Στο χωριό μου, τις Ράχες Φθιώτιδος, υπάρχει ένα παραθαλάσσιο εξωκκλήσι, ο Αγιάννης, χτισμένο στα 1927-28. Δεν θα πω αναμνήσεις για παιδικά χρόνια καθότι κουράζουν και δεν ενδιαφέρουν. Θα πω όμως ότι είναι μικρό και κάτασπρο με μια τριχιά να δένεται η πόρτα, και τριγύρω μεγάλα πλατάνια -κάποτε- και κυπαρίσσια, ό,τι πρέπει για να προσεύχεσαι σε θεό και φύση.

Σχετικά πρόσφατα όμως το ξωκλήσι «αλλαξοπίστησε» καθότι η Εκκλησία σκέφτηκε ότι αυτό που έλειπε από τον ιερό τόπο ήταν εξωτερική επένδυση τόνων λαξευμένης πέτρας με ανάλογο πέτρινο περίβολο. Δηλαδή, τα λεφτά που περίσσευαν στην Εκκλησία δεν ήταν για πέταμα, τουναντίον χρησίμευσαν στην κακοποίηση ενός παραθαλάσσιου αξιοθέατου μετατρέποντάς το σε εκκλησάκι Μετσόβου.

Πολλά χρόνια πριν, όταν στις Ράχες δεν υπήρχαν παρά μόνο λίγα σπίτια, στο Ηράκλειο της Κρήτης, οι Ενετοί μεταξύ πολλών καλών που προσέφεραν, έχτισαν και τον ναό του Σωτήρος, San Salvatore, του τάγματος των Αυγουστινιανών. Ένα επιβλητικό και απαράμιλλης ομορφιάς κτίριο που δεν μπόρεσε κανένας κατακτητής και κανένας πόλεμος να γκρεμίσει..

Αυτό που δεν έκαναν οι παραπάνω όμως το κατάφερε ένας φαλακρός ταξίαρχος των τεθωρακισμένων, ο Στυλιανός Παττακός. Ο Στελάρας λοιπόν -κρίνοντας ένα ενετικό αρχιτεκτονικό και ιστορικό θησαυρό, 350 περίπου ετών, ως «ετοιμόρροπο» σαράβαλο- διέταξε  να το γκρεμίσουνε συθέμελα και να μετατρέψουνε τον χώρο του σε ένα… υπαίθριο πάρκινγκ! «Μα, αν συνεχίσει έτσι η κατάσταση ώσπου να φύγει η Χούντα δεν θα μείνει τίποτα όρθιο», έλεγε ένας νέος της εποχής. Η κατεδάφιση του ιστορικού οικοδομήματος αποτέλεσε και το κερασάκι στην τούρτα για να ιδρυθεί, με οικονομική βοήθεια ελλήνων εφοπλιστών, η «Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού», για να σώσει ό,τι μπορούσε.

Η Χούντα μπορεί να αποτέλεσε την παρένθεση σε έναν σχετικό εκδημοκρατισμό που ξεκίνησε με την αυτοεξορία του «αγωνιστή» Καραμανλή, αλλά είναι σίγουρα η αισθητική συνέχεια των προηγούμενων «τσιμεντομανών» καχεκτικών ελληνικών δημοκρατιών και των  μεταπολιτευτικών, επίσης «τσιμεντομανών».

Η επίστρωση ενός κάτασπρου ξωκλησιού, με τόνους πέτρας και η κατεδάφιση ενός ενετικού ναού, μπορούνε κάλλιστα να πραγματοποιηθούνε είτε από δημοκρατίες είτε από δικτατορίες. Μόνο που οι τελευταίες αποκτούνε μια ιδιαίτερη σημασία σε τέτοιες στιγμές καθώς όπως έλεγε ένας φίλος: «ε, πώς να το κάνουμε, το όμορφο είναι όμορφο, πάει και τελείωσε, δεν είναι σχετικό, είναι αυτό που λέμε η “δικτατορία του όμορφου”».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News