Γιατί η Βρετανία κινδυνεύει να βγει από την ΕΕ χωρίς συμφωνία;

Στις 29 Μαρτίου του 2017 το Λονδίνο προέβη στην ενεργοποίηση του Άρθρου 50 της Συνθήκης της Λισαβόνας, το οποίο ορίζει τη διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσει ένα κράτος – μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να αποχωρήσει από τους κόλπους της. Μόλις ενεργοποιηθεί το Άρθρο 50, οι δύο πλευρές έχουν δύο χρόνια στη διάθεσή τους για τη διεξαγωγή διαπραγματεύσεων. Στόχος είναι, φυσικά, η επίτευξη μιας συμφωνίας που θα καθορίζει τις μελλοντικές τους σχέσεις, αλλά προβλέπεται και το ενδεχόμενο αυτό να μην συμβεί. H πιθανότητα οι πρόσφατες ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις να οδηγήσουν στην επανεξέταση και την όποια βελτίωση τμημάτων της συμφωνίας δεν μπορεί ακόμα να αποκλειστεί. Αυτό, ωστόσο, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα την υπερψηφίσουν τα μέλη του βρετανικού Κοινοβουλίου. Σε αυτήν την περίπτωση «η κυβέρνηση θα πρέπει να σημάνει συναγερμό» – προειδοποιεί η συντακτική ομάδα των FT – «επιδιώκοντας την παράταση ή την αναστολή της διαδικασίας αποχώρησης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση των 27, δεδομένου είναι προς το κοινό συμφέρον των μελών της η αποφυγή ενός άτακτου Brexit, θα πρέπει να συμφωνήσει».

Τι συνεπάγεται η έξοδος χωρίς συμφωνία;

Στην περίπτωση που οι Βρετανοί αποχωρήσουν, τελικά, από την ΕΕ χωρίς να έχουν καταλήξει σε μια συμφωνία με τις Βρυξέλλες, το βράδυ της 29ης Μαρτίου (μετά τις 23:00, ώρα Greenwich) το Ηνωμένο Βασίλειο θα καταστεί αυτόματα «τρίτη χώρα» και οι σχέσεις του με την ΕΕ θα καθορίζονται με βάση τους κανονισμούς του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου.

Τι θα σημαίνει αυτό;

Όλα τα προϊόντα, εισαγόμενα και εξαγόμενα, που περνούν από τα λιμάνια της Βρετανίας θα υπόκεινται σε τελωνειακούς ελέγχους. Σήμερα, ένα φορτηγό που φτάνει στο Ντόβερ χρειάζεται δύο λεπτά για να περάσει. Δίχως συμφωνία, ο έλεγχος κάθε φορτίου θα μπορούσε να οδηγήσει στην κατάρρευση των τελωνειακών υπηρεσιών. Προβλέπεται επίσης ότι τεράστιες ποσότητες εμπορευμάτων θα παραμένουν επί ημέρες στα σύνορα. Στην κομητεία του Κεντ, όπου ανήκει το Ντόβερ, έχουν ήδη ξεκινήσει οι προκαταρκτικές εργασίες, αναφέρει ο Guardian, για τη μετατροπή κεντρικών αυτοκινητοδρόμων σε χώρους στάθμευσης φορτηγών. Ανάλογα προβλήματα αναμένεται, ωστόσο, πως θα αντιμετωπίσουν οι αρμόδιες αρχές και στο Καλαί, στην απέναντι ακτή της Μάγχης.

Ποιος θα είναι ο αντίκτυπος για την Ιρλανδία;

Ο πρωθυπουργός της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας Λίο Βαράντγκαρ τόνισε πως η κυβέρνησή του δεν θα ανεχτεί σε καμιά περίπτωση την επαναφορά των συνόρων στο νησί. Αρκετοί αναλυτές, ωστόσο, επισημαίνουν ότι δίχως συμφωνία, το Brexit θα καταστήσει αναπόφευκτη τη διεξαγωγή συνοριακών και τελωνειακών ελέγχων. Σημειώνεται ότι σήμερα από τα ανοιχτά, ακόμα, νοητά σύνορα του νησιού περνούν καθημερινά τουλάχιστον 30.000 άνθρωποι για να εργαστούν.

Τι θα αλλάξει για τους ευρωπαίους πολίτες που ζουν στη Βρετανία;

Δίχως συμφωνία η Βρετανία αποκτά αυτόματα το δικαίωμα να καθορίζει κατά βούληση τη μεταναστευτική της πολιτική. Παρότι το Λονδίνο έχει δεσμευτεί για την προστασία των 3,7 ευρωπαίων πολιτών που ζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο, πολλοί ανησυχούν για το ενδεχόμενο ανάκλησης του δικαιώματος μόνιμης παραμονής και αυτόματης πρόσβασης στις βρετανικές υπηρεσίες Υγείας. Πιθανή θεωρείται και η επαναφορά των ελέγχων στα σύνορα καθώς και της υποχρέωσης έκδοσης βίζας. Εξετάζεται επίσης η επαναφορά των χρεώσεων περιαγωγής.

Ποιες θα είναι οι συνέπειες για τη βρετανική οικονομία;

Προβλέπεται σημαντική αύξηση των τιμών, εξαιτίας και της υποτίμησης της στερλίνας έως και 15%. Οι δασμοί στα γαλακτοκομικά προϊόντα θα μπορούσαν να φτάσουν στο 45% και η τιμή του κρέατος να αυξηθεί κατά 37% ενώ αύξηση της τάξης του 10% αναμένεται στα ενδύματα, τα υποδήματα, τα ποτά και τον καπνό. Η επαναφορά των τελωνειακών ελέγχων θα επιφέρει σημαντικές καθυστερήσεις στην τροφοδότηση της αγοράς. Ήδη πολλοί Βρετανοί έχουν ξεκινήσει να προετοιμάζονται για σημαντικές ελλείψεις, όχι μόνον σε τρόφιμα αλλά και σε φάρμακα και λοιπά είδη πρώτης ανάγκης. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, ένα Brexit δίχως συμφωνία θα οδηγήσει στην απώλεια εκατοντάδων χιλιάδων θέσεων εργασίας ενώ το βρετανικό ΑΕΠ θα μπορούσε να μειωθεί ακόμα και κατά οκτώ ποσοστιαίες μονάδες.

Πώς θα επηρεαστούν τα αεροπορικά ταξίδια;

Μια άτακτη έξοδος της Βρετανίας από την Ε.Ε θα δημιουργήσει σίγουρα μεγάλα προβλήματα στις αεροπορικές εταιρείες αλλά και στους ταξιδιώτες. Το χειρότερο, ωστόσο, σενάριο, αφορά το ενδεχόμενο να σταματήσουν όλες οι πτήσεις μεταξύ ΕΕ και Γηραιάς Αλβιόνας. Τουλάχιστον για κάποιο διάστημα. Την ευθύνη για τον έλεγχο της εναέριας κυκλοφορίας πάνω από την Ευρώπη την φέρει ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφαλείας της Αεροπορίας (EASA). Στην περίπτωση που η Βρετανία μετατραπεί σε «τρίτη χώρα» θα δημιουργηθεί ένα κανονιστικό κενό, καθώς οι άδειες και τα πιστοποιητικά που εκδίδει η βρετανική Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας δεν αναγνωρίζονται από την EASA. Γίνεται λόγος για τη σύναψη έκτακτων συμφωνιών αλλά για να βρεθεί μια μόνιμη λύση θα πρέπει πρώτα να καθοριστεί ποια θα είναι η σχέση μεταξύ Λονδίνου – Βρυξελλών. Η Thomas Cook ανακοίνωσε, πάντως, πως δεν φέρει καμιά ευθύνη για καθυστερήσεις ή ακυρώσεις πτήσεων που θα οφείλονται στο κλείσιμο του εναέριου χώρου πάνω από την Ευρώπη μετά την 29η Μαρτίου.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News