Δεκατέσσερις μέρες. Τόσες πέρασαν από το πρώτο ντιμπέιτ μεταξύ Χίλαρι Κλίντον και Ντόναλντ Τραμπ. Και ήταν σαν να πέρασε αιώνας. Οταν οι δύο προεδρικοί υποψήφιοι πήραν το βράδυ της Κυριακής (ξημερώματα Δευτέρας, ώρα Ελλάδος) τις θέσεις τους στην κατάμεστη αίθουσα του Πανεπιστήμιο Ουάσιγκτον στο Σεντ Λούις του Μιζούρι, είχαν μεσολαβήσει τόσα που ήταν αδύνατο να μιλάς πλέον για τηλεμαχία. Ηταν μια ρωμαϊκή αρένα με κοστούμια και ταγέρ αντί για λιοντάρια και μονομάχους. Αν έτρεχε και αίμα, θα ήταν και απολύτως ταιριαστό με τον Τραμπ, που αυτή τη φορά δεν επέδειξε καμία αυτοσυγκράτηση· «αυτή τη φορά δεν άκουσε τους συμβούλους του, ήταν ο εαυτός του!» πανηγύρισαν οι όλο και λιγότεροι δημόσιοι υποστηρικτές του, ήταν δηλαδή ένας μισογύνης τραμπούκος. Και αυτή τη φορά, ξεπερνώντας κάθε προηγούμενο στα χρονικά της αμερικανικής δημοκρατίας και στη μακρά παράδοση των τηλεοπτικών αναμετρήσεων, υποσχέθηκε ούτε λίγο ούτε πολύ να κλείσει στη φυλακή την αντίπαλό του εφόσον εκλεγεί πρόεδρος!

Τι είχε αλλάξει και ο ρεπουμπλικανός προεδρικός υποψήφιος μεταλλάχθηκε από τον σχετικά εγκρατή συνομιλητή του πρώτου ντιμπέιτ, σε ένα προεκλογικό loose canon, μια ανεξέλεγκτη πολιτική περσόνα που ξερνάει μίσος, απειλές, ψέματα και χυδαιότητες σε παγκόσμια μετάδοση; Πρώτον η καταγραφείσα ως αναιμική εμφάνισή του στην τηλεμαχία της 26ης Σεπτεμβρίου, που έδωσε στη Χίλαρι ένα σαφές δημοσκοπικό προβάδισμα. Και δεύτερον -και κυριότερο- οι αποκαλύψεις, μόλις δύο 24ωρα πριν από το κρίσιμο δεύτερο ντιμπέιτ, οι οποίες τον εμφάνιζαν να χυδαιολογεί ακατάσχετα για τις γυναίκες· μέσα σε μία μέρα έχασε το 9% των γυναικών ψηφοφόρων και είδε πολλά στελέχη των Ρεπουμπλικανών να αποσύρουν την υποστήριξή τους, ακόμα και να ζητούν την παραίτησή του.

Η απάντηση του 70χρονου μεγιστάνα σε όλα αυτά ήταν ακόμα περισσότερη χυδαιότητα. Λίγη ώρα προτού αρχίσει το ντιμπέιτ παρουσίασε σε συνέντευξη Τύπου γυναίκες που κατήγγειλαν ότι τις είχε παρενοχλήσει σεξουαλικά ο Μπιλ Κλίντον, σύζυγος της αντιπάλου του. Και με τον 42ο πρόεδρο των ΗΠΑ να παρακολουθεί μαζί με την κόρη του Τσέλσι το ντιμπέιτ από τις θέσεις του κοινού στο Πανεπιστήμιο Ουάσιγκτον, ο Τραμπ συνέχισε να κραυγάζει για τις απιστίες του συζύγου της αντιπάλου του. «Ο Μπιλ Κλίντον ήταν πολύ χειρότερος. Μπορείτε να λέτε ό,τι θέλετε για μένα, αλλά τα δικά μου ήταν απλά λόγια, εκείνος πραγματικά κακοποιούσε γυναίκες» είπε μεταξύ άλλων. Η Χίλαρι κράτησε εντυπωσιακά την ψυχραιμία της. Και η απάντηση της ήταν στο δόγμα που είχε περιγράψει πριν από αυτήν η Μισέλ Ομπάμα: «Οταν αυτοί πέφτουν χαμηλά, εμείς πηγαίνουμε ψηλότερα».

Σε ένα άλλο σημείο της τηλεμαχίας, ο Τραμπ δεσμεύτηκε να ορίσει ειδικό εισαγγελέα για να ερευνήσει τα πεπραγμένα της αντιπάλου του, όσο εκείνη ήταν επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ -η γνωστή ιστορία με τα απόρρητα emails- και έφθασε στο σημείο να την απειλήσει ότι θα καταλήξει στη φυλακή όταν αυτός αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας! «Αυτά συμβαίνουν μόνο σε δικτατορίες» σημείωσε πολιτικός αναλυτής.

Γενικά η παρουσία του Τραμπ ήταν κάτι που δεν έχει ξαναδεί το τηλεοπτικό κοινό στις ΗΠΑ. Και όχι μόνο επειδή αποκάλεσε τη Χίλαρι «διάβολο» και επιχείρησε να τη γελοιοποιήσει με τις αναφορές για τα σεξουαλικά κατορθώματα του Μπιλ. Ηταν και ως σκηνική παρουσία ο κυριακάτικος Τραμπ κάτι το ανεπανάληπτο – ήταν ένας πολιτικός με σχεδόν παιδική συμπεριφορά. Εκανε γκριμάτσες, δεν μπορούσε να σταθεί στη θέση του και πλησίαζε τα όρια του bullying προς τη συνομιλήτριά του. Χαρακτηριστικό το στιγμιότυπο που ανήρτησε στο facebook το δίκτυο CNN.

Το αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν και πάλι το τηλεοπτικό κοινό να αναδείξει ως νικήτρια του ντιμπέιτ την Χίλαρι. Σύμφωνα με δημοσκόπηση του CNN/ORC, το 57% των ερωτηθέντων απάντησε ότι η δημοκρατική προεδρική υποψήφιος νίκησε στην τηλεμαχία ενώ ένα 34% έδειξε την προτίμησή του στον Τραμπ. Ηταν πάντως η δημοσκοπική απόδοση της Χίλαρι κάπως χειρότερη από το πρώτο ντιμπέιτ, όταν η ίδια εταιρεία την είχε μετρήσει στο 62%.

Σε κάθε περίπτωση και το δεύτερο ντιμπέιτ επιβεβαίωσε τα εγγενή προβλήματα της εκστρατείας του Τραμπ – ή αν θέλετε τα πλεονεκτήματα της Κλίντον. Ο ρεπουμπλικανός υποψήφιος δύσκολα θα ξεφύγει από αυτό το προ δεκαετίας βίντεο στο οποίο εμφανίζεται να καυχιέται ότι «τις γυναίκες πρέπει να τις χουφτώνεις στο μ..νί», ακόμα και η ίδια η γυναίκα του, η Μελάνια Τραμπ είπε ότι τα σχόλια αυτά την προσέβαλαν προσωπικά. Κατά τη διάρκεια της κυριακάτικης τηλεμαχίας η Κλίντον περιέγραψε ακριβώς αυτή τη διαφορά του Τραμπ από κάθε άλλον πολιτικό αντίπαλό της – σε μια εμφανή προσπάθεια να διεισδύσει ακόμα περισσότερο στις μάζες των ρεπουμπλικανών ψηφοφόρων.

Η 68χρονη υποψήφιος των Δημοκρατικών κατέστησε σαφές ότι το πρόβλημά της με τον Τραμπ ξεπερνά τις κλασικές κομματικές διαφορές μιας προεκλογικής εκστρατείας. Είπε ότι αφιέρωσε πολύ χρόνο το τελευταίο 48ωρο αναλογιζόμενη αυτό το βίντεο με τον Τραμπ να κάνει αυτά τα χυδαία σχόλια για της γυναίκες. Και είπε ότι και παλιά είχε διαφορές με τους Ρεπουμπλικανούς σε θέματα πολιτικής. «Ποτέ όμως δεν αμφέβαλλα για τη δυνατότητά τους να υπηρετήσουν σε δημόσιο αξίωμα. Με τον Ντόναλντ Τραμπ είναι διαφορετικό» σημείωσε.

Ακόμα και στο ίδιο το στρατόπεδο του Τραμπ δεν υπάρχει μεγάλη αισιοδοξία. Και πώς να υπάρχει όταν δεν καταγράφεται σύμπνοια ούτε και στα στοιχειώδη; Το βράδυ της Κυριακής ο προεδρικός υποψήφιος φάνηκε να διαφωνεί και να αδειάζει τον υποψήφιο αντιπρόεδρό του Μάικ Πενς για ένα κορυφαίο θέμα εξωτερικής πολιτικής όπως η Συρία. Στο ντιμπέιτ των αντιπροέδρων την περασμένη εβδομάδα, ο Πενς είπε ότι οι ΗΠΑ θα πρέπει να προετοιμαστούν για επιθέσεις κατά θέσεων του Μπασάρ αλ Ασαντ ώστε να λυθεί το πρόβλημα στο Χαλέπι. «Αυτός και εγώ δεν έχουμε μιλήσει (για αυτό το θέμα) και διαφωνώ» είπε ο Τραμπ.

Αυτή η αναφορά αναμένεται να προκαλέσει νέα προβλήματα στην ήδη προβληματική σχέση μεταξύ Τραμπ και Πενς. Κάποιοι πολιτικοί αναλυτές μάλιστα άφησαν να εννοηθεί ότι ο κυβερνήτης της Ιντιάνα σκεφτόταν να εγκαταλείψει την κούρσα ακόμα και πριν από το ντιμπέιτ. Ωστόσο μετά το τέλος της κυριακάτικης τηλεμαχίας, ο Πενς ανήρτησε ένα tweet στο οποίο ανέφερε ότι είναι υπερήφανος που βρίσκεται στο πλευρό του Τραμπ και τον συνεχάρη για μια «μεγάλη νίκη».

Congrats to my running mate @realDonaldTrump on a big debate win! Proud to stand with you as we #MAGA.

— Mike Pence (@mike_pence) October 10, 2016

Μπορεί να αντέξει αυτό το σχήμα στις επόμενες τέσσερις εβδομάδες ως την κάλπη της 8ης Νοεμβρίου; Ο κομματικός πατριωτισμός των Ρεπουμπλικάνων έχει πλέον καταρρακωθεί – ο ίδιος ο Τραμπ υπαινίχθηκε ότι «θα τιμωρήσει» τους «υποκριτές» που τον εγκατέλειψαν, μεταξύ αυτών και τον σεβάσμιο Τζον ΜακΚέιν, προεδρικό υποψήφιο το 2008 και εκ νέου υποψήφιο γερουσιαστή στην Αριζόνα.

Είναι και αυτό μια λύση για τον 70χρονο μεγιστάνα: η κατασκευή εχθρών, η περιγραφή μιας μάχης απέναντι στο «παλιό», αυτός υποτίθεται ότι είναι το «νέο». Υπό αυτό το πρίσμα ο Τραμπ συνεχίζει να έχει μια ισχυρή απήχηση σε τάξεις αμερικανών ψηφοφόρων που ταυτίζονται πιο εύκολα με τον μισογύνη και παρορμητικό επιχειρηματία σε σύγκριση με την «συστημική» πολιτικό με τα ταγέρ που καταφέρνει να μένει ανέκφραστη ακόμα και όταν ο διπλανός της φωνάζει για το πόσο την απατούσε ο σύζυγός της. Υπάρχει άλλωστε και το γνωστό αφήγημα ότι τον Τραμπ τον πολεμούν τα συστημικά ΜΜΕ και φρόντισε να το κάνει και αυτό σαφές σε αυτό το ντιμπέιτ, με υπαινιγμούς για τον ρόλο των συντονιστών, του Αντερσον Κούπερ του CNN και της Μάρθα Ράντατζ του ABC. Πολλά έτσι, θα κριθούν στο τελευταίο ντιμπέιτ στις 19 Οκτωβρίου. Οπου ο τζογαδόρος Τραμπ θα παίζει «εντός έδρας», στο Λας Βέγκας. Και θα έχει συντονιστή έναν δημοσιογράφο του Fox News…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News