Η Ανι Λίμποβιτς ήταν και είναι μεγάλη θαυμάστρια του γάλλου μετρ της φωτογραφίας Ανρί Καρτιέ – Μπρεσόν (1908-2004). Από την έκθεση «Ανι Λίμποβιτς: Τα πρώτα χρόνια 1970 – 1983» που φιλοξενείται ως τις 14 Απριλίου σε γκαλερί του Λος Αντζελες, δεν θα μπορούσε να λείπει ένα πορτρέτο του, που η ίδια είχε τη χαρά και την τιμή να τραβήξει.

«Ηταν πολύ ντροπαλός όταν βρισκόταν ο ίδιος μπροστά στον φακό, δεν με άφηνε να τον φωτογραφίσω. Γι’ αυτό και εγώ, έμαθα ακριβώς το δρομολόγιο που έκανε για να πάει στη δουλειά του, στήθηκα σε μία γέφυρα και περίμενα. “Εσύ!” είπε όταν με είδε ξαφνικά μπροστά του. “Εντάξει, βγάλε τη φωτογραφία”» περιγράφει η 69χρονη αμερικανίδα φωτογράφος σε συνέντευξή της στη βρετανική εφημερίδα Guardian.

Στη συγκεκριμένη έκθεση στον χώρο Hauser & Wirth, περιλαμβάνεται ένας εντυπωσιακός όγκος δουλειάς της, περίπου 4.000 εικόνες. Από τα πρώτα χρόνια του περιοδικού Rolling Stone, μέχρι την άδοξη αποχώρηση του προέδρου Νίξον από τον Λευκό Οίκο με ελικόπτερο το 1974 και πολλές πολλές ακόμη κομβικές στιγμές της αμερικανικής Ιστορίας και των προσώπων που την καθόρισαν.

Ακολουθώντας τον ρυθμό της εποχής της, η Λίμποβιτς έκανε την επιτυχημένη μετάβαση από φωτορεπόρτερ σε φωτογράφο πορτρέτων, μαγνητίζοντας με τον φακό της σπουδαίους εκπροσώπους της τέχνης, όπως ο Αντι Γουόρχολ, ο Ρίτσαρντ Αβεντον, ο Ανσελ Ανταμς και ο προαναφερθείς Ανρί Καρτιέ – Μπρεσόν.

Ηταν όμως το ταλέντο της να βγάζει τον καλύτερο εαυτό από τις διασημότητες, που την έκανε και εκείνη διάσημη παγκοσμίως. Δεκάδες εξώφυλλα των περιοδικών Rolling Stone, Vanity Fair και Vogue, απέδειξαν ότι η Λίμποβιτς ήξερε και να γοητεύει και να προκαλεί. Η γυμνόστηθη 15χρονη Μάιλι Σάιρους, η έγκυος Ντέμι Μουρ που φορούσε μόνο ένα διαμαντένιο δαχτυλίδι, αποτελούσαν προάγγελο μίας πιο πρόσφατης φωτογραφίας, με την τενίστρια Σερένα Γουίλιαμς, επίσης γυμνή και έγκυο.

Το πιο πρόσφατο εξώφυλλό της στο Vanity Fair, ουσιαστικά χτίζει το προφίλ του Μπέτο Ο’ Ρουρκ, ο οποίος ανακοίνωσε πως σκοπεύει να θέσει υποψηφιότητα για πρόεδρος των ΗΠΑ το 2020.

Το να έχεις καταξιωθεί ως «φωτογράφος των διασήμων» δεν είναι απλή υπόθεση. Ούτε είναι απλή υπόθεση να έρχεσαι αντιμέτωπος με τις ανασφάλειες και τις παραξενιές τους. Χρειάζεται μεταξύ όλων των άλλων, να έχεις το ταλέντο να τους χειρίζεσαι, χωρίς να καταλήγεις να γίνεις υπηρέτης τους και δέσμιος των συχνά παράλογων απαιτήσεών τους.

Η έκθεση καταλήγει στα 80s, με τη Λίμποβιτς να εγκαταλείπει τη βουή των δρόμων ως μάχιμη φωτορεπόρτερ και να μετακομίζει στο σύμπαν του στούντιο, αρχίζοντας να δημιουργεί τα πορτρέτα που έμελλε να γίνουν συνώνυμα με την επιτυχία της.

«Πάνω κάτω ξέρω πώς θέλει ο καθένας να βγαίνει στις φωτογραφίες. Δεν μπορώ να το πετύχω πάντα. Με ενδιαφέρει να τους ικανοποιώ. Σε τελική ανάλυση, πρόκειται για τη δική τους ζωή και θέλω να τους βοηθήσω να πάνε εκεί όπου επιθυμούν. Δεν έχω κανέναν λόγο να μην το κάνω» λέει χαρακτηριστικά.

Αν ψάχναμε για το πιο διάσημο εξώφυλλο της Λίμποβιτς, ίσως να καταλήγαμε σε εκείνο του Rolling Stone, τον Ιανουάριο του 1981, με τον Τζον Λένον να είναι γυμνός και κουλουριασμένος δίπλα στη ντυμένη Γιόκο Ονο. Το αρχικό σχέδιο ήταν να φωτογραφηθούν και οι δύο γυμνοί, αλλά η Ονο αρνήθηκε. Αυτή ήταν η τελευταία φωτογραφία του Λένον, ο οποίος δολοφονήθηκε τέσσερις ώρες μετά τη συγκεκριμένη λήψη, στις 8 Δεκεμβρίου του 1980. Η Λίμποβιτς επρόκειτο να ξανασυναντήσει το διάσημο ζευγάρι το βράδυ της ίδιας ημέρας, όμως της τηλεφώνησε κάποιος από το περιοδικό, λέγοντάς της πως κάποιος η περιγραφή του οποίου ταίριαζε με εκείνη του Λένον, είχε μεταφερθεί στο νοσοκομείο.

Ως φωτογράφος εν ενεργεία, η Λίμποβιτς αποφεύγει να πει πολλά για τα διάσημα μοντέλα της. Στέκεται αρκετά σε πιο «σοβαρούς» ηθοποιούς, όπως η Μέριλ Στριπ, ο Ντάνιελ Ντέι-Λιούις και η Βανέσα Ρεντγκρέιβ, που «αν ήταν στο χέρι τους, δεν θα φωτογραφίζονταν καθόλου».

Υπάρχουν βέβαια και κάποιοι άλλοι, που είναι κατηγορία από μόνοι τους. Οπως ο Τζόνι Ντεπ και η Νικόλ Κίντμαν, οι οποίοι ουσιαστικά ακυρώνουν τη χρησιμότητα του φωτογράφου: «Δεν μπορούσα να πιστέψω ότι υπάρχουν όντως κάποιοι άνθρωποι που απλά επιβεβαιώνουν τον μύθο της φωτογένειας. Που ο φακός τούς λατρεύει με το που θα τους δει, χωρίς να χρειαστεί ως φωτογράφος, να κάνεις κάτι το ιδιαίτερο».

Στον αντίποδα, ο Γουόρχολ δεν ήταν καθόλου φωτογενής – όπως λέει η ίδια. Ομως και αυτό, ήταν μία πραγματική πρόκληση για την ίδια, η οποία προσπαθούσε να συλλάβει όλη αυτή την άυλη ενέργεια μέσα σε ένα κάδρο: «Ηταν τεράστιο σοκ για μένα όταν πέθανε, ήταν από τα εξωπραγματικά πλάσματα που σου δίνουν την εντύπωση ότι θα ζήσουν αιώνια. Ηταν τεράστια απώλεια. Ηταν διάνοια».

Στα εγκαίνια της έκθεσης, δεν θα μπορούσε να παίξει κάποια λιγότερο σημαντική και διάσημη από την Πάτι Σμιθ: «Της το ζήτησα και μου είπε “Ανι, σε ξέρω τριάντα χρόνια. Θα είμαι εκεί”. Κράτησε τον λόγο της και έπαιξε ένα υπέροχο ακουστικό σετ, περιλαμβάνοντας και τεράστιες επιτυχίες της, όπως το “Because the night”». Η Λίμποβιτς θυμάται την πιο χαρακτηριστική φωτογράφιση της Σμιθ για το Rolling Stone: «Ηθελα να τη φωτογραφίσω με φωτιά στο φόντο και κατέληξα να την κάψω στην κυριολεξία. Εκανα κάτι εντελώς παράνομο, έβαλα κηροζίνη σε μερικά βαρέλια, άρπαξαν φωτιά αμέσως και η πλάτη της ήταν κόκκινη για μέρες. Ωραίες εποχές πάντως, δεν χρησιμοποιούσαμε καθόλου εφέ».

Η Λίμποβιτς συμμετέχει και στην καμπάνια του επίδοξου προέδρου των ΗΠΑ Μπέτο Ο’ Ρουρκ, αν και δεν της επιτρέπεται να πει πολλά για αυτό. Αρκείται στο ότι η ανάγκη να αλλάξει το σημερινό πολιτικό σκηνικό και να φύγει ο Τραμπ από τον Λευκό Οίκο, με ελικόπτερο ή με οποιονδήποτε άλλον τρόπο, είναι πλέον επιτακτική.

Οσο για το σημερινό καθεστώς των social media με όλους να φωτογραφίζουν και να ποστάρουν διαρκώς μέσω των smartphones, δεν είναι καθόλου αρνητική: «Το μόνο που με απασχολεί, είναι ότι καταναλώνουμε τις φωτογραφίες με το που τις παράγουμε, δεν αφήνουμε καθόλου χρόνο να τις επεξεργαστούμε και προχωράμε αμέσως στην επόμενη. Ομως δεν το πολεμάω όλο αυτό. Είναι ενδιαφέρον να κυριαρχεί τόσο απόλυτα η εικόνα. Εχει μία τεράστια δυναμική όλο αυτό».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News