Κάποτε, με 15 εκατομμύρια ευρώ αγόραζες τον Ρονάλντο. Τον Βραζιλιάνο Ρονάλντο. Το «Φαινόμενο». Τόσα είχε δώσει, το 1996, η Μπαρτσελόνα στην Αϊντχόβεν – και είχαμε μείνει με το στόμα ανοιχτό. Ηταν η ακριβότερη μετεγγραφή που είχε πραγματοποιήσει ισπανικός σύλλογος. Στην Αγγλία, περίπου την ίδια εποχή, το ρεκόρ σπατάλης ανήκε στη Νιούκαστλ που είχε πληρώσει σχεδόν 17 εκατομμύρια σημερινά ευρώ για τον Αλαν Σίρερ. Τώρα, με αυτά τα λεφτά δεν παίρνεις ούτε τον φέρελπι αμυντικό Παναγιώτη Ρέτσο, που έγινε επαγγελματίας στον Ολυμπιακό μόλις πέρυσι.
Οχι, δεν φταίει η εποχή μας που -τάχα- βγάζει καλύτερους παίκτες. Εκτός κι αν κάποιος πιστεύει ότι ο Νεϊμάρ κόστισε 222 εκατομμύρια επειδή είναι τέσσερις φορές καλύτερος από τον Ζινεντίν Ζιντάν που -το 2001- είχε πάει στη Ρεάλ Μαδρίτης με 52. Να ‘ναι καλά το μάρκετινγκ. Η τέχνη την οποία τα κορυφαία clubs ανακάλυψαν, πριν από καμιά εικοσιπενταριά χρόνια, προκειμένου να χρεώνουν στους φιλάθλους ακόμη και τον αέρα που αναπνέουν στο γήπεδο. Προτού εφευρεθεί η Premier League, ολόκληρο το αγγλικό πρωτάθλημα δεν έφτανε τον ετήσιο τζίρο που κάνει, σήμερα, ένας -και μόνο- «εμπορικός» σύλλογος.
Οι top ποδοσφαιριστές αξίζουν όλο και περισσότερα, γιατί φέρνουν στα ταμεία των ομάδων τους όλο και πιο πολλά. Η Παρί θα αποσβέσει τα χρήματα που έστρωσε στα πόδια του Νεϊμάρ, πουλώντας φανέλες με τ’ όνομά του, εκμεταλλευόμενη την εικόνα του στα social media, ανεβάζοντας την αξία του brand name της, προσελκύοντας χορηγούς που θα έρθουν ειδικά γι’ αυτόν, αλλά και χάρη στις αγωνιστικές της επιτυχίες (που δεν θα είχε χωρίς αυτόν). Ακριβώς όπως «έβγαλε τα λεφτά του» ο Λιονέλ Μέσι στην Μπαρτσελόνα, ή ο Κριστιάνο Ρονάλντο στη Ρεάλ Μαδρίτης.
Ο Νεϊμάρ δεν είναι η «μετεγγραφή του αιώνα» για τα χρήματα που θα κοστίσει, αλλά για όλα όσα αυτή η μετακίνηση αντιπροσωπεύει. Ο βραζιλιάνος σούπερ-σταρ έγινε ένα πιόνι, ίσως το πιο καθοριστικό, στο παιχνίδι κυριαρχίας που (εδώ και χρόνια) βρίσκεται σε εξέλιξη στο διεθνές ποδόσφαιρο. Από τότε που οι εξωχώριοι επενδυτές άρχισαν το ρεσάλτο τους στα ευρωπαϊκά γήπεδα, ο κάθε ένας για τους δικούς του λόγους. Το deal του Νασέρ αλ Κελάιφι με τον Νεϊμάρ -εφόσον περάσει από την UEFA- είναι το πρώτο μεγάλο ρήγμα που η επίθεση των νεόπλουτων συλλόγων καταφέρνει στα τείχη των πλούσιων αλλά παραδοσιακών.
Αυτά τα τείχη ήθελε να ενισχύσει ο Μισέλ Πλατινί όταν, το 2010 ως πρόεδρος της UEFA, θέσπισε το Financial Fair Play. Ενα πλέγμα κανόνων που τέθηκαν σε εφαρμογή την επόμενη χρονιά, προκειμένου να περιοριστούν τα τεράστια χρέη των ευρωπαϊκών συλλόγων (το 2011 ανέρχονταν σε 1,7 δισεκατομμύριο ευρώ). Το σκεπτικό ήταν, πως οι ομάδες θα έπρεπε να βασίζονται στις πραγματικές τους δυνάμεις, να μάθουν να ξοδεύουν όσα εισπράττουν και να μη ζουν πέρα από τις δυνατότητές τους χάρη στη γενναιοδωρία των πάμπλουτων ιδιοκτητών τους. Ο Αμπράμοβιτς είχε, ήδη, αγοράσει την Τσέλσι, η Σίτι ζούσε την αραβική της άνοιξη από το 2008, όπως και η Μάλαγα (2010), ενώ το fund του Κατάρ ετοιμαζόταν να εισβάλει στην Παρί (ο Πλατινί το ήξερε, καθώς έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στην εξαγορά).
Το FFP που για κάποια χρόνια έβαλε μία τάξη, η μετεγγραφή του Νεϊμάρ το έκανε κουρελόχαρτο, δείχνοντας τον δρόμο σε όσους θέλουν να το παρακάμψουν. Εάν μοιράσουμε το συνολικό κόστος του deal (υπερβαίνει τα 600 εκατ. ευρώ, μαζί με τους φόρους) στην πενταετία, η Παρί Σεν Ζερμέν θα πληρώνει μόνο για τον Βραζιλιάνο πάνω από 120 εκατ. ευρώ ετησίως – σχεδόν το 1/3 των τρεχόντων ετησίων εσόδων της (389,6 εκατ. ευρώ). Επιπλέον, οι ισολογισμοί της είναι «κόκκινοι» από παλιά. Σε βάθος τριετίας, το μετεγγραφικό της ισοζύγιο (αγορές ποδοσφαιριστών έναντι πωλήσεων) εμφανίζει έλλειμμα 177 εκατ. ευρώ. Αναμενόμενο. Σύμφωνα με την Deloitte, η Παρί (ο έκτος πλουσιότερος ποδοσφαιρικός σύλλογος) δαπανά για νέους παίκτες 117 εκατ. ευρώ το χρόνο, κατά μέσον όρο, από τότε που την ανέλαβε ο αλ Κελάιφι.
Πώς, λοιπόν, θα αποφύγει τις κυρώσεις του FFP; Με μία υπέροχη ντρίμπλα, α λα Νεϊμάρ. Εμφανίζει τον Βραζιλιάνο να έχει πληρώσει τα… λύτρα (τα 222 εκατ. ευρώ) της απελευθέρωσής του από την Μπαρτσελόνα, από την τσέπη του. Πού τα βρήκε τόσα λεφτά; Του τα έδωσε το Κατάρ, ως αμοιβή για να προμοτάρει το Μουντιάλ 2022. Το υπόλοιπο ποσό που θα πρέπει να δικαιολογήσει, εάν υπάρχει, θα το «καλύψει» με πωλήσεις παικτών που της περισσεύουν. Ή παραχωρώντας (δήθεν) στον Νεϊμάρ τα έσοδα από την εμπορική εκμετάλλευσή του ονόματός του, ως μέρος της αμοιβής του. Ή με μία χορηγία από δική του εταιρεία. Ούτε γάτα, ούτε ζημιά.
Μα, η Qatar Sports Investment (που πλήρωσε τον Βραζιλιάνο για την προώθηση του Μουντιάλ) είναι -στην ουσία- ιδιοκτήτης της Παρί, θα πει κάποιος. Ε, και; Αυτά είναι «ψιλά γράμματα» για τους πολύ γενικόλογους κανονισμούς της UEFA, η οποία προσφάτως επέτρεψε τη συμμετοχή στο Champions League, και της δευτεραθλήτριας Γερμανίας (Λειψίας), και της πρωταθλήτριας Αυστρίας (Ζάλτσμπουργκ), αν και έχουν τον ίδιο ιδιοκτήτη: τη Red Bull. Επειδή -λέει- δεν εντόπισε κάποια οργανική σχέση μεταξύ των συλλόγων και της πολυεθνικής… Στη χειρότερη περίπτωση, ο αλ Κελάιφι θα πληρώσει κάποιο προστιματάκι 20-30 εκατ. ευρώ, όπως είχε συμβεί το 2014. Που γι’ αυτόν, είναι… κέρματα.
Για πολλούς, η «αρπαγή» του Νεϊμάρ είναι ένα ευπρόσδεκτο ποδοσφαιρικό πραξικόπημα. Θεωρούν το FFP άδικο, με την έννοια ότι εφευρέθηκε για να υπερασπιστεί τα κεκτημένα των κορυφαίων συλλόγων που είχαν, ήδη, προλάβει το τρένο της γιγάντωσής τους (Ρεάλ Μαδρίτης, Μπαρτσελόνα, Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ…), έναντι εκείνων που ανέβηκαν στο τελευταίο βαγόνι (Τσέλσι, Μάντσεστερ Σίτι, Παρί Σεν Ζερμέν…). Οπως κι αν το δει κανείς, η Παρί έγινε η πρώτη νεόπλουτη ομάδα που «την έφερε» στις παραδοσιακές δυνάμεις, στην αριστοκρατία. Με αυτή την κίνηση, αλλάζει επίπεδο. Η μετακίνηση του Νεϊμάρ είναι, στην ουσία της, μία μετατόπιση εξουσίας.
Η Μπαρτσελόνα ανακάλυψε, με τον πλέον οδυνηρό τρόπο, ότι καμία ρήτρα και κανένα FFP δεν μπορεί να σταματήσει έναν αποφασισμένο κροίσο. Ισως είναι η πρώτη φορά που και η Ρεάλ Μαδρίτης στεναχωρέθηκε για το πάθημά της. Με 222 εκατομμύρια ευρώ στο ταμείο της, οι καλοί παίκτες δεν θα της λείψουν. Θα της λείψει, όμως, ο Νεϊμάρ, που είναι ό,τι πιο κοντινό στο εξωπραγματικό, δηλαδή στον Μέσι. Από την άλλη, η Μάντσεστερ Σίτι και οι Κινέζοι της Μίλαν πανηγυρίζουν στο πλευρό του αλ Κελάιφι. Το (μπόλικο) χρήμα τους απέκτησε ακόμη μεγαλύτερη αξία.
Ο ίδιος ο Νεϊμάρ βρήκε ένα βασίλειο για να γίνει, επιτέλους, βασιλιάς. Η Παρί δεν είναι Μπαρτσελόνα, όμως εκεί θα είναι το νούμερο-ένα. Θα φοράει το «10», όπως στην εθνική Βραζιλίας και -παλιά- στη Σάντος, θα παίζει όπως θέλει, θα βλέπει τους συμπαίκτες του και τους προπονητές να του υποβάλλουν τα σέβη τους. Τέσσερα χρόνια δίπλα στον Μέσι, σπούδασε το πώς θα γίνει «ο Μέσι των Παρισίων». Πήγε κάπου όπου οι επιτυχίες θα είναι δικές του. Και οι αποτυχίες, επίσης.
Με τον Μέσι στα 30+ και τον Κριστιάνο Ρονάλντο στα 32+, ο 25χρονος Νεϊμάρ δεν θα αργούσε να καταλάβει τον θρόνο του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου. Αλλά, είναι πολύ φιλόδοξος για να περιμένει τη σειρά του. Θέλει, στο επόμενό του Champions League να είναι ο βασικός μέτοχος – όχι ένας από τους συνέταιρους. Κι αν το κατακτήσει, με την Παρί, θα πάρει και τη «Χρυσή Μπάλα». Χωρίς να χρειαστεί να περιμένει έως το Μουντιάλ του Κατάρ (2022), στο οποίο ο Ρονάλντο και ο Μέσι θα βρίσκονται στα πρόθυρα της συνταξιοδότησης.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News