Είναι σπουδαίος οικονομολόγος: «απλός» καθηγητής στο Χάρβαρντ σήμερα, με διοικητική καριέρα στην Παγκόσμια Τράπεζα, ενώ έχει χρηματίσει τόσο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ (επί προεδρίας Μπιλ Κλίντον) όσο και ανώτατος προεδρικός οικονομικός σύμβουλος (επί προεδρίας Μπαράκ Ομπάμα).
Στην Corriere della Sera ο Λάρι Σάμερς μίλησε για τις πολεμικές τακτικές που ακολουθεί ο νυν ένοικος του Λευκού Οίκου στο διεθνές εμπόριο. Εξέφρασε την άποψη ότι ο Τραμπ δεν θα καταθέσει τα όπλα, το τωρινό μέλημά του είναι να χτυπήσει την Ευρώπη, επιβαρύνοντας δασμολογικά τις εξαγωγές της προς τις ΗΠΑ. Τονίζει ότι, κατ’ αυτόν τον τρόπο, ωθεί τους συμμάχους των Αμερικανών στην αγκαλιά του «δράκου».
Η ιταλική εφημερίδα γράφει ότι ο Σάμερς δεν επιβεβαιώνει τη φήμη που τον ακολουθεί, ότι τάχα είναι σε βαθμό αλαζονείας σίγουρος για τον εαυτό του. Αντιθέτως, παρατηρεί, δεν έχει βεβαιότητες. Τίποτε δεν του φαίνεται προφανές του Σάμερς.
Με νωπή τη συμφωνία («πρώτης φάσης») των ΗΠΑ με τους Κινέζους -η οποία συνιστά ένα είδος εκεχειρίας στον μεταξύ τους εμπορικό πόλεμο και πανηγυρίστηκε τόσο από τον πρόεδρο Τραμπ όσο και από τον πρόεδρο Σι-, ο Σάμερς λέει ότι η επιτυχία των όποιων αμερικανικών σχεδίων εξαρτάται από τη σύμπλευση των ΗΠΑ με τους συμμάχους τους (στην Ευρώπη). Ο συντάκτης της Corriere παρατηρεί ότι μόνο φιλικά δεν είναι τα σχέδια του Τραμπ για τους Ευρωπαίους και τις εξαγωγές τους και ότι η εμπορική ένταση μεταξύ των δύο πλευρών του Ατλαντικού αυξάνεται αντί να μειώνεται.
My interview w @federicofubini for Italy’s Corriere della Sera @corriere US-EU trade frictions set to increase. https://t.co/kpkWZCbbMw
— Lawrence H. Summers (@LHSummers) January 16, 2020
Ο Σάμερς απαντά με πικρό χιούμορ: «Στην Αμερική πιστεύουμε ότι μπορούμε να νικήσουμε τους πάντες…» Ωστόσο αμέσως σοβαρεύεται: «Δεν νομίζω ότι υπάρχει κάποια χώρα τόσο ισχυρή για κάνει κάτι τέτοιο. Επρεπε να επιλέξουμε καλύτερα τις προτεραιότητες, να είμαστε πιο ενωτικοί». Επρεπε, αλλά…
Πρυτανεύει το νταηλίκι
Η γνώμη του αμερικανού οικονομολόγου είναι ότι, εν προκειμένω, ο μύλος της λογικής Τραμπ μπορεί και αλέθει ταυτόχρονα δύο επικίνδυνα υλικά: και την εχθρότητα προς το ελεύθερο εμπόριο (προς την παγκοσμιοποιημένη οικονομία, θα λέγαμε) και την εχθρότητα προς την Ευρώπη.
Το προϊόν της παραπάνω άλεσης θρέφει με τον καλύτερο τρόπο τις εμπορικές τριβές. Το ότι το 2020 είναι εκλογικό έτος για τις ΗΠΑ δεν πτοεί τον Τραμπ, κάθε άλλο: «Για κάποιον σαν αυτόν, η επίδειξη δυναμισμού μετράει περισσότερο από τον ορθολογισμό».
Νομοτελειακή η ύφεση…
Η συζήτηση επεκτείνεται πέραν των εξαγωγών, στις προοπτικές της ευρωπαϊκής οικονομίας. Ο Σάμερς απαντά αορίστως, χωρίς να προεξοφλεί μία χρονικώς προσδιορισμένη ύφεση, ότι οι ευρωπαϊκές οικονομίες είναι σχετικά ισχυρές αυτή τη στιγμή και ότι δεν εξαρτώνται από τις ΗΠΑ. Ωστόσο αισθάνεται την επιστημονική υποχρέωση να μας υπενθυμίσει ότι «αργά ή γρήγορα, αυτό συμβαίνει σε οποιαδήποτε χώρα».
…χωρίς εργατική τάξη
Το κοινωνικό ζήτημα που απασχολεί την Ευρώπη περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο ίσως, το δημογραφικό, εισβάλλει στη συζήτηση για να εξετασθεί από οικονομική σκοπιά. Ο Σάμερς αποφαίνεται ότι η υπογεννητικότητα που συρρικνώνει το εργατικό δυναμικό καταστρέφει, ταυτόχρονα, και τα επενδυτικά κίνητρα. Οταν δεν υπάρχουν άνθρωποι, δεν υπάρχει και η ανάγκη βιομηχανικού επανεξοπλισμού σε μηχανήματα, ούτε λόγος δημιουργίας νέων κτιριακών υποδομών ή ανακαίνισης των υπαρχουσών. Το αυτό ισχύει και γενικότερα στον κατασκευαστικό κλάδο: υπάρχει και αναπτύσσεται δεδομένων των ανθρώπων.
Το σπιράλ της ύφεσης τροφοδοτείται και ανατροφοδοτείται από την υπογεννητικότητα: «Η αρνητική δημογραφία οδηγεί σε μείωση της ανάπτυξης, και αυτή με τη σειρά της σε ακόμη πιο αρνητική δημογραφία». (Επ’ αυτού του τόσο ουσιώδους για το μέλλον του ευρωπαϊκού καπιταλισμού ζητήματος, το πολιτικό ερώτημα μπορεί να διατυπωθεί ως εξής: Γιατί, τάχα, η ευρωπαϊκή εργατική τάξη δεν μπορεί να αναπαραγάγει πια τον εαυτό της;)
Το σπάσιμο του σπιράλ
Πώς είναι δυνατόν να σπάσει το σπιράλ της ύφεσης στις σημερινές συνθήκες; Με την επένδυση σε υποδομές και ανθρώπους, λέει ο Σάμερς. Η εκπαίδευση και η στοχευμένη μετανάστευση είναι η λύση. Οι άνθρωποι με δεξιότητες φέρνουν τις αναγκαίες επενδύσεις. Ετσι δημιουργείται ένα περιβάλλον που ευνοεί την ανάπτυξη και τη ζήτηση.
Δημοσιονομική αναθεώρηση
Οσον αφορά την ευρωπαϊκή δημοσιονομική πολιτική ο Σάμερς λέει ότι οι κανόνες της ανήκουν σε έναν άλλον, παλιότερο κόσμο. Απαιτείται αναθεώρηση: «Το κύριο μακροοικονομικό πρόβλημα σήμερα είναι η έλλειψη ζήτησης, επομένως μια τάση για ασθενέστερο πληθωρισμό ή αποπληθωρισμό. Νομίζω ότι όταν μια οικονομία επιβραδύνεται, το κίνητρο πρέπει να δίνεται αμέσως». Σε περιβάλλοντα υψηλού δημοσίου χρέους και ελλειμμάτων, το δημόσιο χρήμα πρέπει να υποστηρίζει την επέκταση της παραγωγικής ικανότητας. Αυτό θα μειώσει το κόστος για τις μέλλουσες γενεές. Επειδή δίνει συνέντευξη σε ιταλικό Μέσο, ο Σάμερς υποδεικνύει ότι η ανοδική πορεία του ιταλικού χρέους μπορεί να θέσει, κάποτε, και το ευρώ σε κίνδυνο.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News