Παραδοσιακά ο μονάρχης στη Βρετανία είναι πολιτικά ουδέτερος: τόσο ο ίδιος όσο και η οικογένειά του δεν ψηφίζουν ποτέ, ούτε έχουν κάποια ανάμιξη στην πολιτική ζωή πέρα από τις τυπικές διαδικασίες του ορισμού της νέας κυβέρνησης. Στο παρασκήνιο φαίνεται και να έχει γνώμη και τρόπους να την εκφράσει.

Αυτό κάνει περισσότερο ενδιαφέρον το αποκαλυπτικό δημοσίευμα της Sun την Τετάρτη σύμφωνα με το οποίο η βασίλισσα Ελισάβετ B’ είχε καταφερθεί κατά της Ευρωπαϊκής Ενωσης σε δείπνο μπροστά στον τότε αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Νικ Κλεγκ, τασσόμενη στην πράξη υπέρ της εξόδου της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ενωση.

Η ασυνήθιστη παρέμβαση, σύμφωνα με τη Sun που επικαλείται ανώνυμη αλλά «υψηλής αξιοπιστίας πηγή», έγινε κατά τη θητεία της προηγούμενης κυβέρνησης (δηλαδή, πριν από τις εκλογές του Μαΐου του 2015), σε χρόνο που δεν προσδιορίζεται με ακρίβεια. Σκηνικό, ένα δείπνο στο παλάτι του Γουίντσορ στο οποίο ήταν παρών και ο τότε αντιπρόεδρος της κυβέρνησης όπως και άλλοι κυβερνητικοί παράγοντες.

Σύμφωνα με τη Sun, η Ελισάβετ Β’ είπε στον Κλεγκ, φιλοευρωπαίο ηγέτη των Φιλελευθέρων, ότι η ΕΕ βαδίζει προς τη λάθος κατεύθυνση. Συνέχισε μάλιστα την κριτική της «για αρκετή ώρα» μπροστά στο έκπληκτο κοινό της. Η εφημερίδα ισχυρίζεται πως όσοι άκουσαν την παρέμβαση της Ελισάβετ αποκόμισαν την εντύπωση ότι η 89χρονη μονάρχης είναι παθιασμένη με το ζήτημα και έχει μια καθαρή, αρνητική θέση για την ευρωπαϊκή ενοποίηση.

Η εφημερίδα αναφέρει και άλλο ένα περιστατικό, σε χρόνο που επίσης δεν αναφέρεται. Σε κάποιο πηγαδάκι με βουλευτές στο Μπάκιγχαμ κατά τη διάρκεια μιας δεξίωσης, ένας από αυτούς ρώτησε την γνώμη της βασίλισσας για τις Βρυξέλλες. «Δεν καταλαβαίνω την Ευρώπη» είπε με τρόπο που του φάνηκε «απότομος, παθιασμένος και δηλητηριώδης».

Σε μια πρώτη αντίδραση το Παλάτι έσπευσε να υπενθυμίσει ότι «η Βασίλισσα παραμένει πολιτικά ουδέτερη, όπως είναι τα τελευταία 63 χρόνια» και ότι το Μπάκιγχαμ ποτέ δεν θα σχολίαζε ανώνυμους ισχυρισμούς.

«Δεν θυμάμαι κάποιο τέτοιο περιστατικό», δηλώνει από την πλευρά του στην εφημερίδα ο Νικ Κλεγκ και προσθέτει ότι, αν είχε συμβεί κάτι τόσο σημαντικό, «θα το θυμόμουν». Σε κάθε περίπτωση, προσθέτει, «είναι άκομψο να αποκαλύπτω συζητήσεις με τη Βασίλισσα».

Ο ίδιος σε ένα tweet ήταν περισσότερο ευθύς μιλώντας για «ανοησίες» της Sun:

Re Sun story. As I told the journalist this is nonsense. I've no recollection of this happening & its not the sort of thing I would forget

— Nick Clegg (@nick_clegg) March 8, 2016

Διακριτικές παρεμβάσεις

Η Sun επισημαίνει και άλλες περιπτώσεις σύγκλισης ή απόκλισης της Ελισάβετ από την εκάστοτε κυβέρνηση.

Το 1986 οι Sunday Times είχαν αποκαλύψει ότι η βασίλισσα είναι απογοητευμένη με την κοινωνική πολιτική της (πανίσχυρης τότε) πρωθυπουργού Μάργκαρετ Θάτσερ. Πηγή τους δημοσιεύματος ήταν ο εκπρόσωπος Τύπου, Μάικλ Σία, ο οποίος αναγκάστηκε να παραιτηθεί.

Πιο πρόσφατα και λίγο πριν το δημοψήφισμα στη Σκωτία για την ανεξαρτησία είχε πει σε πολίτες που την πλησίασαν για να της ευχηθούν μετά από την κυριακάτικη λειτουργία «να σκεφτούν πολύ προσεκτικά» τι να ψηφίσουν. Αυτό θεωρήθηκε αποτέλεσμα κυβερνητικής παρασκηνιακής έκκλησης για μια παρέμβαση του Παλατιού όταν το «Ναι» υπέρ της ανεξαρτησίας φάνηκε να προηγείται.

Ακόμη περισσότερο, υπάρχει ανησυχία (αυτή τη λέξη χρησιμοποιεί η Sun) ότι η Ελισάβετ B’ θα πιεστεί από το πρωθυπουργικό γραφείο να παρέμβει για το δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου. Λίγες ημέρες νωρίτερα, στις 11 Ιουνίου, θα γιορτάσει τα 90α γενέθλιά της (είναι τα επίσημα, όχι τα πραγματικά που είναι στις 21 Απριλίου), οπότε η στιγμή θα είναι καθοριστικής σημασίας.

Αβέβαιες είναι και οι απόψεις των άλλων μελών της τυπικά και παραδοσιακά πολιτικά ουδέτερης οικογένειας. Ο σύζυγός της, πρίγκηπας Φίλιππος, θεωρείται έντονα ευρωσκεπτικιστής, ενώ ο εγγονός της, πρίγκηπας Γουίλιαμ φέρεται να έχει ταχτεί έμμεσα υπέρ της παραμονής στην ΕΕ.

Η βρετανική κοινωνία ήδη διχάζεται στους υποστηρικτές του Brexit και τους αντίθετους με αυτό και τρεις και κάτι μήνες πριν από το δημοψήφισμα η όποια στάση του βασιλικού οίκου, έστω και άτυπη, μπορεί να λειτουργήσει αποφασιστικά υπέρ της μίας ή της άλλης επιλογής.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News