Σπανίως τα τελευταία χρόνια γίνεται κανείς μάρτυς τέτοιων σκηνών: ένα στην πλειονότητά του επιστημονικά καταρτισμένο ακροατήριο να αποδοκιμάζει δημοσίως και εντόνως έναν πανεπιστημιακό για τις καταφανώς πολιτικές και λιγότερο επιστημονικές θέσεις του σε μία δημόσια εκδήλωση.

Ενα τέτοιο περιστατικό ήταν ίσως το χαρακτηριστικότερο της συζήτησης που έγινε το απόγευμα της Τετάρτης στον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών, με θέμα «Τηλεοπτικές άδειες: Ζητήματα συνταγματικού και ευρωπαϊκού δικαίου».

Ομιλητές ήταν ο πρώην υπουργός, καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, Βαγγέλης Βενιζέλος, ο αναπληρωτής καθηγητής Γεώργιος Γεραπετρίτης και στην θέση του αποδοκιμαζόμενου, ο καθηγητής Γιαννης Δρόσος. Την συζήτηση συντόνισε ο πρόεδρος της Ενωσης Ελλήνων Δημοσιολόγων, δρ. Βασίλης Τζέμος.

Από την αρχή της εκδήλωσης, ενώπιον ενός πολυπληθούς ακροατηρίου, ήταν φανερό ότι επρόκειτο για μία σύγκρουση, ένα ιδιότυπο ντιμπέιτ. Από την μία πλευρά ο επιστημονικός λόγος. Από την άλλη, ο πολιτικός ανορθολογισμός, με περίβλημα επιστημοσύνης.

Οσο οι κκ. Βενιζέλος και Γεραπετρίτης κινούνταν αυστηρά στη γραμμή της επιστημονικής τεκμηρίωσης των θέσεών τους, ο κ. Δρόσος αρνούνταν να παρεκκλίνει της γραμμής που χάρασσε η πολιτική του ταυτότητα και η ταύτισή του με την κυβερνητική επιλογή στο πεδίο της ανατροπής του τηλεοπτικού τοπίου, με όποιο κόστος και όποιον τρόπο.

Ετσι, ακούστηκαν εκ μέρους του οι γνωστές και από τις πολιτικές συζητήσεις απόψεις: όπως ότι η κατάργηση του ΕΣΡ οφείλεται στην άρνηση της αντιπολίτευσης να συναινέσει στον σχηματισμό του. Ή ότι το μείζον δεν ήταν ο αριθμός των αδειών, αλλά το να διεξαχθεί ο διαγωνισμός. Ή ότι γίνεται προσπάθεια απονομιμοποίησης του διαγωνισμού και των δικαστών…

Την αποδοκιμασία του ακροατηρίου εισέπραξε δε όταν απαντώντας σε ένα σχόλιο περί του ότι θα πρέπει να αισθάνεται μεγάλη μοναξιά μεταξύ των συνταγματολόγων για την θέση που υποστηρίζει, είπε: «Δεν αισθάνομαι καθόλου μόνος, έχω 255 εκατομμύρια λόγους (σ.σ. όσο και το συνολικό τίμημα των αδειών) να είμαι χαρούμενος και είμαι!».

Ο αντίλογος από τον κ. Βενιζέλο, ήταν αναλυτικός. Ως προς το ΕΣΡ και την κατάργησή του είπε, αφενός, ότι η κυβέρνηση μπορούσε να καταθέσει προτάσεις για την σύνθεση του οργάνου, τις οποίες η αντιπολίτευση δεν θα μπορούσε να αρνηθεί, όπως συνέβη με το ΑΣΕΠ. Αφετέρου, ότι οι ανεξάρτητες αρχές, όπως ορίζεται στο Σύνταγμα, περιορίζουν την εξουσία του νομοθέτη, ο οποίος δεν μπορεί να διακόψει την λειτουργία τους, εν προκειμένω του ΕΣΡ, χωρίς άμεση αντικατάσταση των μελών τους.

«Η κυβέρνηση σε αυτήν την περίπτωση είναι σαν τον πατροκτόνο που μετά το έγκλημα λέει “είμαι ορφανός”» και παίρνει τις αρμοδιότητες του ΕΣΡ. «Δεν νοείται μεταφορά αρμοδιοτήτων από εκεί που το Σύνταγμα τις αφαίρεσε», τόνισε ο κ. Βενζέλος εξηγώντας ότι αυτός είναι και ο κύριος λόγος αντισυνταγματικότητας του νόμου με τον οποίο χορηγήθηκαν οι τηλεοπτικές άδειες.

Αναρωτήθηκε δε, αν μετά την μεταφορά αυτή των αρμοδιοτήτων ο υπουργός Επικρατείας και ο γενικός γραμματέας Ενημέρωσης, Λευτέρης Κρέτσος, ο οποίος περευρισκόταν στην εκδήλωση (εν είδει «επιτηρητή» του καθηγητή Δρόσου, είπαν κάποιοι κακοπροαίρετοι), θα έχουν και τις άλλες αρμοδιότητες του οργάνου. «Θα ασκούν έλεγχο στα κανάλια, θα καλούν τους υπευθύνους σε ακρόαση, θα επιβάλλουν πρόστιμα;», ήταν τα ρητορικά ερωτήματα του κ. Βενιζέλου.

Σε ένα άλλο πεδίο, ο κ. Βενιζέλος σημείωσε ότι πρόβλημα συνταγματικότητας τίθεται και λόγω του περιορισμού στον αριθμό των αδειών. «Εφόσον τα τεχνικά δεδομένα επιτρέπουν περισσότερες άδειες, δεν μπορείς να στερήσεις σε κάποιον το δικαίωμα να τις διεκδικήσει», είπε.

Στον έμμεσο αυτό διάλογο, το αντεπιχείρημα του κ. Δρόσου ήταν ότι ο αριθμός των αδειών δεν εγγυάται αυτομάτως την πολυφωνία. Εφερε ως παράδειγμα για την υποστήριξη της θέσης αυτής ότι στην Σοβιετική Ενωση υπήρχαν εκατοντάδες κανάλια, αλλά δεν υπήρχε πολυφωνία – με την παράλειψη της λεπτομέρειας ότι η Σοβιετική Ενωση ούτε δημοκρατία ήταν, ούτε ελεύθερη αγορά.

Επιπλέον, ο κ. Βενιζέλος μίλησε για διαγωνισμό με στοιχεία τυχαιότητας, σημειώνοντας ότι είναι μη ορθολογικό ο ένας να δίνει 40 εκατομμύρια και ο άλλος 80, ενώ εν τέλει κάποιος που έχει ποντάρει ένα ποσό και έχει πάρει άδεια, να λέει ότι δεν είναι σε θέση να καταβάλλει το τίμημα.

Ο κ. Γεραπετρίτης έθεσε και άλλης φύσεως ζητήματα, π.χ. για την ανακήρυξη των επιλαχόντων σε υπερθεματιστές, όπως στην περίπτωση έκπτωσης του κ. Καλογρίτσα και αντικατάστασής του από τον κ. Σαββίδη. Οπως τόνισε, ο Σαββίδης δεν συμμετείχε στην διαδικασία κατά την οποία ανακηρύχθηκε υπερθεματιστής ο κ. Καλογρίτσας, αλλά στην τελευταία, όπου τα χτυπήματα ήταν πολύ υψηλότερα και εν τέλει την άδεια πήρε ο κ. Μαρινάκης.

Τόνισε δε πως η μόνη πολυφωνία που διασφαλίστηκε είναι η ποδοσφαιρική (αφού συμπεριλαμβανομένου και του Σαββίδη οι τρεις από τους τέσσερις καναλάρχες είναι και ιδιοκτήτες ποδοσφαιρικών ομάδων)…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News