Οι αμερικανοί ψηφοφόροι σίγουρα έχουν πολλά ερωτήματα αναφορικά με τον ρόλο που φέρεται να διαδραμάτισε στις προεδρικές εκλογές του 2016 η βρετανική Cambridge Analytica (CA). Η εταιρεία αναλύσεων που πρόσφερε τις υπηρεσίες της (και) στο επιτελείο της προεκλογικής εκστρατείας του Ντόναλντ Τραμπ βρέθηκε στη δίνη του κυκλώνα αυτές τις ημέρες, μετά τις αποκαλύψεις περί υφαρπαγής και αθέμιτης εκμετάλλευσης εκατομμυρίων προσωπικών στοιχείων χρηστών του Facebook.

Αλλά η CA και οι δράσεις της δεν αποτελούν ζήτημα μόνον για τους Αμερικανούς. Η εταιρεία έχει δραστηριοποιηθεί σε χώρες όλου του κόσμου -μας πληροφορεί το BBC– όπως η Αυστραλία, η Βραζιλία, η Κένυα, η Νιγηρία, η Ινδία, η Μαλαισία, το Μεξικό αλλά και η Ουκρανία, η Ιταλία, η Τσεχία και η Βρετανία. Ως αποτέλεσμα, σήμερα, πολιτικά πρόσωπα σε αυτές τις χώρες παίρνουν τις απαραίτητες αποστάσεις, ζητώντας τη διερεύνηση της επιχειρηματικής δραστηριότητάς της στις πατρίδες τους.

Η CA ιδρύθηκε το 2013, αλλά είναι θυγατρική της SCL Group, μιας άλλης βρετανικής εταιρείας που λειτουργεί από το 1993. Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην ιστοσελίδα της, η SCL Group έχει διεξάγει «προγράμματα αλλαγής συμπεριφοράς σε περισσότερες από 60 χώρες». Προσδιορίζεται επίσης ότι η εταιρεία προσφέρει στοιχεία, αναλύσεις και στρατηγικές σε «κυβερνήσεις και στρατιωτικές οργανώσεις ανά τον κόσμο».

Περισσότερα στοιχεία για τις τακτικές που ακολουθεί η CA ώστε να επιτύχει τους όποιους σκοπούς της, ήρθαν στο φως χάρη σε έναν δημοσιογράφο του βρετανικού δικτύου Channel 4. Εμφανίστηκε ως εν δυνάμει πελάτης, εκπρόσωπος μιας εύπορης οικογένειας από τη Σρι Λάνκα που επιθυμούσε να αυξήσει την πολιτική της επιρροή. Κατά τις συναντήσεις τους, τις οποίες βιντεοσκόπησε, υψηλόβαθμα στελέχη της CA παρουσίασαν όλο το φάσμα των προσφερόμενων υπηρεσιών.

Μετά τις πρόσφατες αποκαλύψεις, η κριτική εστιάζεται κυρίως στις καταγγελίες περί υφαρπαγής προσωπικών δεδομένων από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αλλά ο Αλεξάντερ Νιξ, εκτελεστικός διευθυντής της CA έως και πριν από λίγες ημέρες, φέρεται να αναγνωρίζει, ο ίδιος, ότι μεταξύ των στρατηγικών που ακολουθούνταν από την εταιρεία για τον επηρεασμό της έκβασης εκλογικών αναμετρήσεων, συμπεριλαμβάνονταν ο σεξουαλικός εκβιασμός και η απόπειρα δωροδοκίας. «Σας παρακαλώ μην δίνεται ιδιαίτερη σημασία σε αυτά που λέω. Απλώς σας δίνω παραδείγματα όλων όσα μπορούν γίνουν και όλων όσα έχουν ήδη γίνει», προσδιόρισε στον συνομιλητή του ο κ. Νιξ.

Οι «εσωτερικοί δαίμονες» των ψηφοφόρων

Όλοι γνωρίζουν, ωστόσο, ότι η CA δεν είναι ούτε η πρώτη ούτε η μοναδική εταιρεία που εφαρμόζει ανάλογες πρακτικές. Οι μηχανορράφοι και οι διαστρεβλωτές της αλήθειας υπάρχουν από τότε που υπάρχουν και οι εκλογές. Και δεν υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος λόγος -υποστηρίζει η Washington Post– για να δηλώσουμε με βεβαιότητα ότι οι όποιες ενέργειες της εταιρείας καθόρισαν αποφασιστικά το αποτέλεσμα πρόσφατων εκλογικών αναμετρήσεων ανά τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων της νίκης του Ντόναλντ Τραμπ και της επιτυχίας των υποστηρικτών του Brexit.

Όπως σημείωσε η αρθρογράφος του Guardian Γκάμπι Χίνσλιφ «το επιχειρηματικό μοντέλο της Cambridge Analytica αποτελεί μια υπερβολική εκδοχή ενός πράγματος που τα κόμματα κάνουν εδώ και χρόνια: εντοπίζουν εν δυνάμει υποστηρικτές, καταρτίζουν λεπτομερείς εκθέσεις όσον αφορά το τι τους διεγείρει, και συντάσσουν στοχευμένα μηνύματα για κάθε διαφορετική ομάδα ανάλογα με το τι θέλουν να ακούσουν». Αλλά πρόσθεσε πως η επιθετική υφαρπαγή εκατομμυρίων δεδομένων ενδέχεται να αποτελέσει ένα «σημείο καμπής». Γιατί, όπως αποκάλυψε ο Κρίστοφερ Γουάιλι, πρώην εργαζόμενος της CA, στον Observer, «χρησιμοποιήσαμε το Facebook για να συγκεντρώσουμε τα προφίλ εκατομμυρίων ανθρώπων. Και δημιουργήσαμε μοντέλα για να εκμεταλλευτούμε αυτά που γνωρίζαμε γι’ αυτούς και να στοχεύσουμε τους εσωτερικούς δαίμονες τους». 

Πάντως η εταιρεία αρνείται τους ισχυρισμούς του Γουάιλι, υποστηρίζοντας ότι διέγραψε όλα τα στοιχεία που έλαβε από το Facebook μόλις αποκαλύφτηκε ο τρόπος με τον οποίο είχαν συγκεντρωθεί. «Τα εν λόγω στοιχεία του Facebook δεν χρησιμοποιήθηκαν από την Cambridge Analytica στο πλαίσιο των υπηρεσιών που παρασχέθηκαν για την προεκλογική εκστρατεία του Ντόναλντ Τραμπ. Ούτε στοχευμένες διαφημιστικές εκστρατείες πραγματοποιήθηκαν για αυτόν τον πελάτη», τόνισε σε ανακοίνωσή της, κατηγορώντας ταυτόχρονα το Channel 4 για «παγίδευση και παραποίηση». 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News