Είναι σχεδόν ειρωνεία που οι διαδηλώσεις πραγματοποιούνται υπό το καθεστώς ενός χουντικού νόμου του 1971, καθώς από το 1975 που εφαρμόζεται το ισχύον Σύνταγμα ως σήμερα, δεν έχει εγκριθεί από τη Βουλή ο προβλεπόμενος στο άρθρο 11 νόμος του Συντάγματος. Ωστόσο γι’ αυτό δεν μιλά κανείς.

Η πρόταση νόμου για τις δημόσιες υπαίθριες συναθροίσεις, που συνετάχθη με πρωτοβουλία του Δημάρχου Αθηναίων Γιώργου Καμίνη, από επιστημονική ομάδα (*)  ήρθε στη σωστή της ώρα. Η εύκολη παρατήρηση αν η κατάθεση της πρότασης ερχόταν την περίοδο των διαδηλώσεων, θα ήταν πως ο Γιώργος Καμίνης είναι –τι άλλο;- μνημονιακός. Ενώ τώρα σε προεκλογική περίοδο, πετάει το μπαλάκι στα κόμματα, καλώντας τα να πάρουν το μερίδιο της ευθύνης που τους αναλογεί. Από όσους έχουν ήδη τοποθετηθεί, θετικά βλέπουν την πρόταση: το ΠΑΣΟΚ, η Δημοκρατική Αριστερά, οι Οικολόγοι, η Δράση αλλά και ο Νικήτας Κακλαμάνης. Αντίθετες είναι οι αριστερές παρατάξεις: «Λαϊκή Συσπείρωση» (ΚΚΕ), «Ανοιχτή Πόλη» (ΣΥΡΙΖΑ), «Ανταρσία».

Το σχέδιο νόμου μοιράζει δίκαια τις ευθύνες. Ο οργανωτής μιας υπαίθριας συνάθροισης θα πρέπει να ενημερώσει την Αστυνομία τουλάχιστον 24 ώρες πριν για την επικείμενη διαδήλωση, ενώ ο ίδιος φέρει το βάρος της ευθύνης για τυχόν επεισόδια που μπορεί να λάβουν χώρα και καθίσταται υπεύθυνος για την αποζημίωση όσων έχουν υποστεί βλάβες και φθορές στην περιουσία τους ή στην σωματική τους ακεραιότητα, από πρόσωπα που συμμετέχουν στη διαδήλωση. Από την ευθύνη αυτή απαλλάσσεται εάν είχε γνωστοποιήσει εγκαίρως τη διεξαγωγή της συνάθροισης, είχε ζητήσει την παρουσία εισαγγελέα και αποδείξει ότι είχε λάβει όλα τα αναγκαία και πρόσφορα μέτρα για την πρόληψη και αποτροπή της ζημίας. Θυμίζω εδώ πόσα έχουμε γράψει και πει μετά από επεισόδια. Για γνωστούς άγνωστους, για ζωές που δεν γυρίζουν πίσω (marfin) και για δικαιοσύνη που δεν αποδίδεται σε πρόσωπα με συγκεκριμένο ονοματεπώνυμο, για περιουσίες που καταστρέφονται, για το κέντρο της Αθήνας που ερημώνει.

Σύμφωνα με την πρόταση νόμου, η αστυνομία καλείται μ’ ένα τρόπο να πάψει κι αυτή με τη σειρά της να απαντά με χημικά ή πέτρες και σπασμένα μάρμαρα αντιγράφοντας τους «κουκουλοφόρους», ακριβώς επειδή ως σήμερα δεν έχει επιχειρησιακό σχέδιο. Πολύ σημαντικό επίσης είναι το γεγονός ότι προβλέπεται και η απομόνωση των αντιδιαδηλωτών. (πχ όταν διαδηλώνει ο ΣΥΡΙΖΑ, η Χρυσή Αυγή απομονώνεται).

Οι ευθύνες λοιπόν μοιράζονται ανάμεσα σε: οργανωτή, αστυνομία, πρωτοδίκη (εφόσον ο οργανωτής μπορεί να ζητήσει την ακύρωση της απόφασης με την οποία επιβλήθηκαν περιορισμοί στη συνάθροιση, με αίτηση ενώπιον του κατά τόπον αρμόδιου Διοικητικού Πρωτοδικείου, το οποίο δικάζει σε πρώτο και τελευταίο βαθμό) και δήμαρχο (ο δήμος συμμετέχει γνωμοδοτικά). 

Το σχέδιο νόμου θέτει και έναν προβληματισμό. Έχουν το δικαίωμα 30 άτομα να κλείσουν έναν κεντρικό δρόμο του κέντρου της πόλης; Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, συναθροίσεις λίγων ατόμων μπορούν να πραγματοποιούνται σε πεζοδρόμια, χωρίς να αναστέλλεται η ζωή της Αθήνας.

Η συζήτηση γύρω απ’ τα «πρέπει», τα «δεν πρέπει», τα «όχι» και τα «ναι» που αφορούν στις διαδηλώσεις, κουβαλάει πολλή υποκρισία. Ως σήμερα κανένας δεν ήθελε να πάρει την ευθύνη της εκκίνησης ενός δημόσιου διαλόγου, την ίδια στιγμή που όλοι φωνάζουμε πως το θέμα πρέπει να λυθεί για το καλό της λειτουργίας της πόλης. Είναι και εκείνοι ωστόσο που βολεύθηκαν στα mall, αντικαθιστώντας έτσι τη βόλτα για καφέ και ψώνια. Οι ίδιοι άνθρωποι που υποστήριζαν πως ο κλειστός χώρος του εμπορικού κέντρου δεν ταιριάζει στο προφίλ του Έλληνα.

Τι αλήθεια ταιριάζει στο προφίλ του Έλληνα; Το μπάχαλο; Η θλίψη της επόμενης μέρας των επεισοδίων; Η «καθόλου ευθύνη» ή η ευθύνη προς πάσα κατεύθυνση… που κατά τη γνώμη μου και πάλι «καθόλου ευθύνη» είναι. 

(*) Την πρόταση νόμου για τις δημόσιες υπαίθριες συναθροίσεις συνέταξε ο κ. Αντώνης Μανιτάκης, ομότιμος καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ο κ. Νίκος Αλιβιζάτος, καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας, ο κ. Μιχάλης Βροντάκης, επίτιμος αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας, ο κ. Γιάννης Κτιστάκης, λέκτορας της Νομικής Σχολής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου και ο κ. Θανάσης Τσιούρας δικηγόρος και νομικός σύμβουλος του δημάρχου Αθηναίων.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News