Σε μια διαφήμιση, ένα νεαρό και ηλιοκαμένο ζευγάρι τρέχει χαρούμενο σε μια αμμώδη παραλία. Αλλά αντί για σανίδες του σερφ, τόσο ο άνδρας όσο και η γυναίκα, στα χέρια τους κρατάνε ξύλινα φέρετρα. Προσδιορίζεται επίσης ότι η εταιρεία Beyond προσφέρει ένα «καυτό ταξίδι δίχως επιστροφή» έναντι μόλις 1.190 στερλινών ή 1.340 ευρώ. Αυτή η ελκυστική all inclusive «προσφορά ζωής» δεν αφορά, ωστόσο, ένα πακέτο διακοπών σε κάποιον εξωτικό προορισμό άλλα τις διαδικασίες για την μετάβαση των Βρετανών στον άλλον κόσμο.

Πρόκειται για μια ιδιαίτερη πρωτοβουλία των στελεχών της Beyond, μιας διαδικτυακής εταιρείας σύγκρισης των τιμών στις οποίες τα βρετανικά γραφεία κηδειών προσφέρουν τις υπηρεσίες τους. Στόχος τους ήταν, σημειώνουν οι New York Times, να συμβάλουν στην έναρξη ενός εθνικού διαλόγου για τον θάνατο αλλά και το κόστος της όλης διαδικασίας ταφής ή αποτέφρωσης των νεκρών.

«Στη Βρετανία δεν μιλάμε άνετα ούτε ασχολούμαστε σοβαρά με τον θάνατο και αυτό δεν είναι υγιές και ούτε κάτι που θέλουμε να συνεχιστεί», εξήγησε ο συνιδρυτής της Beyond Αϊαν Στρανγκ. Για λόγους κυρίως οικονομικούς, καθώς σύμφωνα με τον βρετανό επιχειρηματία: «η απροθυμία μας να μιλάμε για το θάνατο αποτελεί τον λόγο που εξακολουθούν να αυξάνονται οι τιμές των κηδειών και συνεχίζουμε να πληρώνουμε τόσα πολλά για να μεταβιβάσουμε ένα ακίνητο ή να συντάξουμε μια διαθήκη. Επιδιώκουμε να αλλάξει αυτό».

Διαπίστωσαν, ωστόσο, ότι ο θάνατος εξακολουθεί να αποτελεί ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο ζήτημα και για τη βρετανική κοινωνία. Ο οργανισμός αστικών συγκοινωνιών του Λονδίνου, για παράδειγμα, απέρριψε με συνοπτικές διαδικασίες τις διαφημίσεις τους, επισημαίνοντας το ενδεχόμενο πολλοί από τους χρήστες των ΜΜΜ της κοσμοπολίτικης βρετανικής πρωτεύουσας να τις εκλάβουν ως «προσβλητικές». Όσον αφορά τη γνώμη των Λονδρέζων, η –ομολογουμένως ιδιαίτερη- εκστρατεία χαρακτηρίστηκε «αποτροπιαστική», «άθλια», «χοντροκομμένη» και «κακόγουστη». Η Beyond, ωστόσο, εμφανίζεται αποφασισμένη να συνεχίσει να την προωθεί τόσο στο διαδίκτυο όσο και στους δρόμους του Λονδίνου.

Κατά μέσο όρο η αποτέφρωση ενός νεκρού στη Βρετανία κοστίζει 3.311 στερλίνες (3.700 ευρώ) ενώ το κόστος ταφής ξεπερνά τις τέσσερις χιλιάδες. Φωτογραφία: Beyond

Στον επίμαχο νόμο που εγκρίθηκε τον περασμένο Μάιο επισημαίνεται ξεκάθαρα ότι κάθε πολίτης που «φοράει σε δημόσιο χώρο ένδυμα που καλύπτει το πρόσωπο θα τιμωρείται με πρόστιμο», αλλά δεν υπάρχει καμιά ειδική αναφορά στις μουσουλμάνες. Προχθές, ωστόσο, οι γυναίκες της Δανίας, κατέβηκαν στους δρόμους της Κοπεγχάγης και του Αρχους για να διαμαρτυρηθούν κατά της απαγόρευσης της χρήσης της μαντίλας, σε όλες τις παραλλαγές της, με τις ομάδες προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων να υπογραμμίζουν πως ο νόμος που μόλις τέθηκε σε ισχύ στοχοποιεί αποκλειστικά τις μουσουλμάνες Δανές.

Το απόγευμα της Τετάρτης γυναίκες που φορούσαν το νικάμπ, την παραδοσιακή μουσουλμανική μαντίλα, ή την ολόσωμη μπούρκα, ηγήθηκαν πορειών και συγκεντρώσεων διαμαρτυρίας στις οποίες συμμετείχαν και πολλοί μη μουσουλμάνοι, γυναίκες αλλά και άνδρες, έχοντας επίσης καλυμμένα τα πρόσωπά τους με αυτοσχέδιες καλύπτρες ή μαντίλια.

Κατά τη διάρκεια των συγκεντρώσεων η αστυνομία δεν προέβη στην επιβολή προστίμων στους πολλούς παραβάτες το νέου νόμου, καθώς προβλέπεται πως οι πολίτες μπορούν να καλύπτουν το πρόσωπό τους καθώς ασκούν ειρηνικά το δικαίωμα της ελευθερίας της γνώμης και της έκφρασης. Υπό κανονικές συνθήκες, ωστόσο, οι παραβάτες θα τιμωρούνται με πρόστιμο ύψους 1.000 δανικών κορωνών (134 ευρώ) ενώ στην περίπτωση που το αδίκημα επαναληφθεί το πρόστιμο μπορεί να φτάσει έως και τις 10.000 κορώνες. Πέρα από την μπούρκα και το νικάμπ απαγορεύεται επίσης η χρήση της μπαλακλάβα, των μασκών προσώπου και των ψεύτικων γενειάδων. Πάντως είναι αξιοσημείωτο ότι Δανοί ερευνητές εκτιμούν ότι σε ολόκληρη τη Δανία των 5,7 εκατομμυρίων κατοίκων υπάρχουν μόλις διακόσιες (!) γυναίκες που φορούν το νικάμπ.

Ο Μάρκους Κνουτ, βουλευτής του κυβερνώντος Φιλελεύθερου Κόμματος (Venstre) στήριξε την απαγόρευση, χαρακτηρίζοντας τα ενδύματα που φοράνε κάποιες συντηρητικές μουσουλμάνες «ιδιαίτερα καταπιεστικά». «Όταν οι εισηγητές και οι υποστηρικτές της απαγόρευσης ερωτώνται για τα δικαιώματα των γυναικών στο σώμα τους, απαντάνε πως, φυσικά, οι γυναίκες πρέπει να έχουν το δικαίωμα να αποφασίζουν τι είναι καλύτερο για τις ίδιες και το σώμα τους. Είναι αντιφατικό και υποκριτικό, οπότε τα ίδια άτομα παραβιάζουν το δικαίωμά μας να καλύπτουμε τα πρόσωπά μας. Σε αντίθεση με όσα υποστηρίζουν αναφορικά με τον σκοπό του νόμου, το αποτέλεσμα είναι να ποινικοποιούμαστε, να περιθωριοποιούμαστε, να αποκλειόμαστε από την κοινωνία μόνο και μόνο επειδή ντυνόμαστε διαφορετικά», υποστήριξε από την πλευρά της στον Independent, η εκπρόσωπος της οργάνωσης Kvinder I Dialog (Γυναίκες σε Διάλογο), χαρακτηρίζοντας την επιλογή της κυβέρνησης «άδικη και ρατσιστική».

Μια από τις γυναίκες που συμμετείχαν κατά της απαγόρευσης αγκαλιά με μια αστυνομικό. Φωτογραφία: REUTERS/Andrew Kelly

Κανένας δεν γνωρίζει εάν ο Φέλιξ Ντένις, ο εκκεντρικός βρετανός συνεκδότης του OZ, του ιστορικού περιοδικού της underground σκηνής του Λονδίνου στα τέλη της δεκαετίας του ’60, όντως ξόδεψε 100 εκατομμύρια στερλίνες σε γυναίκες και ναρκωτικά. Είναι σίγουρο, ωστόσο, πως σημαντικό μέρος της τεράστιας περιουσίας του αξιοποιείται ήδη για έναν πολύ καλό και καταπράσινο σκοπό. Κατά τη διάρκεια της ξέφρενης ζωής του και πριν εγκαταλείψει τα εγκόσμια πριν από μια τετραετία στην ηλικία των 67 ετών, ο βρετανός ποιητής, περφόρμερ και φιλάνθρωπος, πέρα από πρωτοπόρος εκδότης και επικεφαλής, στη συνέχεια, ενός αμερικανοβρετανικού εκδοτικού κολοσσού, βρήκε το χρόνο για να χρηματοδοτήσει τη φύτευση ενός εκατομμυρίου δέντρων, συμβάλλοντας έτσι στη δημιουργία ενός εντυπωσιακού δάσους, κοντά στην κατοικία του στο Ντόρσινγκτον, περίπου 140 χιλιόμετρα από το Λονδίνο.

Σύντομα, όμως, πρόκειται να φυτευθούν – σύμφωνα με την τελευταία επιθυμία του και χάρη στα 170 εκατομμύρια που απέφερε η πρόσφατη πώληση της Dennis Publishing – 10.000.000 δέντρα, διάσπαρτα σε μια έκταση 100 τετραγωνικών χιλιομέτρων με στόχο τη δημιουργία του μεγαλύτερου δάσους της Αγγλίας. Γιατί πέρα από τα πλούτη και τα ναρκωτικά, τα ποτά και τις σαρκικές απολαύσεις, ο Φέλιξ Ντένις λάτρευε τα δέντρα και ήταν παθιασμένος με την οικολογία.

Θα ήταν, οπότε, απόλυτα ικανοποιημένος, αναφέρει η Corriere della Sera, εάν γνώριζε πως το Heart of England Forest, η φιλανθρωπική οργάνωση που ίδρυσε ο ίδιος, είναι έτοιμη να ξεκινήσει τις απαραίτητες διαδικασίες για να κάνει πραγματικότητα το καταπράσινο όραμά του. Την 1η Νοεμβρίου αναμένεται να αρχίσει η περίοδος δενδροφύτευσης, με το ίδρυμα να προσκαλεί, μέσω του ιστοτόπου, τους Βρετανούς να συμμετέχουν στο φιλόδοξο εγχείρημα, είτε φυτεύοντας είτε υιοθετώντας ένα δέντρο για τη δημιουργία ενός τεράστιου δάσους που θα είναι ανοιχτό σε όλους.

Ο Φέλιξ Ντένις τον Ιανουάριο του 1971, κρατώντας ένα τεύχος του OZ. Φωτογραφία: felixdennis.com

Ο Σι Τζινπίνγκ έδειχνε να είναι ανίκητος, μετά την κατάργηση, φέτος, τον Μάρτιο, του ανώτατου ορίου των δύο πενταετών θητειών για τον εκάστοτε κινέζο πρόεδρο. Αλλά λίγους μήνες μετά η χώρα βρέθηκε αντιμέτωπη με κάθε άλλο παρά ούριους οικονομικούς ανέμους, ένα σκάνδαλο με ελαττωματικά εμβόλια για μικρά παιδιά που προκάλεσε την οργή χιλιάδων γονιών και την αλλεπάλληλη ανταλλαγή πυρών με την Ουάσινγκτον στο πλαίσιο του εμπορικού πολέμου μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων. Και, σίγουρα, τα γεγονότα αυτά ενθαρρύνουν τους επικριτές του πανίσχυρου προέδρου της Κίνας. Αυτό, ωστόσο, δεν σημαίνει ότι μπορούν να εκφράζονται ελεύθερα καθώς η λογοκρισία εξακολουθεί να είναι αυστηρή και τιμωρητική.

Οπότε, το ρίσκο που πήρε την προηγούμενη εβδομάδα ο Σου Τζανγκρούν, καθηγητής στη νομική σχολή του πανεπιστημίου Τσινγκουά στο Πεκίνο, είναι τεράστιο δεδομένου ότι εξαπέλυσε τη σφοδρότερη επίθεση που έχει δεχτεί ποτέ από έναν κινέζο ακαδημαϊκό ο Σι, με τον θαρραλέο καθηγητή να καταγγέλλει τις σκληροπυρηνικές πολιτικές, την αναβίωση της κομμουνιστικής ορθοδοξίας και την άσκηση δουλοπρεπούς προπαγάνδας.

«Άνθρωποι σε όλη τη χώρα, συμπεριλαμβανομένων των μελών ολόκληρης της γραφειοκρατικής ελίτ, αισθάνονται και πάλι πως είναι χαμένοι σε μια αβεβαιότητα σχετικά με την πορεία της χώρας και την προσωπική τους ασφάλεια, και η αυξανόμενη ανησυχία εξαπλώνεται στην κοινωνία, φτάνοντας έως τα όρια του πανικού», υποστήριξε ο Σου σε κείμενό του που δημοσιεύτηκε στον ιστότοπο του Unirule Institute of Economics, ενός ανεξάρτητου και φιλοδημοκρατικού ινστιτούτου μελετών στο Πεκίνο, τα γραφεία του οποίου σφραγίστηκαν τον προηγούμενο μήνα από τις κινεζικές Aρχές.

Κάνοντας λόγο για ένα ιδιαίτερα τολμηρό κείμενο, ερευνητής του ινστιτούτου, υποστήριξε πως «πολλοί διανοούμενοι ενδέχεται να πιστεύουν το ίδιο, αλλά φοβούνται να μιλήσουν». Για τον λόγο αυτό η αντιμετώπιση που θα έχει ο καθηγητής Σου, ο οποίος φέρεται να βρίσκεται στην Ιαπωνία για ακαδημαϊκούς σκοπούς, θα αποκαλύψει πολλά όσον αφορά τη στάση που προτίθεται να κρατήσει ο Σι απέναντι στους πολλούς επικριτές του.

Παρά την έντονη δυσφορία που επικρατεί στην Κίνα ο Σι δεν δείχνει να ανησυχεί. Φωτογραφία: REUTERS/Mike Hutchings