Λύσεις απλές που χρειάζονται όμως άμεση εφαρμογή ζητά από τη διεθνή κοινότητα για το Προσφυγικό ο τραγουδιστής των U2 και ακτιβιστής Μπόνο, ο οποίος πρόσφατα περιόδευσε σε προσφυγικούς καταυλισμούς στη Μέση Ανατολή και την Αφρική.

Ο ιρλανδός τραγουδιστής σε άρθρο του στους New York Times μιλά για τα «ανθρώπινα πάρκινγκ», που κατά τον ίδιο αποτελούν οι καταυλισμοί και επιχειρεί να διαψεύσει κάποιους μύθους που κυκλοφορούν και επικρατούν στην κοινή γνώμη για αυτό το παγκόσμιο ζήτημα.

Στέλνει μάλιστα και ένα μήνυμα συγκρατημένης αισιοδοξίας: λύσεις και σχεδιασμοί υπάρχουν, η ελπίδα δεν έχει χαθεί, αλλά δεν υπάρχει και πολύ χρόνος, όπως τονίζει.

«Πήγα ως ακτιβιστής και ως Ευρωπαίος», αναφέρει και μιλά για το πώς οι Ευρωπαίοι μόλις που συνειδητοποίησαν και με οδυνηρό τρόπο τα τελευταία ένα-δυο χρόνια ότι το Προσφυγικό «δεν είναι μόνο πρόβλημα της Μέσης Ανατολής ή της Αφρικής, είναι και της Ευρώπης και μας αφορά όλους».

Σύμφωνα με τον Πίτερ Σάδερλαντ, ιρλανδό αξιωματούχο  των Ηνωμένων Εθνών για τη Μετανάστευση, το 2010 περίπου 10.000 άνθρωποι σε όλον τον κόσμο εγκατέλειπαν τις εστίες τους καθημερινά. Σήμερα όμως, συνεχίζει ο Μπόνο, ο αριθμός έχει τετραπλασιαστεί και οι άνθρωποι απελπισμένοι εγκαταλείπουν τις εστίες τους για όπου βρουν.

Προσθέτει όμως ότι: «μαζί με την απελπισία κάποιοι κουβαλούν και ελπίδα. Μπορεί να ακούγεται τρελό ή αφελές να μιλάει κανείς για ελπίδα σε μια τέτοια κατάσταση. Και μπορεί να είναι και τα δύο. Αλλά στα περισσότερα μέρη όπου ζουν πρόσφυγες, η ελπίδα δεν έχει φύγει». Πρόκειται για την ελπίδα «να επιστρέψουν στην πατρίδα τους μια μέρα, η ελπίδα να βρουν δουλειά και να ζήσουν μια καλύτερη ζωή».

Είναι λάθος να πιστεύουμε ότι η προσφυγικοί κρίση είναι προσωρινή, τονίζει ο Μπόνο

Στη συνέχεια ο Μπόνο προσπαθεί να αποκαταστήσει την αλήθεια για κάποιες λανθασμένες αντιλήψεις για την προσφυγική κρίση.

Η πρώτη είναι ότι οι Σύροι πρόσφυγες ζουν κατά κύριο λόγο σε στρατόπεδα. Οι περισσότεροι, σε χώρες όπως η Ιορδανία και ο Λίβανος, όπως επισημαίνει ζουν σε αστικά κέντρα. Παρά το ότι οι καταυλισμοί είναι τεράστιοι χώροι με χιλιάδες ανθρώπους και πάλι είναι δύσκολο να αντιληφθούμε ότι μέσα σε αυτούς ζει ένα μέρος μόνο των προσφύγων.

Η κρίση, συνεχίζει ο Μπόνο, είναι λάθος να πιστεύουμε ότι είναι προσωρινή. Εξαρτάται πώς το εννοείτε αυτό το «προσωρινή», λέει χαρακτηριστικά, «αλλά εγώ δεν είδα ανθρώπους που είναι για χρόνια πρόσφυγες να τους φαίνεται ότι είναι σε μια μεταβατική κατάσταση». Κάποιοι είναι διπλά πρόσφυγες, μία φορά από την πατρίδα τους και μία δεύτερη από την χώρα που όπου ζουν αλλά τους αρνείται το δικαίωμα στην εργασία ή την μετακίνηση. Αλλοι, τα παιδιά κυρίως, είναι πρόσφυγες σε όλη τη ζωή τους, επισημαίνει.

Πώς θα απαντήσουμε

Η απάντησή μας στην κρίση διαμορφώνεται από την αποκατάσταση αυτών των ψευδών εντυπώσεων, τονίζει στη συνέχεια.

Τόσο οι ΗΠΑ όσο και οι ανεπτυγμένες χώρες πρέπει «να δράσουν πιο έξυπνα, να σκεφτούν διαφορετικά και να κινηθούν πιο γρήγορα», λέει και προχωρά στην επισήμανση τριών πεδίων όπου μπορούμε και πρέπει να αναλάβουμε δράση.

Πρώτον, οι πρόσφυγες αλλά και οι χώρες όπου ζουν έχουν ανάγκη από μεγαλύτερη υποστήριξη σε ανθρωπιστικό επίπεδο. Η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες εργάζεται έντιμα και εξαιρετικά σκληρά, αλλά δεν μπορεί να κάνει τα πάντα γιατί πάσχει από χρόνια έλλειψη πόρων.

Δεύτερον, «μπορούμε να βοηθήσουμε τις χώρες που φιλοξενούν πρόσφυγες να μην τους βλέπουν σαν βάρος, αλλά σαν όφελος». Η διεθνής κοινότητα μπορεί να κάνει πολύ περισσότερα, μέσα από αναπτυξιακή βοήθεια και εμπορικές συμφωνίες, για να ενθαρρύνει τις επιχειρήσεις στις χώρες που φιλοξενούν πρόσφυγες να δουν τους πρόσφυγες σαν εργατικά χέρια. Οι πρόσφυγες θέλουν να δουλέψουν: ήταν μαγαζάτορες, δάσκαλοι και μουσικοί και θέλουν να κάνουν και πάλι τις δουλειές τους ή να κάνουν άλλες δουλειές.

Με άλλα λόγια χρειάζονται ανάπτυξη που θα τους ενδυναμώσει, που δεν θα τους φέρεται σαν παθητικούς δέκτες, αλλά σαν ηγέτες και συνεργάτες. Χρειάζονται αμέσως στέγη και τροφή, γράφει ο Μπόνο, αλλά και τα μακροπρόθεσμα οφέλη της εκπαίδευσης, της εργασίας και της οικονομικής ασφάλειας.

Τρίτον, ο κόσμος να προσφέρει αναπτυξιακή βοήθεια στις χώρες που δεν έχουν καταρρεύσει (αλλά κινδυνεύουν να πέσουν σε κατάσταση πλήρους ανομίας), αλλά βασανίζονται από τις συγκρούσεις, τη διαφθορά και την αδύναμη διακυβέρνηση. Ο Μπόνο επισημαίνει ότι είναι «πιο οικονομικό να επενδύεις στη σταθερότητα παρά να αντιμετωπίζεις την αστάθεια» και προσθέτει ότι το χάος είναι μεταδοτικό.

Ας προσπαθήσουμε να μην «χάσουμε» από τον εξτρεμισμό και την ανομία χώρες που είναι σήμερα προβληματικές, λέει ο Μπόνο

Δεν αντέχουμε να δούμε χώρες νότιας της Σαχάρας να παίρνουν το δρόμο της Συρίας, λέει και φέρνει σαν παράδειγμα την τεράστια αναστάτωση που παρακαλούνταν αν η Νιγηρία διασπώντας κάτω από τη δράση της εξτρεμιστικής ισλαμιστικής οργάνωσης Μπόκο Χαράμ, καθώς η Νιγηρία είναι πολύ μεγαλύτερη από τη Συρία.

Κλείνοντας ο τραγουδιστής των U2 επισημαίνει ότι «Αφρικανοί και Ευρωπαίοι, στρατιωτικοί και αξιωματούχοι της Παγκόσμιας Τράπεζας και του ΔΝΤ προτείνουν να επαναφέρουμε μια από τις πιο ιδιοφυείς αμερικανικές ιδέες, το σχέδιο Μάρσαλ», το οποίο τόνωσε τις ευρωπαϊκές οικονομίες μεταπολεμικά (και την ελληνική).

Το μήνυμα του είναι συγκρατημένα αισιόδοξο: «Η ελπίδα δεν έχει χαθεί στη Μέση Ανατολή ή τη Βόρεια Αφρική – όχι ακόμη. Αλλά η ελπίδα είναι ανυπόμονη. Και εμείς πρέπει να είμαστε ανυπόμονοι».

Το άρθρο αναδημοσιεύεται την Τετάρτη και στα Νέα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News