Για άλλη μία φορά, την πέμπτη μέσα σε δέκα χρόνια, η Βόρεια  Κορέα αποτόλμησε να προχωρήσει σε πυρηνική δοκιμή, αυτό δηλαδή που όλη η διεθνής κοινότητα την καλεί σε όλους τους τόνους να αποφύγει, ακόμα και η «συνομιλίτρια» του Κιμ Γιονγκ-Ουν, Κίνα.

Βέβαια, οι δοκιμές είναι –και έχουν αξιοποιηθεί από το βορειοκορεατικό καθεστώς με αυτόν τον τρόπο– ένα μέσο διαφήμισης της στρατιωτικής ισχύος της χώρας και παράλληλα μια τεχνητή πηγή εθνικής υπερηφάνειας. Ο λαός μπορεί να λιμοκτονεί αλλά χάρη και στη γνωστή υπερενθουσιώδη τηλεπαρουσιάστρια, υπάρχουν πυρηνικά για να κατατροπώσουν τους «εχθρούς» του λαού.

Πόσο πείθουν όμως αυτά τους ανεξάρτητους παρατηρητές; Κάποιοι αναλυτές σημειώνουν ότι οι πυρηνικές δοκιμές της Πιονγιάνγκ εξυπηρετούν περισσότερο λόγους εσωτερικής κατανάλωσης, αλλά αυτή η ανάλυση είναι μάλλον ένας ευσεβής πόθος όσων δεν θέλουν να αντικρύσουν το «τέρας» κατάματα. Αυτό τονίζουν οι λιγότερο ψύχραιμοι και περισσότερο ανήσυχοι: Ο βορειοκορεατικός στρατός παρά τις ελλείψεις του δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητος αντίπαλος και τώρα ο Κιμ, ένας νεαρός, και κατά κάποιους παρανοϊκός, ηγέτης έχει στη διάθεσή του πυρηνικά.

Ακόμα και ένας ψύχραιμος παρατηρητής όμως δεν μπορεί να παραβλέψει το προφανές: ότι οι πυρηνικές δοκιμές όπως αυτή της Παρασκευής που ήταν και η ισχυρότερη, αποτελούν μια τακτική υπενθύμιση ότι τα βήματα της Βόρειας Κορέας είναι σταθερά και η χώρα δείχνει να πετυχαίνει τους στόχους της. Οι ενδείξεις ως τώρα και οι ανακοινώσεις από τη Πιονγιάνγκ δείχνουν ότι η χώρα «χτίζει» πυρηνικό οπλοστάσιο που θα έχει στη διάθεσή της προς χρήση αν πιεστεί ιδιαίτερα.

Ως το 2014, γράφει την Παρασκευή ο Guardian, το πυρηνικό πρόγραμμα θεωρούνταν απλά ένα διαπραγματευτικό όπλο έναντι της Δύσης. Μετά το πρόγραμμα εντατικοποιήθηκε και οι δοκιμές αυξήθηκαν: εφέτος είμαστε ήδη στις δύο ατομικές βόμβες (η προηγούμενη ήταν το 2013). Και στα τέσσερα χρόνια της ηγεμονίας του ο Κιμ Γιονγκ-Ουν έχει επιβλέψει 37 πυραυλικές δοκιμές, υπερδιπλάσιες σε σχέση με αυτές που είχε ο πατέρας του που εξουσίασε τη Βόρεια Κορέα με σιδηρά πυγμή επί 17 χρόνια. Οι δεκάδες πυραυλικές δοκιμές, ακόμα και οι απόπειρες να εκτοξεύσουν ένα δορυφόρο στο διάστημα μοιάζουν πολύ λιγότερο επιτυχημένες από τις πυρηνικές δοκιμές, κινούνται όμως και αυτές σταθερά προς ένα στόχο.

Η «σμίκρυνση» (miniaturization) μίας ατομικής βόμβας για να χωρά σε ένα βαλλιστικό πύραυλο είναι ένα τεχνικά δύσκολο έργο, αλλά αν φτάσουν εκεί -και πιθανόν είναι κοντά- οι βορειοκορεάτες επιστήμονες θα έχουν δώσει στη χώρα ένα όπλο που θα μπορεί να χτυπήσει τη Νότια Κορέα, την Ιαπωνία ή αμερικανικές εγκαταστάσεις στην ευρύτερη περιοχή, όπως τη νήσο Οκινάουα. Εκτιμάται δε πως η Πιονγιάνγκ απέχει μία δεκαετία από την κατασκευή ενός διηπειρωτικού πυραύλου που θα μπορούσε να πλήξει στο εσωτερικό των ΗΠΑ. Τι θα γίνει τώρα; Κλειστή συνεδρίαση θα πραγματοποιήσει το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, έπειτα από αίτημα των ΗΠΑ, της Ιαπωνίας και της Νότιας Κορέας, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές.

Είναι προφανές ότι οι κυρώσεις κατά της Πιονγιάνγκ – ή σε ορισμένες περιπτώσεις η αρωγή για να αντιμετωπιστούν οι ελλείψεις βασικών αγαθών – δεν απέδωσαν. Πλέον αρχίζει η διπλωματία και μαζί της οι πονοκέφαλοι για τον Μπαράκ Ομπάμα, αλλά περισσότερο ίσως για τον ή την διάδοχό του.

Οπως υπογραμμίζει στον Guardian ο Τζέφρι Λιούις αναλυτής στο Middlebury Institute of International Studies του Μόντερεϊ, η στρατηγική της Πιονγιάνγκ είναι κατ’ αρχάς να έχει στα χέρια της περισσότερα και πιο ισχυρά όπλα για να αποτρέψει μια ενδεχόμενη εισβολή. «Ο Κιμ Γιονγκ-Ουν δεν θα κάτσει σαν τον Σαντάμ Χουσέιν ή τον Καντάφι να μας βλέπει να ερχόμαστε εναντίον του. Σχεδιάζει να αποκτήσει πυρηνικά για να μας σταματήσει να φέρουμε δυνάμεις στην περιοχή».

Η Βόρεια Κορέα, και ειδικότερα ο ηγέτης της, νιώθει ότι απειλείται αλλά αυτό μπορεί να γυρίσει εναντίον του, εκτιμούν άλλοι αναλυτές. Η απειλή του Κιμ θα οδηγήσει σε μια κούρσα εξοπλισμών και ίσως ένα προληπτικό χτύπημα.

Ακόμα και αν δεν φτάσουμε ως εκεί, η Νότια Κορέα ίσως αρχίσει να σκέφτεται και αυτή το ενδεχόμενο να αποκτήσει πυρηνικά. Η Ιαπωνία θα μπορούσε ακόμη να εγκαταλείψει για τα καλά την μεταπολεμική πασιφιστική πολιτική της να δείξει ότι έχει και αυτή δυνατότητες κρούσης (ακόμα και με πυρηνικά;) και όχι απλά άμυνας. Το ρίσκο πάντως να εγκαταλείψουν τη Συνθήκη για τη μη Διάδοση των Πυρηνικών που αμφότερες έχουν υπογράψει είναι πολιτικά πολύ μεγάλο.

Οσο για τις ΗΠΑ, μετά την αποχώρηση του Ομπάμα, το ζήτημα μάλλον θα τεθεί σε πρώτη προτεραιότητα και θα απαιτήσει σύνθετους  χειρισμούς. Αν, δηλαδή, στο παρελθόν ήταν δυνατόν να συγκρατηθεί ή να μεταπεισθεί μια χώρα με μύρια προβλήματα επιβίωσης, τώρα αυτή η ίδια χώρα με πυρηνικά και δυνατότητες (αλλά και την ψυχολογία) ενός χτυπήματος είναι δυσκολότερος αντίπαλος. Η Ουάσιγκτον – και η νέα της κυβέρνηση που θα προκύψει τον προσεχή Ιανουάριο με την ορκωμοσία του νέου προέδρου – θα αναγκαστεί να εντατικοποιήσει τη διπλωματία.

Αλλά η διπλωματία είναι πάντα μια δύσκολη άσκηση. Και είναι ακόμα πιο δύσκολη αν καλείσαι τελικά να καθήσεις στο ίδιο τραπέζι με έναν άνθρωπο σαν τον Κιμ Γιονγκ-Ουν. Ισως όμως να είναι αυτό πια η μόνη λύση…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News