Στη θεωρία, η συζήτηση που είχε, το απόγευμα της Τρίτης, ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τον διευθυντή της «Καθημερινής» Αλέξη Παπαχελά, κάτω από το στέγαστρο της Aegean, στο πλαίσιο του συνεδρίου «Reimagine Tourism in Greece», ήταν για τον τουρισμό –με τις γνωστές ανησυχίες για τον υπερτουρισμό και τις συνήθεις διαβεβαιώσεις και θριαμβολογίες. Στην πράξη όμως, αυτή η συζήτηση ξέφυγε από το κάδρο της θεωρητικολογίας και έδωσε κάποιες ειδήσεις κυρίως όσον αφορά την άλλη «βαριά βιομηχανία» της χώρας, την οικοδομή. Το γεγονός ότι τουρισμός και δόμηση συνδέονται –συχνά όχι με τον πλέον σωστό τρόπο– έδωσε την ευκαιρία στον Πρωθυπουργό να αναπτύξει την ατζέντα του, ο οποία, όπως φαίνεται, είναι μια δύσκολη άσκηση ισορροπίας: και ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος και pro business λογική για οικοδόμηση όσο το δυνατόν περισσότερο εις το όνομα της οικονομικής ανάπτυξης.

Ο κ. Μητσοτάκης αποκάλυψε, για παράδειγμα, ότι επίκεινται αλλαγές στην εκτός σχεδίου δόμηση –με στόχο μια κάποια οικοδομική ευταξία στα νησιά. Ο Πρωθυπουργός αναγνώρισε πως η εκτός σχεδίου δόμηση «σε μεγάλο βαθμό δημιουργεί μεγάλα προβλήματα υποδομών, ειδικά στα νησιά μας» και είπε «ότι θα μπουν περιορισμοί. Και πιστεύω ότι καλώς θα μπουν περιορισμοί, γιατί υπάρχουν πάρα πολλά νησιά ακόμα τα οποία πρακτικά δεν έχουν οικοδομηθεί, υπάρχουν οικισμοί οι οποίοι πρέπει να προστατευθούν», προσέθεσε.

Το τέλος της «δουλείας διόδου»

Προανήγγειλε, μάλιστα, την κατάθεση νομοθετικής ρύθμισης, η οποία θα καταργεί την αποκαλούμενη «δουλεία διόδου», δηλαδή τη δυνατότητα ένα «τυφλό» οικόπεδο να είναι οικοδομήσιμο μολονότι έχει πρόσβαση σε δρόμο μόνο μέσω διέλευσης από άλλο οικόπεδο. «Είναι επίσης απολύτως δεδομένο, με γνώμονα και τις πρόσφατες αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, ότι θα μπουν σταδιακοί περιορισμοί στην εκτός σχεδίου δόμηση. Γνωρίζετε ότι ήδη υπάρχει μία απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας σχετικά με τα οικόπεδα, τα “τυφλά” οικόπεδα και τη δυνατότητά τους να οικοδομούν αν δεν έχουν πρόσοψη σε δρόμο. Και πολύ σύντομα θα φέρουμε μια μεταβατική διάταξη -λογική, πιστεύω-, για να μπορούμε να προσαρμοστούμε μεταβατικά στην απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας», είπε επί λέξει ο Πρωθυπουργός και συμπλήρωσε: «Θα είναι μια ισορροπημένη διάταξη. Ένα πράγμα το οποίο γνωρίζουμε πια, με βάση την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, είναι ότι η δουλεία, έτσι όπως την ξέραμε, ανήκει στο παρελθόν».

Εξοχικά σε οικισμούς και όχι εκτός σχεδίου

Σε δεύτερο χρόνο θα υπάρξουν περαιτέρω περιορισμοί με τα τοπικά πολεοδομικά τα οποία, όπως είπε ο κ. Μητσοτάκης, «θα είναι έτοιμα σε δύο με τρία χρόνια από τώρα, γιατί δρομολογούνται όχι μόνο για τα νησιά μας, κατά προτεραιότητα για τα νησιά μας, αλλά και για όλους τους Δήμους της χώρας. Είναι αυτά τα οποία, τελικά, θα μπορέσουν να καθορίζουν σε τοπικό επίπεδο τις αντοχές κάθε περιοχής, τις ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής, το πού μπορούμε τελικά να χτίσουμε και τι μπορούμε να χτίσουμε σε κάθε περιοχή», εξήγησε.

Ο ίδιος έδωσε και την κατεύθυνση: «Αν θέλουμε να βάλουμε περιορισμούς στην εκτός σχεδίου δόμηση πρέπει να δώσουμε εναλλακτικές. Ποιες μπορεί να είναι οι εναλλακτικές; Η οργανωμένη δόμηση, οι οργανωμένοι υποδοχείς είναι μια επιλογή. Οι οικισμοί ή η ενδεχόμενη επέκτασή τους είναι μια άλλη επιλογή. Προτιμώ, παραδείγματος χάρη, σε ένα νησί του Αιγαίου να σπρώξω τους ενδιαφερόμενους να αποκτήσουν εξοχική κατοικία προς τους οικισμούς, όπου έχουμε πολλά εγκαταλελειμμένα σπίτια, να δώσουμε κίνητρα για να γίνει αυτό, παρά να μπορεί να οικοδομεί ο καθένας σε ένα οικόπεδο τεσσάρων στρεμμάτων, όπου θέλει, όπως θέλει, όπως συμβαίνει μέχρι σήμερα».

Τα υπόσκαφα και οι πισίνες

Ωστόσο και παρά την πανθομολογούμενη ανάγκη για περιορισμό της δόμησης, ο κ. Μητσοτάκης έδειξε πιο ανοιχτός όσον αφορά τα περίφημα υπόσκαφα κτίσματα αλλά και τις πισίνες, μολονότι οι Κυκλάδες και γενικότερα τα νησιά του Αιγαίου πλήττονται διαχρονικά από λειψυδρία.

Είπε σε ένα, μάλλον αμφιλεγόμενο, σημείο της συζήτησης ο Πρωθυπουργός: «(…)Αν θα έχουμε πισίνες, παραδείγματος χάρη, παντού στα νησιά του Αιγαίου, όταν έχουμε πρόβλημα λειψυδρίας. Όταν μου τέθηκε το ζήτημα αυτό, είπα, πολύ ωραία, επειδή είμαι πρακτικός άνθρωπος, τι μέρος της κατανάλωσης του νησιού είναι τελικά οι πισίνες; Εάν είναι το 20%, να το συζητήσω. Εάν είναι το 1%, προφανώς η πισίνα από μόνη της δεν μπορεί να είναι πρόβλημα ως προς τη διαχείριση των νερών του νησιού». 

Οσον αφορά τα υπόσκαφα ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι οι απόψεις διίστανται. «Είναι κι αυτό αντικείμενο μιας συζήτησης, κατά το πόσο θα δώσεις παραπάνω μέτρα για μια κατοικία, η οποία, όμως, έχει λιγότερη όχληση, διότι δεν θα βλέπουμε πια αυτά τα κουτάκια τα οποία βλέπαμε παλιά, τα οποία σηκωνόντουσαν σε ύψος. Είναι μια συζήτηση την οποία είμαι ανοιχτός να κάνω. Εγώ προσωπικά πιστεύω ότι το μέτρο αυτό βασικά έχει λειτουργήσει θετικά, αλλά σίγουρα δεν είμαι ειδικός ούτε είμαι αρμόδιος να το κρίνω», προσέθεσε αναφερόμενος στον περιβόητο Νέο Οικοδομικό Κανονισμό, ο οποίος, ως γνωστόν, βρίσκεται υπό εξέταση στο Συμβούλιο της Επικρατείας, λόγω των σοβαρών προβλημάτων που προέκυψαν με την ανέγερση τεράστιων κτιρίων σε δήμους της Αττικής, χάρη σε ευεργετικές διατάξεις του ΝΟΚ, που προσφέρει μπόνους ορόφων με πρόσχημα την «οικολογική» ή «ενεργειακή» δόμηση.

Και μια… παρέμβαση για τη δίκη του ΝΟΚ στο ΣτΕ

Ως προς αυτό μάλιστα, ο κ. Μητσοτάκης προχώρησε σε μια μάλλον άκομψη τοποθέτηση, υιοθετώντας ουσιαστικά και δημόσια τις θέσεις των εργολάβων (και του Δημοσίου, βλέπε εδώ) σε μια εν εξελίξει δίκη στο ΣτΕ. Ο ίδιος βέβαια είπε ότι δεν θέλει να παρέμβει στο σκεπτικό του Ανώτατου Διοικητικού Δικαστηρίου της χώρας, αλλά επέμεινε στην λογική της «ολιστικής προσέγγισης» για το τι είναι η επιβάρυνση της δόμησης, επιχειρηματολογώντας ότι οι επιπλέον όροφοι δεν είναι απαραίτητα κακό αν χτίζονται με υλικά φιλικά προς το περιβάλλον. Βέβαια με τις διατάξεις του ΝΟΚ, ξεριζώνονται και εκατοντάδες δέντρα, όπως παρατηρήθηκε στην Κηφισιά (ένας από τους δήμους που έχει προσφύγει στο ΣτΕ), αλλά αυτά τα προσπέρασε ο Πρωθυπουργός. Είπε συγκεκριμένα:

«Οπως γνωρίζετε, έγινε μια πάρα πολύ σημαντική δίκη πριν από λίγες μέρες και χωρίς να θέλω να παρέμβω στο σκεπτικό του δικαστηρίου, τονίζω ότι είναι πάρα πολύ σημαντικό στα ζητήματα αυτά να έχουμε μια ολιστική προσέγγιση του τι σημαίνει περιβαλλοντική επιβάρυνση της δόμησης. Δεν είναι μόνο το ζήτημα του ύψους, το οποίο επηρεάζει το περιβάλλον, είναι και η ποιότητα των υλικών, είναι και το πόσο φιλικά προς το περιβάλλον είναι τα κτίρια, ποια είναι η ενεργειακή τους κατανάλωση. Και ακριβώς σε αυτή τη λογική κινήθηκε ο Νέος Οικοδομικός Κανονισμός. Αλλά, από εκεί και πέρα, προφανώς, το ίδιο το δικαστήριο θα κρίνει τη συνταγματικότητά του».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News