Η τραχιά εμφάνισή του και η αδιαπραγμάτευτη ανάγκη του για ελευθερία από τη μία, και η βαθιά ευαισθησία και καλλιέργειά του από την άλλη, έφτιαξαν ένα πρόσωπο ιδιαίτερο στην ανθρωπογεωγραφία του ελληνικού κινηματογράφου. Πολλοί μιλάνε για έναν από τους αυθεντικότερους δημιουργούς κι ας γύρισε μόλις τρεις ταινίες. Ο Αλέξης Δαμιανός άλλωστε, εκτός από σκηνοθέτης, σεναριογράφος και ηθοποιός, υπήρξε ποιητής και θεατρικός συγγραφέας -δύο λιγότερο γνωστές πλευρές του.

Κινηματογραφιστής μοναχικός, με δικό του σύστημα διδασκαλίας, βιωματικό, άνθρωπος της φύσης, γήινος και ταυτόχρονα φευγάτος, απομακρυσμένος από την πόλη, με μεγάλα διαστήματα αυτοεξορίας, ταγμένος για πολλά χρόνια στα Βασιλικά της Εύβοιας, στην οικογένεια, στην πανταχού παρούσα γυναίκα και φύλακα-άγγελό του, Αρτεμη, και στα παιδιά του.

Η πλευρά που σίγουρα γνωρίζουν όλοι είναι του δημιουργού της «Ευδοκίας», μιας ταινίας εμβληματικής, την οποία το 1985 η Πανελλήνια Ενωση Κριτικών την ανακήρυξε ως τη σημαντικότερη ελληνική ταινία όλων των εποχών.

Δεν είναι τυχαίο που την ξέρουν και οι σημερινοί νέοι κι ας γυρίστηκε το 1971, όπως αναγνωρίζουν και το ομώνυμο «εθνικό» ζεϊμπέκικο που έγραψε ο Μάνος Λοΐζος και που ακούγεται και σήμερα από τις πιο ταπεινές ταβέρνες μέχρι τις κορυφαίες εκδηλώσεις, με εκείνο το γέλιο και το «Παναγιά μου!», με τη φωνή που δάνεισε η Ελένη Ροδά στην «Ευδοκία».

Δέκα χρόνια από τον θάνατο του Αλέξη Δαμιανού, στις 4 Μαΐου του 2006, και 50 χρόνια από την προβολή της πρώτης του ταινίας «Μέχρι το πλοίο», το 1967, στην Αλκυονίδα όπου και παίχτηκε, οργανώνεται ένα εβδομαδιαίο αφιέρωμα (5-11 Μαΐου) με προβολές, εκδηλώσεις και συζητήσεις και με την προσδοκία να παρουσιαστεί ολοκληρωμένο το έργο του ποιητή, συγγραφέα, σκηνοθέτη και ηθοποιού Αλέξη Δαμιανού. Του δημιουργού που, όπως έλεγε, ήθελε να υπονομεύσει τη λήθη με την αλήθεια του.

«Τα επιτεύγματά μας δεν έχουν τόση σημασία. Σημασία έχει η μάχη του καθενός μας. Πήραμε τη συνταγή την ξένη και προσπαθήσαμε να την εφαρμόσουμε εδώ. Και γίναμε γελοίοι. Και την γελοιότητα αυτή την κάναμε αποδεκτή. Από έναν λαό που τραγουδούσε τα δημοτικά τραγούδια, ένα λαό τόσο ερωτικό που πάλλεται, που τρέχει σαν το νεράκι. Ολες αυτές τις μνήμες για την καταγωγή πρέπει να τις ξυπνήσουμε. Η λήθη που υπάρχει δεν μπορεί να πάει παραπέρα. Πρέπει να φτάσουμε στην Αλήθεια που σημαίνει μη Λήθη, το στερητικό Α και τη Λήθη. Να φτάσουμε στην ομολογία, στη ταπείνωση. Και ν’ αγαπάμε, όποιος δεν αγαπά εκείνος χάνει».
(Αλέξης Δαμιανός- Παρασκήνιο 1995)

Το επταήμερο αφιέρωμα στην Αλκυονίδα, με γενικό τίτλο «Μια δυνατή φωτιά», περιλαμβάνει:

-Προβολή των ταινιών «Μέχρι το πλοίο» (1967), «Ευδοκία» (1971), «Ηνίοχος» (1995) και συζητήσεις με ηθοποιούς και συντελεστές που θα παρευρίσκονται στις προβολές.

-Το θεατρικό του έργο «Το καλοκαίρι θα θερίσουμε» με πολλές πρωτιές: είναι το πρώτο θεατρικό που έγραψε ο Αλέξης Δαμιανός, το 1945, η πρώτη σκηνοθεσία του Γιώργου Σεβαστίκογλου, η πρώτη παράσταση για την οποία έγραψε μουσική ο Μάνος Χατζιδάκις και την χορωδία διηύθυνε ο Μίκης Θεοδωράκης. Στο αφιέρωμα θα το δούμε σε θεατρικό αναλόγιο, σε σκηνοθεσία Δ. Παντελιά με τους ηθοποιούς Ε. Αποστόλου, Κ. Εμπέογλου, Μ. Κυριάκη, Μ. Μαυροματάκη, Ε. Μεγγρέλη, Η. Μουλά, Θ. Τοκάκη και Θ. Χαλκιά.

-Τον ποιητή Αλέξη Δαμιανό, μια άγνωστη πλευρά του, την οποία θα παρουσιάσει ο ποιητής Κώστας Καναβούρης.

-«Ενα Γράμμα στον Αλέξη» που θα διαβάσουν φίλοι και στενοί συνεργάτες του σκηνοθέτη, όπως ο Λάκης Παπαστάθης, ο Παντελής Βούλγαρης, ο Δήμος Αβδελιώδης, ο Γιάννης Σμαραγδής κ. ά.

-Μουσικές βραδιές με τη μουσική των ταινιών του Αλέξη Δαμιανού και τα τραγούδια που αγάπησε, με τους μουσικούς Βαγγέλη Βεργωτή, Μάρκο Δαμιανό, Πανίνο Δαμιανό κ.ά. Τραγούδια θα ερμηνεύσει και η Ελένη Ροδά.

To αφιέρωμα είμαι μια παραγωγή της Blackbird production-Ελένη Κοσσυφίδου. Με την υποστήριξη του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου και της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου.

Πληροφορίες Κινηματογράφος Αλκυονίδα: Ιουλιανού 42-46, πλ. Βικτωρίας. Τηλ.: 2108220008, 2108220023
Για τις προβολές των 3 ταινιών: 5,00 ευρώ γενική είσοδος / 3,00 ευρώ για σπουδαστές. Για τις εκδηλώσεις η είσοδος είναι ελεύθερη.

Καθημερινή ενημέρωση στη σελίδα του fb: Αφιέρωμα στον Δαμιανό 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News