Ο Ιταλός πρόεδρος Σέρτζιο Ματαρέλα ζήτησε από τον πρωθυπουργό Ματέο Ρέντσι να καθυστερήσει την αποχώρησή του έως ότου η Βουλή εγκρίνει τον προϋπολογισμό εντός του Δεκεμβρίου. Εκείνος επιφυλάχθηκε να απαντήσει μετά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου που πραγματοποιήθηκε το απόγευμα. Και στο υπουργικό συμβούλιο, που κράτησε λίγο, ο Ρέντσι επιβεβαίωσε το αντίο, αλλά η παραίτηση θα έλθει μετά την έγκριση του προϋπολογισμού. «Το κάνω από αίσθημα ευθύνης» είπε.

Τα δημογραφικά του δημοψηφίσματος

Τα δημογραφικά και οικονομικά χαρακτηριστικά ήταν αυτά που έκριναν την ψήφο στο ιταλικό δημοψήφισμα καθώς από την ανάλυση των ψήφων, το «Οχι» επικράτησε στις περιοχές εκείνες όπου η οικονομική κρίση έχει προκαλέσει τον μεγαλύτερο θυμό για τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και τον Ματέο Ρέντσι.

Στην Απουλία, με πρωτεύουσα το Μπάρι, το «No» έλαβε 68% και το «Si» μόλις 32%, ενώ στη Σικελία το «Ναι» μέτρησε μόλις 28% έναντι ενός 72% που πήγε στο «Οχι». Στη Σαρδηνία τα αντίστοιχα ποσοστά ήταν 27% για το «Ναι» που εισηγείτο ο Ματέο Ρέντσι και 73% για το «Οχι». Είναι εντυπωσιακά ποσοστά για το «Οχι», το οποίο σε όλη την ιταλική επικράτεια έλαβε 59,18%.

Οι περιφέρειες με χρόνια ανεργία και υποανάπτυξη και οι νέοι σε όλη την Ιταλία, δεν πίστεψαν στο αφήγημα του κεντροαριστερού Ματέο Ρέντσι ο οποίος απομονώθηκε ακόμα και από κορυφαία στελέχη της Κεντροαριστεράς, όπως ο πρώην γραμματέας του Δημοκρατικού Κόμματος, Πιερ Λουίτζι Μπερσάνι και ο πρώην υπ. Εξωτερικών (επί Ρομάνο Πρόντι) Μάσιμο ντ’ Αλέμα. Ο τελευταίος κατηγόρησε τον παραιτηθέντα πρωθυπουργό ότι μετέτρεψε το δημοψήφισμα σε προσωπική υπόθεση και κόντεψε να διαλύσει το κόμμα.  Σύμφωνα με τον Ντ’ Αλέμα, η επικράτηση του «Οχι» απέτρεψε τη διάλυση του κυβερνώντος κόμματος. «Πρέπει να αποκαταστήσουμε την ενότητα του κόμματος και να προσελκύσουμε εκείνους που έφυγαν, εκατομμύρια ψηφοφόρων. Κάποιοι εκ των οποίων πήγαν να ψηφίσουν “Οχι”. Το Δημοκρατικό Κόμμα πρέπει να ξαναγίνει Δημοκρατικό Κόμμα, να γίνει σαφές ότι δεν είναι το κόμμα του Ρέντσι. Φυσικά ο Ρέντσι είναι δύναμη και δεν θέλω να τον περιορίσω. Εκείνος ήθελε να “κατεδαφίσει” τους άλλους. Ελπίζω να του πέρασε αυτή η διάθεση», συμπλήρωσε.

Η αλήθεια είναι ότι ο Ρέντσι βρέθηκε μόνος εναντίον όλων -ή περίπου όλων- σε αυτό το δημοψήφισμα και είναι λάθος να πιστώνεται ο θρίαμβος του «Οχι» αποκλειστικά στον λαϊκιστή Μπέπε Γκρίλο, μολονότι ο τελευταίος ήταν αυτός που σήκωσε το μεγάλο βάρος της καμπάνιας καταψήφισης της συνταγματικής μεταρρύθμισης. Αλλά στο στρατόπεδο του «Οχι» υπήρχαν και συστημικές προσωπικότητες της πολιτικής ζωής της Ιταλίας όπως ο πρώην πρωθυπουργός Μάριο Μόντι, και βεβαίως ο Ντ’ Αλέμα.

Ο Ρέντσι που δεν είχε ποτέ δοκιμαστεί σε εκλογές θέλησε να χρησιμοποιήσει το δημοψήφισμα για να εδραιώσει τον πολιτική ηγεμονία του κατ’ αρχάς στον χώρο της Κεντροαριστεράς, αλλά δεν τα κατάφερε.

Είναι ενδεικτικό ότι, όπως δείχνουν τα στοιχεία του ιταλικού στατιστικού ινστιτούτου, πολλοί νέοι έχουν πάψει να αναζητούν εργασία, απογοητευμένοι από την κοινωνική κατάσταση. Και στο δημοψήφισμα το 81% των νέων ηλικίας από 18-34 ετών ψήφισαν «Οχι». Το «Ναι» υπερίσχυσε μόνο στις ηλικίες ψηφοφόρων άνω των 55 ετών αλλά και πάλι με οριακό πρόσημο 53% – 47%.

Το μήνυμα των ψηφοφόρων ήταν ότι ο Ρέντσι έπρεπε να ασχοληθεί κυρίως με την ανεργία και την καταπολέμηση της εγκληματικότητας, αφήνοντας τη συνταγματική μεταρρύθμιση κατά μέρος για μελλοντικές, πιο εύκολες περιόδους.

Από την άλλη το «Ναι» υπερίσχυσε οριακά στην Τοσκάνη, περιφέρεια καταγωγής του Ρέντσι, στην Εμίλια Ρομάνια, με μεγάλη κεντροαριστερή παράδοση, και στην βορειοανατολική περιφέρεια Τρεντίνο-Ανω Αδίγη, η οποία όμως χαίρει αυτονομίας που δεν θα μειωνόταν με την προτεινόμενη συνταγματική μεταρρύθμιση. Κέρδισε και στο Μιλάνο με 51%, χάρη στην Διεθνή Έκθεση Expo που οργάνωσε πέρυσι ο Ρέντσι.

Στη Ρώμη όμως οι πολίτες υπέρ της μεταρρύθμισης δεν ξεπέρασαν το 40%. Σε μια φάση οικονομικής αποτελμάτωσης, με ανάπτυξη η οποία δεν ξεπερνά το 0,9%, ο Ρέντσι φαίνεται πως έπρεπε να δείξει μεγαλύτερη ταπεινοφροσύνη και ρεαλισμό και να αντιληφθεί ότι η δημοτικότητα στην πολιτική είναι κάτι που εξαντλείται πλέον σε χρόνο ρεκόρ.

Οι Ιταλοί του εξωτερικού

Σύμφωνα με στοιχεία του ιταλικού υπουργείου Εσωτερικών οι Ιταλοί του εξωτερικού στο σύνολό τους ψήφισαν «ναι» σε ποσοστό 62,42% έναντι 37,85%, ενώ τα άκυρα ψηφοδέλτια άγγιξαν το ποσοστό του 8,35%.

Συνολικά δικαίωμα ψήφου είχαν 2.166.037 Ιταλοί που ζουν μακριά από την πατρίδα τους, αλλά τελικά το άσκησαν 730.109 ψηφοφόροι.

Βέβαια, όπως επισημαίνει ο ιταλικός Τύπος παρατηρούνται διαφορές από χώρα σε χώρα. Ετσι για παράδειγμα 4.191 Ιταλοί στην Ελλάδα ψήφισαν «Ναι» σε ποσοστό 56,19% έναντι 43,81% που ψήφισαν «Οχι». Στη Γερμανία  169.010 Ιταλοί ψήφισαν «Ναι» σε ποσοστό 61,02% έναντι 38,98% που ψήφισαν «Οχι». Στη Γαλλία 103.230 Ιταλοί ψήφισαν «Ναι» σε ποσοστό 66,81% έναντι 33,19%, στην Ελβετία 204.256 Ιταλοί ψήφισαν «ναι» σε ποσοστό 64,25% έναντι 35,75%, στη Βρετανία 87.593 ψήφισαν «ναι» σε ποσοστό 62,70% έναντι 37,30%.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News