Υπάρχει κίνδυνος η Ευρώπη να μην τροφοδοτηθεί με αζέρικο φυσικό αέριο; Η Corriere della Sera, αποδελτιώνοντας δημοσιεύματα διεθνών μέσων (Politico Europe, Foreign Affairs, κ.ά.) έγραψε ότι το Μπακού έχει εκνευριστεί με κάποιες κινήσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης που σχετίζονται με την αρμενο-αζέρικη διένεξη για το Ναγκόρνο Καραμπάχ. Ετσι κινδυνεύει, λέει, να μην ισχύσει το μνημόνιο που υπέγραψε η Κομισιόν πέρσι το καλοκαίρι στο Μπακού και αφορά την τροφοδοσία της Ευρώπης με 20 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου έως το 2027.

Οι Ευρωπαίοι αποφάσισαν τον Ιανουάριο να ενισχύσουν την αποστολή τους που επιβλέπει τα σύνορα Αρμενίας-Αζερμπαϊτζάν, βασικά για να μην αφήσουν την Αρμενία να προσεγγίσει περαιτέρω τη Ρωσία. Είναι περίπου 100 άτομα αυτοί οι Ευρωπαίοι της αποστολής, πολιτικό προσωπικό βέβαια. Αλλά οι Αζέροι εθίγησαν! Μάλιστα έκανε και τις σχετικές δηλώσεις ο πρόεδρός τους Ιλχάμ Αλίεφ. Οι Αζέροι σε γενικές γραμμές ισχυρίζονται ότι η αποστολή της ΕΕ έχει στόχο την κατασκοπεία – και ως προς αυτό συμφωνούν με τους Ρώσους, λέει ο επικεφαλής των ευρωπαίων παρατηρητών, ο Μάρκους Ρίτερ.

Το Foreign Affairs έκανε λόγο για «γεωπολιτικό και θρησκευτικό συνονθύλευμα στην περιοχή» μιλώντας με διεθνολόγους. Του είπαν ότι το κουβάρι των συμφερόντων διαπλέκεται ως εξής. Το σιιτικό Ιράν έχει προσφέρει οικονομική σωτηρία στη χριστιανική Αρμενία, παίρνοντας τη σκυτάλη από τη Ρωσία. Το Αζερμπαϊτζάν έχει συνάψει στρατηγικής σημασίας συμφωνίες με το Ισραήλ και με την Τουρκία. Ιράν και Αζερμπαϊτζάν ερίζουν για θέματα κυριαρχίας αλλά και ταυτότητας αφού οι Αζέροι μιλούν μεν τουρκικής καταγωγής γλώσσα, ωστόσο ταυτίζονται εθνικά με τους λεγόμενους Αζεροϊρανούς οι οποίοι είναι το 20% των κατοίκων του Ιράν.

Οι Ιρανοί θεωρούν ότι η σημερινή Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν ιστορικώς ήταν τμήμα του Ιράν, αλλά δόθηκε στη Ρωσία από την οποία και αποσχίστηκε μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης. Την ίδια ώρα βαθαίνουν οι δεσμοί Ισραήλ και Αζερμπαϊτζάν, έτσι οι μουλάδες στην Τεχεράνη θεωρούν ότι οι Αζέροι μετατρέπονται από τους Ισραηλινούς σε εργαλεία του, με τελικό στόχο τη χρησιμοποίηση όλης της χώρας σαν βάση για επιθέσεις εναντίον του Ιράν. Ασφαλώς θεωρούν τη διαμορφούμενη κατάσταση σαν συνέχεια της αραβοϊσραηλινής προσέγγισης των τελευταίων χρόνων, και φοβούνται.

Το σενάριο των αναλυτών για τις εξελίξεις είναι περίπλοκο και καταστροφικό. Το Ιράν, λένε, θα μπορούσε να επιλέξει να επιτεθεί με πυραύλους και με drones σε σημεία εντός του Αζερμπαϊτζάν τα οποία θεωρεί βάσεις του Ισραήλ. Η απάντηση του Ισραήλ και του Αζερμπαϊτζάν, ίσως και με τη συμμετοχή της Τουρκίας, μπορεί να είναι η υποδαύλιση εξέγερσης των Αζεροϊρανών μέσα στο Ιράν.  Και κατόπιν γενικευμένος πόλεμος στην περιοχή του Νοτίου Καυκάσου.

Οι ίδιοι οι αναλυτές, πάντως, θεωρούν ότι το συγκεκριμένο σενάριό τους απέχει από τη σημερινή πραγματικότητα, ωστόσο υπογραμμίζουν με νόημα πόσο έχουν εργαστεί για να μην υλοποιηθεί ποτέ τόσο ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Αντονι Μπλίνκεν όσο και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ. Η υποθετική μελλοντική σύγκρουση στην περιοχή όμως θα παροξύνει τις σχέσεις της Δύσης με τη Ρωσία και θα παγιώσει την τωρινή αναδυόμενη στρατιωτική συνεργασία μεταξύ Τεχεράνης και Μόσχας.

Από πλευράς τους, οι γεωπολιτικοί σχολιαστές του Politico Europe λένε ότι αν δεν ευοδωθούν οι ενέργειες αποφυγής ενός πολέμου στην περιοχή ή νέας σύγκρουσης μεταξύ Αζερμπαϊτζάν και Αρμενίας, τότε οι Δυτικές χώρες θα εφαρμόσουν μέτρα κατά του Αζερμπαϊτζάν, κάτι που σημαίνει ότι θα δημιουργηθούν οπωσδήποτε προβλήματα στην προσπάθεια της ΕΕ να χρησιμοποιήσει το φυσικό αέριο των Αζέρων σαν εναλλακτική λύση στα ρωσικά ορυκτά καύσιμα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News