Αν τα ειρηνοδικεία εκδίδουν 3.000 αποφάσεις το χρόνο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά που προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη σε βάρος των τραπεζών και χρειάζονται μια δεκαετία για να αντιμετωπίζουν 30.000 περιπτώσεις, πόσα χρόνια θα χρειαστούν τα ελληνικά Δικαστήρια για να επικυρώσουν –έστω τις ρυθμίσεις κόκκινων δανείων 300.000 επαγγελματιών και επιχειρήσεων στις τράπεζες και οφειλών δισεκατομμυρίων στην εφορία και τα ταμεία;

Το ερώτημα αυτό αποκαλύπτει τη βασανιστική –για όλους και την οικονομία– διαδικασία που έρχεται με το νομοσχέδιο που έφερε στη Βουλή η κυβέρνηση και ονομάζει «εξωδικαστικό συμβιβασμό» ώστε να επιταχυνθούν οι διαδικασίες ρύθμισης και να επιτευχθεί το πολυπόθητο «κούρεμα» οφειλών για όλους όσοι είναι βουτηγμένοι στα χρέη της κρίσης.

Η αλήθεια είναι ότι ο εξωδικαστικός συμβιβασμός για τα «κόκκινα δάνεια» και τις οφειλές στο Δημόσιο και στα ταμεία έπρεπε να έχει νομοθετηθεί από το 2015, καθώς αποτελούσε ένα από τα προαπαιτούμενα της τελευταίας αξιολόγησης του δεύτερου μνημονίου και της κυβέρνησης του Αντώνη Σαμαρά.

Λόγω… ΣΥΡΙΖΑ πέρασαν δύο χρόνια προκειμένου να έρθει στη Βουλή το βασικό αυτό «εργαλείο» ρύθμισης οφειλών ώστε να μην πνιγούν κι όσες επιχειρήσεις και επαγγελματίες επιβίωσαν μέσα σ΄ αυτή την περιπέτεια.

Πού χωλαίνει όμως το νομοσχέδιο που έφερε στη Βουλή ο υπουργός Οικονομίας Δημήτρης Παπαδημητρίου;

Σύμφωνα με τη Νέα Δημοκρατία, αλλά και ευρύτερα τα κόμματα της αντιπολίτευσης, η πρόταση Παπαδημητρίου μπορεί να περιπλέξει παρά να επιλύσει το σημαντικό πρόβλημα των υπερχρεωμένων επιχειρήσεων. Οι βασικές αδυναμίες του προτεινόμενου μηχανισμού είναι δύο.

1. Πρόκειται για έναν εξωδικαστικό μηχανισμό που δεν είναι εξωδικαστικός. Ενώ χαρακτηρίζεται ως εξωδικαστικός, καταλήγει σχεδόν αναπόφευκτα σε δικαστική κρίση, γεγονός που θα προσθέσει ένα σημαντικό αριθμό υποθέσεων στην ήδη βεβαρυμένη Δικαιοσύνη. Οι 200.000 εκκρεμείς υποθέσεις του Νόμου Κατσέλη προφανώς δεν προβλημάτισαν τους συντάκτες του σχεδίου. Τα κριτήρια μάλιστα βάσει των οποίων η Δικαιοσύνη θα ασκήσει τον απαραίτητο έλεγχο είναι τόσο ασαφή που θα καθυστερεί ακόμα περισσότερο τη διαδικασία έκδοσης αποφάσεων. Ακόμα λοιπόν και εάν κάποιοι καταφέρουν να ολοκληρώσουν τα διάφορα στάδια του μηχανισμού θα εγκλωβιστούν περιμένοντας την εκδίκαση της υπόθεσής τους με απροσδιόριστο επιπλέον κόστος για τους ίδιους και όλους τους άλλους εμπλεκόμενους.

2. Εξομοιώνει από άποψη διαδικασίας μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις. Η κυβέρνηση σχεδίασε μια πανομοιότυπη και εξαιρετικά βαριά διαδικασία τόσο για τις μικρές όσο και τις μεγάλες επιχειρήσεις με μόνη διαφορά την υποχρεωτική συμμετοχή εμπειρογνώμονα για τις μεγάλες επιχειρήσεις (έναντι προαιρετικής για τις μικρές) και το ποσό της αμοιβής του συντονιστή.

Μετά την εξαίρεση των ελεύθερων επαγγελματιών, η ρύθμιση «τιμωρεί» και τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις αφού δεν εισάγει μία απλοποιημένη διαδικασία προσαρμοσμένη στις ανάγκες τους. Η θέσπιση ενός τέτοιου μηχανισμού για τις μικρές επιχειρήσεις έχει νόημα μόνο εάν είναι εξαιρετικά απλός, γρήγορος και ουσιαστικός, άρα σε μεγάλο βαθμό αυτοματοποιημένος.

Αντί αυτού η κυβερνητική πρωτοβουλία, αφού εξαιρεί όλους τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους στέλνει στο Νόμο Κατσέλη (επίλυση δηλαδή μετά από 3-4 χρόνια στην καλύτερη περίπτωση), αναγκάζει και τις μικρές εταιρείες να ακολουθήσουν μία μακρόσυρτη διαδικασία που απαιτεί τη συμμετοχή και τη συναίνεση πολλών εμπλεκομένων, χωρίς μάλιστα να εξασφαλίζει την ουσιαστική ελάφρυνση στις βασικές οφειλές σε τράπεζες, εφορίες και ασφαλιστικά ταμεία.

Διαδικασίες με 25 (!) πιστοποιητικά

Οι διαδικασίες που προβλέπονται από το προτεινόμενο σχέδιο είναι εξαιρετικά γραφειοκρατικές άρα και χρονοβόρες αφού εμπλέκουν δημόσιους φορείς, δικαστήρια, συντονιστές, εμπειρογνώμονες και εκτιμητές.

Ενδεικτικά, για την υποβολή και μόνο της αίτησης απαιτούνται περί τα 25 έγγραφα, βεβαιώσεις και πιστοποιητικά. Αρκεί να δει κανείς το σχεδιάγραμμα καταγραφής των διαδικασιών για να καταλάβει πόσο χρονοβόρος και δύσκολος είναι στην εφαρμογή του ο προτεινόμενος μηχανισμός.

Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι αν δεν βελτιωθούν κατά τη συζήτηση του νόμου στη Βουλή ορισμένες διατάξεις «κλειδιά» τότε υπάρχει ο κίνδυνος 50.000 έως 150.000 επιχειρήσεις από αυτές που θα μπορούσαν να διευθετήσουν τα προβλήματα υπερχρέωσης τους μέσω του εξωδικαστικού συμβιβασμού, να οδηγηθούν τελικά στα δικαστήρια.

Με λίγα λόγια προτείνουν μια μακρόσυρτη παραδικαστική διαδικασία που καταλήγει σε δικαστική εμπλοκή. Εν τέλει, μεταθέτουν την οποιαδήποτε πιθανότητα ρύθμισης σε βάθος χρόνου περιορίζοντας έτσι τις όποιες πιθανότητες επιβίωσης βιώσιμων επιχειρήσεων και δίνοντας στους στρατηγικούς κακοπληρωτές τη δυνατότητα εκμετάλλευσης της καθυστέρησης.

Μάλιστα σημειώνουν ότι ο κίνδυνος να οδηγηθούν μέσω του μηχανισμού του εξωδικαστικού συμβιβασμού στα δικαστήρια χιλιάδες περιπτώσεις υπερχρεωμένων επιχειρήσεων, θα απέβαινε μοιραίος για πολλές βιώσιμες επιχειρήσεις, με ό,τι αυτό συνεπάγεται και για την προσπάθεια μείωσης των «κόκκινων» δανείων που ανέρχονται στα 106 δισ. ευρώ (!) από πλευράς τραπεζών.

Τα προβλήματα αυτά δεν θα υπήρχαν αν προβλεπόταν ένα απλοποιημένο και αυτοματοποιημένο σύστημα για τις μικρές επιχειρήσεις και ένα πιο σύνθετο, στα πρότυπα της προπτωχευτικής διαδικασίας, για τις μεγάλες επιχειρήσεις.

«Προαπαιτούμενο» για την τεχνική συμφωνία

Βέβαια, ο νόμος έστω και με αυτή τη μορφή και τις παγίδες που κρύβει έπρεπε να προχωρήσει καθώς είναι μνημονιακή υποχρέωση.

Ο εξωδικαστικός συμβιβασμός είναι το μόνο «προαπαιτούμενο» που αναμένεται να ψηφίσει το Κοινοβούλιο πριν κλείσει η τεχνική συμφωνία κι αυτό προκειμένου οι τράπεζες να επιταχύνουν τη διαδικασία διευθέτησης των «κόκκινων» δανείων, η οποία έχει καθυστερήσει χαρακτηριστικά λόγω της πολύμηνης καθυστέρησης στην ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για τη β’ αξιολόγηση.

Με τη μετάθεση των τεχνικών διαπραγματεύσεων για μετά το Πάσχα και πιθανότατα μετά την 24η Απριλίου, ημέρα ανακοίνωσης των δημοσιονομικών στοιχείων από τη Eurostat για το 2016, μετατέθηκε αντίστοιχα και η ψήφιση των μέτρων που συμφωνήθηκαν στη Μάλτα από τη Βουλή.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News