Το Λονδίνο χρωστούσε στο Ιράν 400 εκατομμύρια λίρες από τη δεκαετία του ’70, τα οποία κατέβαλε τελικά τον Μάρτιο με αντάλλαγμα την απελευθέρωση δύο βρετανών πολιτών. Ομως, από αυτά, μόλις το ένα εκατομμύριο έχει φτάσει στην Τεχεράνη.

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές του Ιράν, τα χρήματα έχουν μπλοκαριστεί στο Ομάν, χώρα που μεσολάβησε για την αποπληρωμή του βρετανικού χρέους.

Η Βρετανία όφειλε τα χρήματα που ο Σάχης του Ιράν κατέβαλε ως προκαταβολή για 1.750 τεθωρακισμένα Chieftain και άλλα οχήματα, από τα οποία σχεδόν κανένα δεν παραδόθηκε τελικά, αφού η Ισλαμική Επανάσταση του 1979 οδήγησε στην ανατροπή του.

Το Λονδίνο κατέβαλε το χρέος μετά από πολύμηνες διαπραγματεύσεις, για να αφεθούν ελεύθεροι η Ναζανίν Ζαγαρί-Ράτκλιφ, υπεύθυνη έργου στο φιλανθρωπικό ίδρυμα Thomson Reuters, που είχε συλληφθεί το 2016 στην Τεχεράνη και ο Ανουσέχ Ασουρί, που είχε συλληφθεί το 2019 για κατασκοπεία υπέρ της Μοσάντ.

Η Ζαγαρί-Ράτκλιφ είχε καταδικαστεί από ιρανικό δικαστήριο για συνομωσία με στόχο την ανατροπή του καθεστώτος και το μεγαλύτερο διάστημα το είχε περάσει σε φυλακή υψίστης ασφαλείας, ενώ αργότερα βρισκόταν σε κατ’οίκον περιορισμό.

Οπως είχε δηλώσει η βρετανή υπουργός Εξωτερικών, Λιζ Τρας, τον περασμένο μήνα, το χρέος «διευθετήθηκε σε απόλυτη συμμόρφωση με τις βρετανικές και διεθνείς κυρώσεις… και τα κεφάλαια αυτά θα χρησιμοποιηθούν μόνο για την αγορά ανθρωπιστικών αγαθών».

Οπως ανέφερε ο Guardian, η Βρετανία είχε στείλει τα χρήματα υπό τον όρο να χρησιμοποιηθούν μόνο για ανθρωπιστικούς σκοπούς, όμως η Τεχεράνη δεν τον είχε συμπεριλάβει στην ανακοίνωση που είχε εκδώσει για τη συμφωνία. Αντίθετα, η ιρανική κυβέρνηση είχε δηλώσει ότι έχει την πλήρη ελευθερία να τα ξοδέψει όπως θέλει.

Το Ομάν είχε διαμεσολαβήσει στις διαπραγματεύσεις ανάμεσα στις δύο πλευρές για την αποπληρωμή του χρέους. Ούτε το Ιράν ούτε η Βρετανία παραδέχθηκαν επισήμως ότι η συμφωνία αυτή σχετιζόταν με την απελευθέρωση των δύο βρετανών κρατουμένων.

Ο ιρανός εκπρόσωπος της κοινοβουλευτικής επιτροπής Εθνικής Ασφάλειας και Εξωτερικών, είπε ότι τα χρήματα έχουν μπλοκαριστεί. «Εργαζόμαστε για την απελευθέρωση των κεφαλαίων μαζί με κάποιες χώρες στην περιοχή», ήταν η μόνη του δήλωση.

Δεν έχει γίνει γνωστό αν τα κεφάλαια έχουν σταματήσει στο Ομάν λόγω κάποιου τραπεζικού κωλύματος ή άλλου προβλήματος ή επειδή η Βρετανία έχει θέσει όρους στην Τεχεράνη για τη χρήση τους.

Φήμες αναφέρουν ότι η Βρετανία τα παρακρατεί επειδή μέρος της συμφωνίας ήταν η απελευθέρωση ενός ακόμα βρετανού κρατούμενου, του Μοράντ Ταχμπάζ, από φυλακή της Τεχεράνης και η μεταφορά του σε κατ’οίκον περιορισμό. Αυτό έγινε αρχικά, όμως μετά από δύο μόλις ημέρες, οι Ιρανοί τον μετέφεραν ξανά στη φυλακή, όπου έκανε απεργία πείνας για εννέα ημέρες.

Ο Ταχμπά είναι περιβαλλοντολόγος, έχει και αμερικανική υπηκοότητα, συνελήφθη τον Ιανουάριο του 2018 και καταδικάστηκε σε φυλάκιση 10 ετών.

Η δική του τύχη, σύμφωνα με τον Guardian, φέρεται να σχετίζεται με την πορεία των διαπραγματεύσεων στη Βιέννη για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News