριστεί και δεν είναι η μόνη πηγή γνώσης πλέον. Μια συζήτηση για τον ρόλο του σχολείου την είχα ανοίξει με προηγούμενο άρθρο. Όποια και να είναι η άποψη κάποιου για τη χρησιμότητα του σχολείου και τη μορφή που πρέπει να πάρει σήμερα, ένα είναι αυτό στο οποίο δεν μπορεί να διαφωνήσει κανείς: οποιοσδήποτε μπορεί πανεύκολα να βρει πολλαπλές πηγές και πτυχές της κάθε Ιστορίας, πλέον. Ακόμα και το ότι κάθε τρεις και λίγο η αμφισβήτηση ενός μύθου παίρνει διαστάσεις δείχνει το άσκοπο της αντίδρασης στην απομυθοποίηση.

Είμαστε λαός εσωστρεφής και προσκολλημένος στο παρελθόν είτε πρόκειται για κάτι μεγάλο όπως τις εθνικοθρησκευτικές μας παραδόσεις και αφηγήσεις είτε για μικρά όπως τα γιατροσόφια της γιαγιάς (Περί λαϊκής διατροφολογίας). Η λέξη παράδοση χρησιμοποιείται ως άλλοθι ακόμα και για τις μεγαλύτερες ανοησίες. Αν θέλουμε η χώρα να αλλάξει και να προχωρήσει μπροστά, τότε πρέπει, πού και πού, να βάζουμε τους συναισθηματισμούς στην άκρη και να δεχόμαστε άβολες ή ενοχλητικές απόψεις για όσα κάνουμε και πιστεύουμε. Οι μύθοι άλλωστε εξυπηρετούν κυρίως τους δημαγωγούς και τους τσαρλατάνους… η ελευθερία του λόγου και η έρευνα όλους μας.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News