Πριν από 20 χρόνια, ένα κομμάτι πάγου, βάρους 500 τόνων, αποσπάστηκε από την Ανταρκτική ήπειρο και θρυμματίστηκε σε χιλιάδες παγόβουνα στη Θάλασσα Βέντελ.

Το κομμάτι πάγου προήλθε από την περιοχή Λάρσεν Β, έκτασης 3.250 τ. χλμ. Οι επιστήμονες γνώριζαν ότι η περιοχή έλιωνε, αλά δεν μπορούσαν να φανταστούν ότι θα χρειαζόταν μόλις ένας μήνας για να λιώσει το κομμάτι πάχους 200 μέτρων.

Οι ειδικοί σοκαρίστηκαν, τόσο από την ταχύτητα όσο και από το εύρος της κατάρρευσης. «Είναι τρομακτικό. Σαν να έπεσε ένας τοίχος και να έσπασε σε χιλιάδες τούβλα», είπε χαρακτηριστικά ένας επιστήμονας.

Αλλά αυτή η καταστροφή θα φαντάζει μικρή μπροστά σε αυτό που συμβαίνει στο φύλλο πάγου της Δυτικής Ανταρκτικής, μία τεράστια παγωμένη «πεδιάδα» και για το οποίο οι ειδικοί προειδοποίησαν τον κόσμο αυτή την εβδομάδα, στη διάρκεια ενός επιστημονικού συνεδρίου στη Νέα Ορλεάνη.

Οπως γράφει ο Guardian, έρευνες χρόνων από ομάδες βρετανών και αμερικανών ειδικών καταδεικνύουν ότι έχουν σχηματισθεί μεγάλες ρωγμές και ανοίγματα τόσο στην επιφάνεια όσο και στη βάση του παγετώνα Thwaites, από τους μεγαλύτερους στον κόσμο. Οι ειδικοί φοβούνται ότι τμήματά του μπορεί να σπάσουν και να καταρρεύσουν τα επόμενα πέντε χρόνια.

Μπροστά του, η περιοχή Λάρσεν Β μοιάζει με έναν μικρό παγοκρύσταλλο. Είναι 100 φορές μεγαλύτερος,  στο μέγεθος της Βρετανίας, έχει πάχος 300 μέτρα και φάρδος 75 χλμ. και περιέχει νερό που μπορεί να ανυψώσει τη στάθμη των θαλασσών σε όλο τον πλανήτη, κατά μισό μέτρο.

Ευθύνεται για το 4% της ετήσιας αύξησης της θαλάσσιας στάθμης και οι ειδικοί τον χαρακτηρίζουν τον πιο σημαντικό παγετώνα στον κόσμο ή τον παγετώνα «της ημέρας της κρίσης». Δορυφορικές εικόνες αποκαλύπτουν ότι πλέον, λιώνει πολύ πιο γρήγορα από ό,τι τη δεκαετία του ’90.

Αλλο ένα στοιχείο που τον κάνει πολύ σημαντικό είναι ότι συγκρατεί με τον όγκο του πολλούς άλλους παγετώνες, που βρίσκονται από πίσω του και λιώνουν επίσης. Ο Thwaites δεν τους αφήνει να καταλήξουν στον ωκεανό. Αν όμως, καταρρεύσει, τότε δεν θα τους εμποδίζει τίποτα με αποτέλεσμα να σπάσει όλο το φύλλο πάγου της Ανταρκτικής και να καταστραφούν όλες οι παράκτιες περιοχές του πλανήτη από την άνοδο της στάθμης των θαλασσών κατά πολλά μέτρα.

Το αν θα καταρρεύσουν και πόσο γρήγορα, είναι από τα σημαντικότερα ερωτήματα της εποχής μας. Η στάθμη της θάλασσας παγκοσμίως ανεβαίνει πιο γρήγορα κάθε χρόνο. Από 1,4 χιλιοστά το 2006, έφτασε στα 3,6 χιλιοστά το 2015. Μπορεί να μην ακούγεται μεγάλη η διαφορά αλλά η απώλεια ακόμα και ενός μικρού τμήματος του παγετώνα Thwaites, θα προκαλούσε μεγάλες καταστροφές.

Οι ειδικοί πίστευαν ότι θα χρειάζονταν αιώνες παγκόσμιας αύξησης της θερμοκρασίας για να καταρρεύσουν τόσο μεγάλοι παγετώνες, όμως αντί αυτού, έχουν χαθεί τόσο γρήγορα και απότομα μεγάλα κομμάτια παγετώνων στην Αρκτική και η Λάρσεν Β στην Ανταρκτική, που όλα είναι πιθανά.

Η απώλεια στρωμάτων πάγου στην Αρκτική δεν έχει σχεδόν κανέναν αντίκτυπο στην στάθμη των ωκεανών γιατί σχηματίζεται μέσα στη θάλασσα. Στην Ανταρκτική όμως, ο πάγος βρίσκεται στη στεριά και όταν καταρρέει, καταλήγει στον ωκεανό.

Κανείς δεν γνωρίζει πόσο γρήγορα μπορεί να λιώσει ο Thwaites, αλλά οι επιστημονές ζητούν άμεση δράση από τις κυβερνήσεις. Ομως, ένα μόλις μήνα μετά τις υποσχέσεις των πολιτικών στην C0p26, αυτοί σιωπούν για την ανάγκη να λάβουν άμεσα μέτρα. Ο κίνδυνος να καθυστερήσει η εφαρμογή μέτρων για την κλιματική αλλαγή για άλλον ένα χρόνο, είναι μεγάλη.

Ομως, ο παγετώνας μάς προειδοποιεί ότι δεν περιμένει τους πολιτικούς και κάθε χρόνος που περνά χωρίς δράση, επιταχύνει την παγκόσμια καταστροφή.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News