Στο βιντεοπαιχνίδι της ζωής, το να είσαι ετεροφυλόφιλος και άντρας σού χαρίζει περισσότερα προνόμια, μικρότερα εμπόδια, λιγότερες δυσκολίες.
Αν η ζωή ήταν βιντεοπαιχνίδι και διαλέγαμε με ποιον χαρακτήρα θα παίξουμε, το άβαταρ με τις περισσότερες ζωές, τις καλύτερες δυνάμεις, ιδιότητες και εφόδια θα ήταν η ρύθμιση «Ετεροφυλόφιλος Άντρας». Στο βιντεοπαιχνίδι της ζωής, το να είσαι ετεροφυλόφιλος και άντρας σού χαρίζει περισσότερα προνόμια, μικρότερα εμπόδια, λιγότερες δυσκολίες.
Oχι ότι οι στρέιτ άντρες δεν αντιμετωπίζουν πολλά προβλήματα, προκλήσεις και ήττες – στο κάτω κάτω, μπορεί να είσαι άντρας και στρέιτ, αλλά ταυτόχρονα να είσαι φτωχός, μαύρος ή ανάπηρος, άρα σίγουρα λιγότερο προνομιούχος από έναν πλούσιο, αρτιμελή εφοπλιστή από μια δυτική χώρα. Ωστόσο, τηρουμένων των αναλογιών, όποιο πρόβλημα και αν αντιμετωπίζει ένας ετεροφυλόφιλος άντρας, βρίσκεται σε πολύ πιο ευνοημένη θέση συγκριτικά με το αν το ίδιο πρόβλημα το αντιμετώπιζε μια ετεροφυλόφιλη γυναίκα ή ένας γκέι άντρας ή γυναίκα, λόγω των θεσμοθετημένων και μη διακρίσεων.
Αν στο βιντεοπαιχνίδι της ζωής μάς άρεσαν τα ζόρικα παιχνίδια και θέλαμε να διαλέξουμε το πιο δύσκολο άβαταρ, τον χαρακτήρα που θα αντιμετωπίσει τις χειρότερες δοκιμασίες, με τα λιγότερα εφόδια και τα περισσότερα εμπόδια, τότε θα επιλέγαμε να είμαστε τρανς.
Το να είσαι τρανς σημαίνει μια συνεχή δοκιμασία. Πράγματα που για τους υπόλοιπους είναι απλούστατες, καθημερινές διαδικασίες, για τους τρανς είναι αγώνας. Π.χ. το να πάω στην τράπεζα και η ταυτότητά μου δείχνει άλλο όνομα και φωτογραφία από το πώς είμαι και αναγκάζομαι να υποστώ περίεργα βλέμματα (στην καλύτερη) ή χλευασμό και επιθέσεις. Τα ίδια όταν πάω να ψηφίσω. Η δυσκολία να νοικιάσω διαμέρισμα. Η δυσκολία να πάω για μια απλή ιατρική εξέταση. Οι καθημερινές προκλήσεις για τα τρανς άτομα είναι αμέτρητες, ενώ εμείς οι υπόλοιποι περνάμε αυτές τις πίστες χωρίς να ιδρώσουμε.
Το να είσαι τρανς σημαίνει ακύρωση της ταυτότητάς σου, μια συνεχή αμφισβήτηση του δικαιώματός σου να ζεις όπως πραγματικά νιώθεις. Καλείσαι να εξηγήσεις γιατί νιώθεις όπως νιώθεις, γιατί κάνεις ή δεν κάνεις αλλαγές στο σώμα σου, γιατί διάλεξες το τάδε όνομα και όχι το άλλο, τι σου συνέβη στα παιδικά σου χρόνια και «έπαθες» αυτό το «κακό». Γενικά, καλείσαι να δώσεις πολλές εξηγήσεις. Και φυσικά, ο καθένας έχει τη γνώμη του και την επιβάλλει ως σωστή, επικαλούμενος αφοριστικά τη «φύση» ή αξιωματικές, αναπόδεικτες θεωρίες.
Το να είσαι τρανς σημαίνει να έχεις να αντιμετωπίσεις τον φόβο, την ταραχή και την επιθετικότητα των άλλων επειδή τους ανακατεύεις τα τακτοποιημένα κουτάκια που έχουν για τα φύλα. Για πολύ κόσμο είναι αδύνατο να διανοηθεί ότι υπάρχεις ή ότι δικαιούσαι να υπάρχεις. Το 2014, δολοφονήθηκαν 226 άτομα στον κόσμο, απλά και μόνο επειδή ήταν τρανς.
Το φύλο μας δεν το επιλέγουμε. Κι όταν λέω φύλο, δεν εννοώ το τι έχουμε ανάμεσα στα πόδια μας (παρότι κι αυτό σε πάρα πολλές περιπτώσεις δεν είναι τελείως ξεκάθαρο, βλ. ίντερσεξ άτομα). Εννοώ το τι αισθανόμαστε ότι είμαστε, αυτό που ονομάζεται ταυτότητα φύλου. Σύμφωνα με σχεδόν όλους τους ειδικούς και τις έρευνες, η ταυτότητα φύλου δημιουργείται ήδη είτε προγεννητικά είτε κατά τα πρώτα ένα-δύο έτη της ζωής. Δεν την επιλέγουμε. Το μόνο που μπορούμε να επιλέξουμε είναι αν θα εκφράσουμε αυτό που ξέρουμε βαθιά μέσα μας για το φύλο μας.Τα περισσότερα τρανς άτομα γνώριζαν ότι το φύλο που τους αποδίδεται κοινωνικά είναι λάθος, ήδη, από τα 3-5 χρόνια τους.
Η τρανσφοβία είναι η πιο βαριά μορφή διακρίσεων και περνά αόρατη, επειδή είναι τόσο συστημική. Δεν θα αναλύσουμε όλους τους λόγους και μηχανισμούς που οι τρανς άνθρωποι προκαλούν φοβικές αντιδράσεις σε πολλούς ανθρώπους. Στόχος του παρόντος άρθρου είναι να ευαισθητοποιηθούμε πως με τα λόγια που λέμε επιδεινώνουμε τις διακρίσεις και την τρανσφοβία, συχνά χωρίς να το παίρνουμε χαμπάρι.
Μπορούμε να βάλουμε όλες/οι μας το λιθαράκι μας στο να μειώσουμε έστω λίγο το καθημερινό βάρος που υφίστανται οι τρανς συνάνθρωποί μας, προσέχοντας πώς αναφερόμαστε σε αυτούς ή ποιες λέξεις περιέχουν βία και ακύρωση.
Ποιο είναι το πραγματικό σου όνομα;
Το πραγματικό όνομα ενός τρανς ατόμου είναι αυτό που έχει επιλέξει εκείνο! Το να ρωτάμε ποιο είναι το όνομα με το οποίο βαφτίστηκε δείχνει ότι θεωρούμε ψεύτικη την ταυτότητα φύλου των τρανς ανθρώπων. Με αυτόν τον τρόπο αρνούμαστε το δικαίωμά τους να παίρνουν αποφάσεις για τη ζωή τους. Είναι βίαιο και προσβλητικό να ρωτάς ένα τρανς άτομο «ποιο είναι το πραγματικό του όνομα».
Τι είναι πραγματικά; Εχει κάνει εγχείριση; Αν δεν έχει κάνει, τότε δεν είναι αληθινός άντρας/γυναίκα
Οπως δεν ρωτάμε κανέναν άνθρωπο για τα γεννητικά του όργανα, έτσι είναι εξαιρετικά προσβλητικό να ρωτάμε ένα τρανς άτομο τι όργανο έχει. Εξάλλου, φύλο δεν είναι μόνο τα γεννητικά μας όργανα, αλλά το πώς νιώθουμε και εκφραζόμαστε. Δεν θέλουν όλα τα τρανς άτομα να κάνουν εγχείριση επαναπροσδιορισμού φύλου κι ούτε είναι απαραίτητο.
Δεν πείθει σαν άντρας/γυναίκα
Τι είναι ένας αληθινός άντρας/γυναίκα; Δεν υπάρχουν στάνταρ κριτήρια σε όλες τις κοινωνίες και τις εποχές. Εξάλλου, δεν επιθυμούν όλοι οι τρανς άντρες να γίνουν στερεοτυπικοί άντρες, ούτε οι τρανς γυναίκες στερεοτυπικές γυναίκες. Το πώς ζούμε και δείχνουμε το φύλο μας είναι κάτι προσωπικό και ρευστό για όλες και όλους μας. Είναι δική μας επιλογή!
Αυτή ή αυτός; Ποιο γένος είναι το σωστό;
Το σωστό γένος για να αναφερόμαστε σε ένα τρανς άτομο είναι το γένος που επιλέγει εκείνο! Αν θέλει να αναφερόμαστε σε αυτόν/αυτήν με το θηλυκό ή το αρσενικό, απλά το σεβόμαστε. Αν δεν μας είναι ξεκάθαρο τι προτιμάει, είναι εντάξει να ρωτήσουμε: «Προτιμάς το αρσενικό ή το θηλυκό γένος όταν μιλάω για σένα;».
Γιατί έκανες φυλομετάβαση αφού είσαι γκέι;
Αλλο ταυτότητα φύλου (ποιο φύλο νιώθουμε ότι είμαστε) και άλλο σεξουαλικός προσανατολισμός (ποιο φύλο μάς έλκει). Τα τρανς άτομα δεν κάνουν φυλομετάβαση επειδή είναι γκέι, αλλά για να ταιριάξει το σώμα τους με το φύλο που ξέρουν ότι είναι. Ετσι, ένας τρανς άντρας μπορεί να έλκεται από άντρες πριν από τη φυλομετάβαση και να συνεχίσει να έλκεται από άντρες και μετά.
Είναι τραβέλι;
Ακόμα και όταν ένα άτομο αυτοπροσδιορίζεται ως τρανσέξουαλ, το να την/τον αποκαλούμε «τραβέλι» είναι εξαιρετικά προσβλητικό. Μπορεί οι τρανσέξουαλ να έχουν επανοικειοποιηθεί αυτή τη λέξη και να τη χρησιμοποιούν, αλλά δεν επιτρέπεται να τη χρησιμοποιούν άλλοι ούτε σαν αστείο. Δεν είναι αστείο!
Διαβάστε επίσης:
Το ταξίδι του φύλου
Οι βασικές έννοιες του φύλου
Κορίτσια που είναι αγόρια
Τι φύλο είσαι; Δεν είναι τόσο απλό…
«Η επέμβαση δεν σε κάνει περισσότερο γυναίκα απ’ ό,τι ήδη είσαι»
36 Trans People Explain Their Identity: In and Beyond the Binary
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News