Ενενήντα επτά ημέρες. Τόσες απέμεναν για τις αναγγελθείσες εκλογές της 14ης Μαΐου στην Τουρκία, όταν τα ξημερώματα της Δευτέρας 6 Φεβρουαρίου χτύπησαν τα Ρίχτερ σκορπώντας τον θάνατο και την καταστροφή σε μια τεράστια περιοχή στα νοτιοδυτικά της χώρας. Τι θα κάνει ο Ταγίπ Ερντογάν τώρα; Πώς τόσα εκατομμύρια άνθρωποι –χαροκαμένοι, τραυματισμένοι και άστεγοι– θα κληθούν να ψηφίσουν;

Το κλίμα για τον τούρκο πρόεδρο δεν είναι καθόλου καλό. Ούτε βέβαια για την αντιπολίτευση που υποτίθεται ότι σύντομα θα πρέπει να ανακοινώσει έναν κοινό υποψήφιο για να αντιπαρατεθεί στον Ερντογάν. Ορισμένοι δεν αποκλείουν πλέον το ενδεχόμενο οι εκλογές να αναβληθούν εξαιτίας της βιβλικής αυτής καταστροφής.

Φυσικά το μεγάλο πρόβλημα το έχει ο Ερντογάν που βλέπει το αφήγημά του για μεγάλη και πανίσχυρη Τουρκία να καταρρέει όπως οι πολυκατοικίες στην Αντιόχεια, στο Ντιγιαρμπακίρ, στο Κραχραμανμαράς. Τρεις ημέρες μετά τον χειρότερο σεισμό που χτύπησε την Τουρκία εδώ και δεκαετίες, ο Χακάν Τανριβερντί έχει ένα απλό μήνυμα να στείλει στον Ταγίπ Ερντογάν: «Μην έρθεις εδώ να ζητήσεις ψήφους».

Πάνω από 21.000 πτώματα έχουν ανασυρθεί από τα συντρίμμια μέσα σε τέσσερις ημέρες, αν προστεθούν τα θύματα στη γειτονική Συρία. Η καταστροφή έγινε σε χρονική στιγμή αποφασιστικής σημασίας για τον Ερντογάν, που λογαριάζει ότι θα παραμείνει στην εξουσία μετά τις φετινές εκλογές.

Πρωθυπουργός από το 2003 έως το 2014, πρόεδρος έκτοτε, ο αμετακίνητος Ερντογάν επιβεβαίωσε στα τέλη Ιανουαρίου ότι οι προεδρικές και βουλευτικές εκλογές θα διεξαχθούν στην Τουρκία τη 14η Μαΐου.

Στις δέκα σεισμόπληκτες επαρχίες κηρύχθηκε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τρεις μήνες. Οι Αρχές υπολογίζουν ότι 13,5 εκατομμύρια Τούρκοι επλήγησαν άμεσα από τον σεισμό της Δευτέρας, ισχύος 7,8 βαθμών.

Μέσα στο καταχείμωνο, κάτοικοι συνεχίζουν να ψάχνουν επιζώντες στα συντρίμμια –αλλά τις περισσότερες φορές, δεν βρίσκουν παρά πτώματα. Για όσους σώθηκαν, μένουν οι παγωμένοι δρόμοι. Ή, για τους πιο τυχερούς, τα αυτοκίνητά τους.

Κι όμως ως την Κυριακή το βράδυ, για τον τούρκο πρόεδρο, η συγκυρία έμοιαζε ευνοϊκή: Μετά την πτώση της δημοτικότητάς του που κατέγραφαν οι σφυγμομετρήσεις πέρυσι, λόγω της οικονομικής κρίσης και του πληθωρισμού που πετούσε στα ουράνια (πάνω από 85%), έβλεπε τα ποσοστά του να συνέρχονται σιγά σιγά. Τώρα όμως η απουσία αποτελεσματικής διαχείρισης της καταστροφής τις πρώτες ημέρες μετά τον σεισμό από την κυβέρνησή του είναι ένα βαρύ πολιτικό πλήγμα.

«Αυτό που μας τραυμάτισε βαθιά είναι ότι δεν μας βοήθησε κανένας», θα πει ο Χακάν Τανριβερντί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. Ο Χακάν ζει στην Αντιγιαμάν, την πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας

Το 2018 ο Ερντογάν επικράτησε με χαρακτηριστική άνεση εκεί. Ομως πέντε χρόνια αργότερα, πολλοί κάτοικοι καταγγέλλουν τη φονική αργοπορία των επιχειρήσεων έρευνας και διάσωσης και τις μεγάλες ελλείψεις εξοπλισμού.

«Δεν είδα κανέναν πριν από τις 14:00 τη δεύτερη ημέρα μετά τον σεισμό», με άλλα λόγια 34 ώρες μετά την κύρια σεισμική δόνηση, φωνάζει εξοργισμένος ο Μεμέτ Γιλντιρίμ. «Ούτε κράτος ούτε αστυνομία, ούτε στρατός. Ντροπή σας! Μας παρατήσατε στην τύχη μας».

Ο αρχηγός του τουρκικού κράτους παραδέχθηκε προχθές Τετάρτη ότι υπήρξαν «κενά» στην αντίδραση των Αρχών. Αλλά επιδιώκει να πάρει ξανά το πάνω χέρι. Την Τρίτη, πήρε μέρος σε σύσκεψη των υπηρεσιών διαχείρισης καταστροφών στην Αγκυρα, προτού περιοδεύσει για δύο ημέρες σε σεισμόπληκτες περιοχές.

Στην Αντιγιαμάν πάντως δεν πήγε.

«Γιατί το κράτος ήταν άφαντο μια ημέρα σαν αυτή; Πού είναι τα θεμέλια της δημοκρατίας της Τουρκίας;», διαμαρτύρεται ο Χεντιγέ Καλκάν, εθελοντής. «Κόσμος βγάζει πτώματα δικών του από τα συντρίμμια με δικά του μέσα».

Το μέγεθος της καταστροφής, το γεγονός πως έγινε σε αχανή περιοχή, τομείς της οποίας είναι απομακρυσμένοι, καθώς και το ότι ο σεισμός χτύπησε εν μέσω κύματος κακοκαιρίας, θα έκανε πάντως εξαιρετικά περίπλοκες τις επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης σε οποιαδήποτε χώρα.

Ο Ερντογάν έγινε δεκτός με θερμές εκδηλώσεις από εκατοντάδες σεισμοπαθείς στις –προσεκτικά χορογραφημένες– τηλεοπτικές μεταδόσεις κατά την περιοδεία του. Οι κάμερες ζούμαραν σε ηλικιωμένη που έκλαιγε στον ώμο του σε μια από αυτές.

Ο Βεϊσέλ Γκιουλτεκίν δεν θα επιφύλασσε την ίδια αντιμετώπιση στον πρόεδρο του. Ενας από τους συγγενείς του ήταν καταπλακωμένος από τα συντρίμμια, είχαν παγιδευτεί τα πόδια του. «Μιλάγαμε μέχρι το πρωί. Θα μπορούσα να τον βγάλω με ένα απλό τρυπάνι (…). Αλλά δυστυχώς, δεν μπορούσα να κάνω τίποτα με γυμνά χέρια».

Στον δεύτερο μεγάλο σεισμό που ακολούθησε, «όλο του το σώμα καταπλακώθηκε (από τα συντρίμμια) και πέθανε».

Δημοσιογράφοι του Γαλλικού Πρακτορείου είδαν χθες Πέμπτη μηχανήματα έργου και μέλη σωστικών συνεργείων, ιδίως ξένων αποστολών, γύρω από κτίρια που έχουν καταρρεύσει σε συνοικίες της Αντιγιαμάν.

Κάτι που κάθε άλλο παρά αρκεί για να ηρεμήσει τον Χακάν Τανριβερντί.

Παγιδευμένοι εγκαταλείφθηκαν «στην (επιθανάτια) αγωνία μέσα στο κρύο», λέει. «Δεν είναι αμαρτία να αφήνεις κόσμο να πεθαίνει έτσι;».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News