Το Βολσμός, ένα προάστιο γερασμένων πολυκατοικιών της πόλης Οντενσε που μέχρι πρόσφατα φιλοξενούσε περισσότερους από 9.000 ανθρώπους, είναι το αντικείμενο ενός μοναδικού κοινωνικού πειράματος, που αποτελεί βασικό στοιχείο της σκληρής γραμμής της Δανίας για τη μετανάστευση.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ των Times του Λονδίνου, πρόκειται για ένα πρόγραμμα εξαναγκαστικού εξευγενισμού, που περιλαμβάνει τη διάσπαση περιοχών γνωστών μέχρι πρόσφατα στην επίσημη γλώσσα ως «γκέτο», σε μεγάλο βαθμό επειδή η πλειονότητα των κατοίκων τους προέρχεται από «μη Δυτικά υπόβαθρα».
Σε μια εποχή που ο αυξανόμενος αριθμός αιτούντων άσυλο ενισχύει τις επιδόσεις των ακροδεξιών κομμάτων σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης, η Δανία φαίνεται, παραδόξως, άνοση στο φαινόμενο, κυρίως χάρη σε τέτοιες πολιτικές που ακολουθεί ο κυβερνητικός συνασπισμός της χώρας, υπό την ηγεσία των Σοσιαλδημοκρατών.
Οι δημοσκοπήσεις υποδεικνύουν ότι η μετανάστευση είναι πλέον ανάμεσα στις πολύ χαμηλές προτεραιότητες των ψηφοφόρων, ενώ η υποστήριξη για τα ακροδεξιά κόμματα έχει πέσει στο 13-15% – πολύ κάτω από το 21% που κέρδισε το Δανικό Λαϊκό Κόμμα στις εκλογές του 2015.
Ωστόσο, πολλοί θεωρούν ότι η κυβέρνηση της 46χρονης Μέτε Φρέντρικσεν έχει προχωρήσει πολύ μακριά, στέλνοντας μπουλντόζες για να διαλύσει το Βολσμός και άλλες τέτοιες κοινότητες, σε μια προσπάθεια εξάλειψης των «παράλληλων κοινωνιών». Και, φυσικά, υπάρχει το ανθρώπινο κόστος του εξαναγκασμού απομάκρυνσης δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων από τα σπίτια τους και τους πρώην γείτονές τους.
Ο σοσιαλδημοκράτης Καάρε Ντιμπβάντ, υπουργός Μετανάστευσης και Ενσωμάτωσης, αρνείται ότι η πολιτική αυτή –η οποία αμφισβητείται τόσο στα δικαστήρια της Δανίας όσο και στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο– εισάγει διακρίσεις, αν και σημαίνει ότι τα παιδιά των μεταναστών μπορούν να χαρακτηριστούν «μη Δυτικοί» – ακόμα κι αν έχουν γεννηθεί και σπουδάσει στη Δανία.
«Πρέπει να είμαστε ειλικρινείς για το πού βρίσκονται τα προβλήματα» λέει. «Δεν είναι σε περιοχές με κυρίως βρετανούς ή νορβηγούς πολίτες, αλλά σε εκείνες όπου υπάρχουν άνθρωποι από τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, που είναι επίσης οι περιοχές όπου ο κόσμος δεν έχει δουλειά και υπάρχουν υψηλά ποσοστά εγκληματικότητας».
Οι πολιτικές της κυβέρνησης, που περιλαμβάνουν επίσης την επιστροφή της πλειονότητας όσων αιτήθηκαν αλλά δεν έλαβαν άσυλο, είναι δικαιολογημένες, υποστηρίζει ο Ντιμπβάντ, καθώς το κύριο βάρος της ανεξέλεγκτης μετανάστευσης πέφτει στις εργατικές τάξεις, «μέλη των οποίων είναι παραδοσιακοί σοσιαλδημοκράτες ψηφοφόροι. Δεν τις υλοποιούμε επειδή φοβόμαστε τα ακροδεξιά κόμματα».
Το Βολσμός, ένα χωνευτήρι περίπου 80 εθνικοτήτων στην άκρη ενός δάσους, είναι η μεγαλύτερη από τις περιοχές που η παρούσα κυβέρνηση έχει μετονομάσει «ευάλωτες». Χωρίς την παραμικρή έκπληξη, περιλήφθηκε ξανά στην τελευταία λίστα των 19 περιοχών που δημοσιεύθηκε την περασμένη Παρασκευή, όπως κάθε 1η Δεκεμβρίου.
Για να χαρακτηριστεί μια περιοχή «ευάλωτη», περισσότεροι από τους μισούς κατοίκους πρέπει να είναι «μη Δυτικοί» – που σημαίνει πολίτες από τις περισσότερες χώρες εκτός της ΕΕ, της Βρετανίας, της Βόρειας Αμερικής, της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας. Πρέπει επίσης να έχουν κακές αποδόσεις σύμφωνα με τέσσερα άλλα κριτήρια: εγκληματικότητα, επίπεδα απασχόλησης, εκπαίδευση και μέσο εισόδημα.
Οι κάτοικοι αυτών των περιοχών, ανεξαρτήτως εθνικότητας, υπόκεινται σε ειδικούς κανόνες τους οποίους εισήγαγε η κεντροδεξιά κυβέρνηση που διοικούσε τη Δανία μέχρι το 2019. Στο όνομα της ένταξης, τα παιδιά τους από την ηλικία του ενός έτους πρέπει να παρακολουθούν τουλάχιστον 25 ώρες προσχολικών μαθημάτων. Εάν καταδικαστούν για εγκλήματα, τιμωρούνται σκληρότερα από εκείνους που ζουν αλλού στη Δανία.
Σύμφωνα με τα πλάνα της κυβέρνησης Φρέντρικσεν, τέτοιες περιοχές απλώς θα πάψουν να υπάρχουν μέχρι το 2030. Ο στόχος είναι να αλλάξει ριζικά η κοινωνική και εθνική τους σύνθεση, μειώνοντας το ποσοστό των εργατικών κατοικιών στο 40% του συνόλου εκεί, είτε μέσω ανέγερσης νέων ιδιωτικών κατοικιών ή, αν αυτό δεν είναι οικονομικά βιώσιμο, με γκρέμισμα των υπαρχουσών.
Το πρόγραμμα έχει καταγγελθεί από ενώσεις κατοίκων και από ομάδες όπως η Almen Modstand (Γενική Αντίσταση), η οποία έχει οργανώσει διαδηλώσεις σε όλη τη χώρα. Στο Βολσμός επικρατούσε θυμός όταν το σχέδιο πρωτοαναγγέλθηκε, αλλά η πλειονότητα των κατοίκων δείχνει να το έχει αποδεχθεί – με την εξαίρεση κάποιων που αρνούνται τη μετακόμιση, γεγονός που τους οδηγεί σε μακροχρόνιες και πολυδάπανες δίκες.
Απομένει να φανεί αν το πείραμα της κυβέρνησης θα λειτουργήσει. Ο Κλάους Μπεκ-Ντάνιελσεν, καθηγητής αρχιτεκτονικής και κορυφαίος ειδικός στο θέμα, λέει ότι οι μελέτες έχουν δείξει πως οι μειονότητες θα προτιμούσαν να αναμειγνύονται περισσότερο με τον αυτόχθονα πληθυσμό. «Γνωρίζουν ότι τα παιδιά τους θα τα πάνε καλύτερα σε ένα σχολείο όπου οι άλλοι μαθητές μπορούν να μιλούν σωστά δανικά», εξηγεί.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News