Τα 1,8 δις. ευρώ που αναζητεί η κυβέρνηση για να καλύψει το χρηματοδοτικό κενό που διαπιστώνουν οι επικεφαλής των Θεσμών είναι ένα από τα σημαντικά αγκάθια της εν εξελίξει διαπραγμάτευσης.
Κι επειδή δεν είναι ποσό που μπορεί να βρει στο… δρόμο, καλείται να το καλύψει με τη γνωστή μέθοδο της έμμεσης φορολόγησης. Πρόκειται για μέτρα αύξησης των έμμεσων φόρων που δεν αφήνουν κανέναν ανεπηρέαστο. Ηδη, υπάρχουν αντιδράσεις από την επιχειρηματική κοινότητα για την κεντρική απόφαση της κυβέρνησης να εξαπολύσει νέα «φορο-καταιγίδα», ενώ και ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Βάλντις Ντομπρόβσκις τάχθηκε εναντίον μιας νέας επιβολής φόρων, αντί να μειωθούν οι δαπάνες.
Από το πακέτο, πάντως, λείπουν τα μέτρα που ζητάει το ΔΝΤ, δηλαδή νέες αυξήσεις στον ΦΠΑ και μειώσεις στους μισθούς του Δημοσίου. Ωστόσο αναμένεται να πλήξει επίσης την τσέπη όλων των νοικοκυριών, αφού περιλαμβάνει αυξήσεις σε: κινητή τηλεφωνία, συνδρομητική τηλεόραση, Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης Τροφίμων, αναπροσαρμογή του ΕΝΦΙΑ.
Σημειώνεται ότι ο συνολικός λογαριασμός των μέτρων που θα ληφθούν φθάνει τα 5,4 δισ. ευρώ και εκτός από τα 1,8 δισ. ευρώ από έμμεση φορολογία θα περιλαμβάνει 1,8 δισ. ευρώ από αλλαγές στη φορολογία εισοδήματος και 1,8 δισ. ευρώ από τα μέτρα του Ασφαλιστικού.
Ακόμη κι έτσι, όμως, δεν είναι βέβαιο πως αυτά τα μέτρα θα τύχουν της έγκρισης των Θεσμών. Επί της ουσίας, η ελληνική πλευρά θα καταθέσει προς έγκριση το πακέτο την Τετάρτη και θα πράξει αναλόγως της απόφασης. Κάτι που σημαίνει ότι μπορεί να μην φτάνουν ούτε και αυτά και να χρειαστούν πρόσθετα μέτρα εισπρακτικού χαρακτήρα.
Το πακέτο των 10 συν 2 φόρων
Οπως αποκαλύπτει η Ναυτεμπορική που παρουσιάζει όλο το πακέτο μέτρων που έχει σχεδιάσει η κυβέρνηση, αυτό περιλαμβάνει 10 συν 2 μέτρα, με τα πρώτα 10 να είναι καθαρά φοροεισπρακτικά και τα δύο διαφορετικού χαρακτήρα αφού αφορούν το πάγωμα των προσλήψεων στο Δημόσιο και τη μείωση των αμυντικών δαπανών.
Αναλυτικά το πακέτο φόρων που προτείνει η ελληνική κυβέρνηση στους δανειστές έχει ως εξής:
- Τέλος διανυκτέρευσης
Το σενάριο του «ειδικού τέλους διανυκτέρευσης» προβλέπει φόρο 1 ευρώ ανά αστέρι, ανά διανυκτέρευση (στα ξενοδοχεία 3 αστέρων 3 ευρώ ανά διανυκτέρευση, στα τετράστερα 4 ευρώ ανά διανυκτέρευση κ.ο.κ.).
Υπολογίζεται ότι με αυτό το μέτρο θα αντληθούν περί τα 150 εκατ. ευρώ.
- Ειδικός φόρος κατανάλωσης καυσίμων
Η ελληνική πρόταση περιλαμβάνει αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στη βενζίνη περίπου κατά 4,5% (πρακτικά αυτό σημαίνει ότι από τα 670 ευρώ ανά 1.000 λίτρα που είναι σήμερα ο ειδικός φόρος κατανάλωσης θα αυξηθεί σε 700 ευρώ ανά 1.000 λίτρα). Σημειώνεται ότι επί του ειδικού φόρου κατανάλωσης επιβάλλεται και ΦΠΑ 23%, που σημαίνει ότι η επιβάρυνση στην τιμή λιανικής θα φτάσει στα 4-5 λεπτά ανά λίτρο.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι σχεδιάζεται να μην αυξηθεί ο ειδικός φόρος κατανάλωσης στο ντίζελ καθώς κάτι τέτοιο θα επηρέαζε και το κόστος μεταφοράς των προϊόντων, ενώ δεν έχει αποφασιστεί ακόμη τι θα γίνει με το πετρέλαιο θέρμανσης.
Ο στόχος είναι από αυτό το μέτρο να αντληθούν περί τα 100 εκατ. ευρώ.
- Αύξηση του ειδικού φόρου στο φυσικό αέριο
Παρά τις αντιδράσεις που διατυπώθηκαν δημόσια από τον Σύνδεσμο Ελληνικών Βιομηχανιών, το «πακέτο» φαίνεται να περιλαμβάνει την αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο φυσικό αέριο με στόχο την είσπραξη περίπου 25 εκατ. ευρώ.
- Αύξηση του ειδικού τέλους στην κινητή τηλεφωνία
Το κυβερνητικό σχέδιο για το συγκεκριμένο τέλος προβλέπει αύξηση των φορολογικών συντελεστών περίπου κατά 25%. Αυτό πρακτικά σημαίνει: Οσον αφορά τη συνδρομητική: από το 12% σήμερα για λογαριασμούς εώς 50 ευρώ στο 15% και από 20% σήμερα για λογαριασμούς άνω των 150 ευρώ στο 25%. Οσον αφορά την καρτοκινητή: Από το 12% σήμερα, θα αυξηθεί στο 15%.
Ωστόσο, στο τραπέζι υπάρχει και το σενάριο οι εταιρείες κινητής θα πληρώνουν πέντε λεπτά επιπλέον ανά χρήστη, χωρίς να το μετακυλήσουν στους πελάτες.
Με την αύξηση του ειδικού τέλους η κυβέρνηση θέλει να αντλήσει επιπλέον έσοδα της τάξεως των 50 εκατ. ευρώ.
- Ειδικός φόρος στη συνδρομητική τηλεόραση
Η επιβολή του ειδικού φόρου στη συνδρομητική τηλεόραση αναμένεται να προκαλέσει επιβάρυνση της τάξης του 10% με 15%, δηλαδή σε μια συνδρομή των 25 ευρώ θα προκύψει μηνιαία επιβάρυνση 2-3 ευρώ, εφόσον τελικώς προχωρήσει το μέτρο.
Και εδώ η κυβέρνηση ελπίζει η επιβάρυνση να μην περάσει στους καταναλωτές αλλά στις εταιρείες οι οποίες θα τον καταβάλλουν ανάλογα με τον αριθμό των συνδρομητών τους. Το μέτρο σχεδιάζεται να αποδώσει εισπρακτικά περίπου 30 εκατ. ευρώ ετησίως.
- Αύξηση ειδικού φόρου κατανάλωσης στα τσιγάρα
Η επιβάρυνση ανά πακέτο εκτιμάται ότι θα είναι μεταξύ 50 λεπτών και 1 ευρώ, ενώ αναμένεται να συνοδευτεί με μέτρα για τον περιορισμό του λαθρεμπορίου, καθώς το μερίδιο των λαθραίων έχει ξεπεράσει πλέον το 25%. Στόχος είναι από το εν λόγω μέτρο να εισπραχθούν 100 εκατ. ευρώ.
- Ειδικό τέλος διέλευσης στα Ι.Χ. με ξένες πινακίδες
Μέτρο που στοχεύει κατά των οδηγών που βάζουν στα οχήματά τους ξένες πινακίδες. Στόχος η είσπραξη 15 εκατ. ευρώ.
- Αύξηση του τέλους ταξινόμησης στα Ι.Χ.
Οι επιβαρύνσεις θα αφορούν και όσους αγοράζουν νέα οχήματα και τα μεταχειρισμένα εισαγωγής. Οσον αφορά το εν λόγω μέτρο δεν αποκλείεται ο επανασχεδιασμός του τρόπου υπολογισμού του φόρου ώστε το τέλος ταξινόμησης να προκύπτει με βάση την εμπορική αξία του οχήματος.
- Φόρος στα τυχερά παιχνίδια
Η κυβέρνηση επανασχεδιάζει τον εν λόγω φόρο και δεν αναμένεται να υιοθετηθεί το σενάριο των πέντε λεπτών ανά στήλη. Στη θέση του θα μπει κάποιος άλλος φόρος.
Συνολικά η κυβέρνηση στοχεύει στην είσπραξη 500 εκατ. ευρώ ετησίως (400 εκατ. ευρώ από τον φόρο στα παιχνίδια του ΟΠΑΠ και 100 εκατ. ευρώ από τη λειτουργία των ηλεκτρονικών παιχνιδιών (VLTs).
- Αναπροσαρμογή συντελεστών υπολογισμού ΕΝΦΙΑ
Η κυβέρνηση αναμένεται να προχωρήσει σε αναπροσαρμογή των συντελεστών υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ καθώς εκτιμάται ότι θα προκύψει τρύπα 270 εκατ. ευρώ με 300 εκατ. ευρώ λόγω της μείωσης των αντικειμενικών αξιών -ισχύουν αναδρομικά από τον Μάιο του 2015
Το κενό αναμένεται να καλυφθεί με αύξηση συντελεστών ειδικά για το συμπληρωματικό φόρο, χωρίς να αποκλείεται να μειωθεί και το «αφορολόγητο» του συμπληρωματικού φόρου από τις 300.000 ευρώ που βρίσκεται σήμερα.
Συν δυο μέτρα που δεν αφορούν όλους
- Μείωση αμυντικών δαπανών
Αν και αρχικά προβλεπόταν μείωση 500 εκατ. ευρώ των αμυντικών δαπανών (βάσει του ψηφισθέντος κρατικού προϋπολογισμού), τελικά, στο «πακέτο» μέτρων αναμένεται να ενσωματωθεί τελικώς η μείωση των αμυντικών δαπανών κατά 100 εκατ. ευρώ.
- Αυστηρή εφαρμογή του κανόνα «μία πρόσληψη για κάθε πέντε αποχωρήσεις»
Η ελληνική πλευρά ήλπιζε αρχικά για έως και 19.000 προσλήψεις μονίμων μέσα στο 2016, ωστόσο ο αριθμός θα είναι αρκετά μικρότερος. Στόχος είναι να μειωθεί η μισθολογική δαπάνη του Δημοσίου.
Ντομπρόβσκις: «Οχι άλλους φόρους»
Μπορεί να νίπτει τας χείρας του, αλλά στην πραγματικότητα δεν κρύβει την αντίθεσή του με τα προτεινόμενα μέτρα της κυβέρνησης για να καλυφθεί το χρηματοδοτικό κενό.
Ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Βάλντις Ντομπρόβασκις τάχθηκε αναφανδόν υπέρ της μείωσης των δαπανών και όχι της προτεινόμενης αυξήσεις φόρων, οι οποίες θα φέρουν ακόμη μεγαλύτερη ύφεση.
«Η επιλογή για τη δημοσιονομική προσαρμογή μεταξύ φόρων ή περιστολής δαπανών είναι επιλογή και ευθύνη της κυβέρνησης», σημειώνει χαρακτηριστικά.
Ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, σε συνέντευξή του στο capital.gr, συστήνει στην κυβέρνηση να μην κοιτάζει μόνο τον τομέα των εσόδων, αλλά και τις περικοπές δαπανών, μέτρο που έχει μικρότερες επιπτώσεις στην ανάπτυξη.
Ο κ. Ντομπρόβσκις αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο η αξιολόγηση να ακολουθήσει το παράδειγμα προηγούμενων εμπειριών για σταδιακή ολοκλήρωση αλλά και τμηματική εκταμίευση των δόσεων. Παράλληλα, αναγνωρίζει ότι έχει γίνει δουλειά στο φορολογικό, το ασφαλιστικό, τα κόκκινα δάνεια, αλλά επιμένει ότι είναι ακόμα ανοικτά ζητήματα. Αποτιμά την διαφορετικότητα των αιτίων αλλά και των πολιτικών που ακολουθήθηκαν μεταξύ Κύπρου και Ελλάδας σημειώνοντας ότι η Ελλάδα είναι τελικά η μόνη χώρα που έχει μείνει ακόμα σε πρόγραμμα.
Αναφερομένος στο θέμα του χρέους ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν τονίζει ότι «υπάρχουν συμπεράσματα του Eurogroup ήδη από το 2012, τα οποία έλεγαν ότι μετά την ολοκλήρωση του δεύτερου ελληνικού προγράμματος – κάτι το οποίο ποτέ δεν έγινε, το δεύτερο πρόγραμμα δεν ολοκληρώθηκε επιτυχώς, στην πραγματικότητα έληξε – θα συζητούσαμε και το χρέος. Τώρα υπάρχουν νέα συμπεράσματα στο Eurogroup που λένε για συζήτηση για το χρέος μετά την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης.
Η πρώτη αξιολόγηση διεξάγεται τώρα, αμέσως μετά θα το δούμε. Το Eurogroup θα εξετάσει τις συνθήκες αποπληρωμής του χρέους, αποκλείοντας όμως «κούρεμα» του κεφαλαίου.
Αντιδράσεις από την επιχειρηματική κοινότητα
Τα προτεινόμενα μέτρα από την κυβέρνηση θέτουν πολλά ζητήματα και στην επιχειρηματική κοινότητα, καθώς ανεβάζει κι άλλο τους φόρους δίχως όμως να φέρνει απτά αποτελέσματα.
Είναι ενδεικτικό ότι στα τσιγάρα τα τελευταία πέντε χρόνια υπήρξαν επτά αυξήσεις του ΕΦΚ και του ΦΠΑ, με αποτέλεσμα σήμερα ο φόρος να πλησιάζει το 90% της λιανικής τιμής. Η ξαφνική αύξηση του φόρου τον Ιανουάριο του 2014 σε αντικατάσταση του εισιτηρίου στα νοσοκομεία, όχι μόνο δεν απέδωσε τα αναμενόμενα 50 εκατ. ευρώ, αλλά οδήγησε σε μείωση των κρατικών εσόδων κατά 100 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον προηγούμενο έτος.
Οπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, υπολογίζεται ότι λόγω της υπερφορολόγησης, περισσότερα από 8,5 εκατομμύρια φιάλες (εκτός του τσίπουρου) πωλούνται σήμερα στη «μαύρη αγορά» σε σύνολο περίπου 45 εκατομμυρίων φιαλών, με τις εκτιμήσεις να αναφέρουν ότι το λαθρεμπόριο αγγίζει το 1/3 της συνολικής κατανάλωσης.
Να σημειωθεί ότι οι φιάλες που διακινούνται παράνομα δεν είναι «μαϊμού» ή νοθευμένες όπως συμβαίνει με τα τσιγάρα- αλλά αυθεντικές, οι οποίες κατά κύριο λόγο εισάγονται από τη Βουλγαρία, όπου το αλκοόλ πωλείται έως 5 φορές φθηνότερο σε σχέση με την Ελλάδα.
Ελέγχονται τα μέτρα
Αυτή τη στιγμή, σύμφωνα με πληροφορίες, τα τεχνικά κλιμάκια ελέγχουν ένα προς ένα τα μέτρα έτσι ώστε να ποσοτικοποιηθούν. Πάντως η εξίσωση της τιμής του ντίζελ κίνησης με τη βενζίνη δε φαίνεται να περνάει σε βάρος όμως άλλων κλάδων καυσίμων. Αυξήσεις στους φόρους των καυσίμων όμως θα υπάρξουν. Σύμφωνα με μια πηγή θα είναι της τάξεως των 2-3 λεπτών ανά λίτρο και δεν θα επηρεάζουν την παραγωγή, παρά μόνο την κίνηση των οχημάτων.
Ο γενικός Διευθυντής της ΕΠΑ Αττικής Χρήστος Μπαλάσκας, μιλώντας την Τρίτη σε δημοσιογράφους, εξέφρασε την αντίθεσή του με πιθανή αύξηση του φόρου στο φυσικό αέριο καθώς αυτό θα πλήξει ειδικά τη βιομηχανία
Ανάλογα, πάντως, με την πορεία της επεξεργασία θα καθοριστεί και συνάντηση των επικεφαλής των δύο πλευρών, την οποία χθες το βράδυ προσδιόριζαν πηγές του υπουργείου Οικονομικών, χρονικά για σήμερα, μετά το μεσημέρι, χωρίς να αποκλείεται να μη γίνει συνάντηση την Τετάρτη.
Τέλος, δεν είναι αμελητέα και η πίεση που υφίστανται πλέον οι βουλευτές του κυβερνητικού συνασπισμού. Θα είναι αυτοί που θα κληθούν να ψηφίσουν τα συγκεκριμένα ή άλλα μέτρα αμέσως μετά το πέρας της αξιολόγησης.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News