«Ο γυναικείος πληθυσμός είναι εκείνος που έχει δεχτεί το μεγαλύτερο πλήγμα από την παρατεταμένη οικονομική κρίση». Το λέει η νέα έκθεση της Κομισιόν, το βλέπω κάθε μέρα γύρω μου. Και στα Γιάννενα, οι γυναίκες που ψάχνουν δουλειά, είναι περισσότερες από τους άντρες. Ίσως και λίγο πιο απαισιόδοξες.

Νόμιζα ότι το θέμα της έλλειψης θέσεων εργασίας το είχα εξαντλήσει. Το έχω συζητήσει άπειρες φορές με άνεργες συνομήλικές μου, με άλλες που δουλεύουν και η αμοιβή τους φτάνει να καλύψουν μόνο τα έξοδα για καφέ ή τσιγάρα, με ανασφάλιστες.

Τις προάλλες όμως, η 73χρονη γιαγιά μου, η οποία πάντα ήταν ιδιαιτέρως δραστήρια, με ρώτησε «Πως πάει η δουλειά» και πριν προλάβω να απαντήσω με αποστόμωσε…

«Όσο δύσκολα και να είναι τα πράγματα σήμερα, εσείς οι νέες, πρέπει να χαμογελάτε… Και να χαίρεστε που έχετε δουλειά, όσες έχετε. Να διεκδικείτε, αλλά πάνω απ’ όλα να πηγαίνετε με χαμόγελο κάθε πρωί στη δουλειά. Μη σας παίρνει από κάτω» μου είπε. Και κατάλαβα από το ύφος της ότι θα ακολουθήσει αναπόληση στο παρελθόν.

Ξεκίνησε λοιπόν να μου λέει για μία από τις δουλειές που έκανε τότε. Ήταν 1975 και θέλοντας να προσφέρει και εκείνη στην οικογένεια, παρουσιάστηκε ενώπιον της προϊσταμένης στο ξηραντήριο λυκίσκου ΦΙΞ, που λειτουργούσε τότε στα Γιάννενα, ζητώντας δουλειά.

Η καλλιέργεια του απαραίτητου αυτού συστατικού για την παρασκευή μπύρας, γινόταν σε χωράφια, μεταξύ Κατσικάς και Κουτσελιού, προκειμένου να αντλείται νερό από τη λίμνη και να ποτίζονται. Τον λυκίσκο μάζευαν οι εργαζόμενες γυναίκες στο εργοστάσιο και ακολούθως γινόταν η αποξήρανσή του.

Η γιαγιά μου λοιπόν, εμφανίστηκε περιποιημένη, ούσα «κοκέτα» της εποχής αν και φτωχή, με αποτέλεσμα η προϊσταμένη να την κοιτάξει καχύποπτα, σα να της έλεγε «Δε θα τα καταφέρεις, εδώ μιλάμε για σκληρή δουλειά».

Ωστόσο, την επομένη το πρωί βρισκόταν στη θέση της φορώντας ρούχα εργασίας, τις γαλότσες της και το χαμόγελό της. Η εικόνα που αντίκρισε στον κάμπο ήταν αποκαρδιωτική… Οι γυναίκες της περιοχής, από μικρές στο μεροκάματο, δεν της έμοιαζαν στην εμφάνιση. Κακορίζικες, με παλιόρουχα, σα να είχαν γεράσει πριν την ώρα τους. Οι κακουχίες, βλέπετε. Παρόλα αυτά δούλευαν τη γη, τραγουδώντας, γελώντας δυνατά και κάνοντας αστεία μεταξύ τους!

«Δουλεύαμε 7 ώρες, στη βροχή, στο κρύο ή στον καυτό ήλιο, τα Σαββατοκύριακα περπατούσαμε 6 με 7 χιλιόμετρα γιατί δεν υπήρχε συγκοινωνία, το δισάκι μας περιείχε λίγο ψωμί και καμιά ελιά για κολατσιό, αλλά ήμασταν ευτυχισμένες. Μας αρκούσαν αυτά που είχαμε. Κι αν δεν είχαμε τι να βάλουμε στο τραπέζι, μαζεύαμε κρυφά ραδίκια στο διάλειμμα για να φτιάξουμε πίτα. Κι έτσι, την επόμενη ημέρα ήμασταν τυχερές, γιατί θα τρώγαμε “πλούσια”!»

Με αυτά τα λόγια και με μια νοσταλγία στη φωνή, η γιαγιά μου, μου έδωσε ένα καλό μάθημα αισιοδοξίας!

Περνώντας, από εδώ και στο εξής, έξω από το ερημωμένο εργοστάσιο θα είναι σα να ακούω τις φωνές, τα γέλια και τα τραγούδια των γυναικών αυτών που η ζωή μπορεί να μην τους τα έφερε όλα πρίμα, αλλά αυτές της την «έφεραν». Και της έδωσαν οι ίδιες τη γλυκιά γεύση που της αξίζει.

Δεν είναι τυχαίοι, άλλωστε οι στίχοι «Γυναίκες Ηπειρώτισσες, ξαφνιάσματα της φύσης»…

(Διαβάζεται καλύτερα υπό τους ήχους του Smile του Nat King Cole)

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News