Σπουδάζει στο πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ, στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα παραγωγής ντοκιμαντέρ, θέλει να εφαρμόσει στην πράξη ό, τι μαθαίνει στη σχολή της, αγαπά τη Λέσβο, ευαισθητοποιείται από την προσφυγική κρίση και γοητεύεται από τη στάση που έχουν επιδείξει οι νησιώτες, οι άγνωστοι ήρωες της ελληνικής κοινότητας. Αποφασίζει να γυρίσει μία ταινία μικρού μήκους για την προσφυγική κρίση στην Ελλάδα. Σχεδόν δύο χρόνια μετά, είναι υποψήφια για Οσκαρ!

Η Δάφνη Ματζιαράκη είχε ήδη βραβευτεί από την Ακαδημία τον περασμένο Σεπτέμβριο, όταν συμμετείχε στον 43ο διαγωνισμό κινηματογράφου και τιμήθηκε μαζί με άλλους 17 νέους με το λεγόμενο «φοιτητικό» Οσκαρ, το βραβείο που απονέμει κάθε χρόνο η Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογραφικών Τεχνών και Επιστημών σε σπουδαστές αμερικανικών πανεπιστημίων.

Και τώρα, όπως ανακοινώθηκε την Τρίτη, η ίδια βρίσκεται ανάμεσα στους πέντε σκηνοθέτες που θα διεκδικήσουν το Οσκαρ Καλύτερης Μικρού Μήκους Ταινίας.

Εκτός από τη νεαρή, ελληνίδα, δημιουργό του, το ντοκιμαντέρ αναδεικνύει ένα από τα πιο κρίσιμα ζητήματα που απασχολούν την Ευρώπη, τις ΗΠΑ, την Αφρική, την Ασία: το Προσφυγικό. Το φιλμ αφηγείται τη ζωή ενός καπετάνιου των Λιμενικών Αρχών της Λέσβου ο οποίος προσπαθεί να σώσει τους πρόσφυγες που διασχίζουν την απόσταση ανάμεσα στα παράλια της Τουρκίας και της Ελλάδας με κίνδυνο την ίδια τους τη ζωή.

«Ηθελα να βρω έναν άνθρωπο φυσιολογικό, έναν από εμάς, όχι τον ήρωα. Εναν άνθρωπο με μία απλή δουλειά», έχει πει η ίδια σε συνέντευξή της. Βρήκε τον Κυριάκο Παπαδόπουλο, έναν κυβερνήτη, ανθυποπλοίαρχο, με μία δουλειά ρουτίνας. Μέχρι να σημειωθούν οι αυξανόμενες αφίξεις προσφύγων στο νησί, ο ίδιος έκανε «απλώς» βάρδιες 5 με 8 ωρών την ημέρα στα καταγάλανα νερά ανοιχτά της Λέσβου.

«Η ζωή του άλλαξε εντελώς μέσα σε έναν χρόνο», λέει η σκηνοθέτρια. Αυτό δείχνει μέσα από την ταινία της. Παρουσιάζει έναν άνδρα που προσπαθεί με επιμονή να βοηθήσει τους ανθρώπους που φτάνουν με βάρκες και πλαστικά σωσίβια στο νησί του, ενώ παράλληλα προσπαθεί να ξεπεράσει το σοκ που βιώνει κάθε φορά που βλέπει ανθρώπους στο νερό. «Νομίζω ότι παθαίνει ψυχολογικό breakdown. Και δεν έχει άλλη επιλογή, συνεχίζει να το κάνει», περιγράφει η ίδια.

Η φιλμογράφος και σκηνοθέτρια συνόδευσε τον καπετάνιο σε αρκετές επιχειρήσεις διάσωσης προσφύγων. Τελικά το υλικό του ντοκιμαντέρ προήλθε από μία μόνο ημέρα, την 28η Οκτωβρίου του 2015 και τις επιχειρήσεις διάσωσης που έκαναν ο ίδιος και τοπ πλήρωμά του στα ταραγμένα νερά ανοιχτά της Λέσβου. «Διάβασα πολύ πριν αρχίσω να το κάνω. Αλλά η κατάσταση ήταν 100 φορές χειρότερη», έχει πει. «Εβλεπα ανθρώπους να πνίγονται στη θάλασσα μπροστά μου. Και δεν υπήρχε βοήθεια από το κράτος, από την Ευρώπη. Αυτό με σόκαρε», είπε. Και, τελικά, η ίδια σόκαρε την Ακαδημία.

Το «4,1 Miles» είναι συνυποψήφιο για Οσκαρ Καλύτερης Ταινίας Μικρού Μήκους με τα φιλμ: «Extremis», «Joe’s Violin», «Watani: My Homeland» και το «The White Helmets» που πραγματεύεται τη ζωή διασωστών στο μαρτυρικό Χαλέπι της Συρίας.

* Η Δάφνη Ματζιαράκη ζει στις ΗΠΑ από το 2012. Εχει μεταπτυχιακό στην παραγωγή ντοκιμαντέρ από το Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ στις ΗΠΑ (το ολοκλήρωσε τον Μάιο του 2016) και ένα μεταπτυχιακό στις Διεθνείς Σχέσεις από το Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ, στη Βρετανία. Εχει συνεργαστεί με ελληνικά και ξένα μέσα ενημέρωσης, όπως το Al Jazeera, το ΣΚΑΪ και την «Καθημερινή».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News