Πόσοι θα ήθελαν να υπάρχει μία Αρχή που παρακολουθεί από κοντά τις πολυεθνικές κολοσσιαίες εταιρείες, αυτές που μπορούν με ένα νεύμα να κρύψουν εκατομμύρια; Ακόμη καλύτερα έναν άνθρωπο με την εξουσία και το θάρρος να στοχοποιήσει καθέναν από τους μεγαλοεπιχειρηματίες –και τις κυβερνήσεις τους- για να ελέγξει αν «παίζουν» σύμφωνα με τους κανόνες. Να τους αναγκάσει να σέβονται τους όρους του θεμιτού ανταγωνισμού. Να τους επιβάλλει να επιστρέψουν τα εκατομμύρια ίσως και δισεκατομμύρια ευρώ που χρωστάνε σε διάφορα κράτη -και άρα φορολογούμενους πολίτες. Πόσοι από εσάς θα περιμένατε ότι το πρόσωπο που τα έχει βάλει με την Apple, την Google, την Gazprom και άλλα πολυεθνικά «θηρία» του κόσμου είναι μία γυναίκα;

Την ξέρετε. Είναι ο εκσυγχρονισμένος τύπος της γυναίκας πολιτικού. Αυτή που κινείται με άνεσή στον κόσμο των ανδρών, χωρίς να προσπαθεί να τους αντιγράψει. Δεν κρύβει ότι πλέκει –«σε κάθε ευκαιρία για να συγκεντρώνομαι»- της αρέσει να μαγειρεύει, μεγαλώνει τρία παιδιά παράλληλα με την καριέρα της, χρησιμοποιεί το ποδήλατο ως μέσο μεταφοράς. «Δεν είναι κρίμα που οι άνδρες πρέπει να περιορίζονται σε μία γραβάτα; Πρέπει να δείξουν ολόκληρη την προσωπικότητά τους σε αυτό το κομμάτι ύφασμα», είχε πει σε πρόσφατη συνέντευξή της στην Καθημερινή.

Ή μάλλον δεν την ξέρετε. Δεν υπάρχει προηγούμενο σε αυτό που έχει αρχίσει να κάνει η Μαργκρέτε Βεστάγκερ τους τελευταίους μήνες, ως ευρωπαίος επίτροπος Ανταγωνισμού, αξίωμα που ανέλαβε το 2014. Πρώτα επιτέθηκε κατά της Google. «Σήμερα, ενισχύσαμε περαιτέρω την υπόθεσή μας ότι η Google έχει αθέμιτα ευνοήσει τη δική της υπηρεσία συγκρίσεων αγορών στις σελίδες γενικών αποτελεσμάτων αναζητήσεων», είχε πει τον περασμένο Απρίλιο. Κατηγόρησε την εταιρεία ότι εκμεταλλεύεται την κυρίαρχη θέση της στο Διαδίκτυο, προκειμένου να χειραγωγήσει τις ηλεκτρονικές πωλήσεις των χρηστών κατευθύνοντάς τις προς τη δική της αντίστοιχη υπηρεσία. Τότε κατηγορήθηκε από την αντίπερα όχθη του Ατλαντικού για αντι – αμερικανισμό. Ε και; Λίγες μέρες αργότερα τα έβαλε με τον ρωσικό γίγαντα Gazprom. Ακόμη διενεργούνται οι έρευνες στις δραστηριότητες της κρατικής εταιρείας φυσικού αερίου για το ενδεχόμενο αθέμιτης τιμολόγησης και χειραγώγησης της αγοράς ενέργειας σε τουλάχιστον οκτώ ευρωπαϊκές χώρες.

Και τώρα ο στόχος δείχνει την Apple. Με μία βαριά κατηγορία. «Η Επιτροπή έχει υιοθετήσει απόφαση σύμφωνα με την οποία οι φοροαπαλλαγές της Apple στην Ιρλανδία είναι παράνομες», δήλωσε η επίτροπος σε ανακοίνωσή της. Με λίγα λόγια, η Ιρλανδία οφείλει να ανακτήσει από την Apple φόρους ύψους 13 δισ. ευρώ, τους οποίους η αμερικανική εταιρεία δεν κατέβαλε μετά από προνομιακή συμφωνία που είχε με το Δουβλίνο και διατηρούνταν σε ισχύ για πάνω από είκοσι χρόνια.

Το έκανε. Παρά τις προειδοποιήσεις του διευθύνοντος συμβούλου της τεχνολογικής εταιρείας, Τιμ Κουκ, ότι «ολισθαίνει στον λάθος δρόμο», παρά τις (έμμεσες) προειδοποιήσεις του ίδιου του αμερικανού προέδρου, Μπαράκ Ομπάμα ότι τέτοιες κινήσεις είναι προς το όφελος των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, η Βεστάγκερ άνοιξε το μεγάλο μέτωπο.

Αρκεί να σκεφτείτε ότι πολλοί δημοσιογράφοι που έχουν περάσει από το γραφείο της στις Βρυξέλλες παρατηρούν ένα γλυπτό χέρι με το τρίτο δάχτυλο υψωμένο. Ηταν ένα «δώρο» που της έστειλε ένα σωματείο εργαζομένων όσο ήταν υπουργός Οικονομικών της Δανίας και εφάρμοζε ένα σκληρό πακέτο μεταρρυθμίσεων. Τότε το είχε φυλάξει γιατί της θύμιζε ότι πάντα θα εκνεύριζε κάποιον με τις αποφάσεις της. «Ετσι είναι τα πράγματα», απαντούσε στους επικριτές της. Τώρα που έχει αλλάξει γραφείο, το φυλάει για να θυμάται ότι πλέον αυτοί τους οποίους εκνευρίζει είναι οι ισχυροί του κόσμου.

Πρόκειται για μία αποστολή που αναστατώνει διαφορετικές κυβερνήσεις και «χτυπά» διάφορα συμφέροντα και γι’ αυτό απαιτεί ένα άτομο με γερό σκαρί. Ή τουλάχιστον μία έντονη αίσθηση ηθικής. Υπό αυτήν την άποψη, η δανέζα επίτροπος είναι πλήρως εξοπλισμένη, καθώς προέρχεται από μία βαθιά θρησκευτική κουλτούρα, αφού τη μεγάλωσαν δύο λουθηρανοί ιερωμένοι. Κι όμως, ενώ αναδεικνύει τη λουθηρανική της παιδαγώγηση αναζητώντας το «δίκαιο» και το «ηθικό», δεν φοβάται να σε αποστομώσει διαγράφοντας με ένα χιουμοριστικό σχόλιο όλο αυτό το εκκλησιαστικό προφίλ.

Οταν στα μέσα του 2014, ως αντιπρόεδρος της δανέζικης κυβέρνησης και υπουργός Οικονομικών, η ίδια παρουσίασε ένα σχέδιο ανάπτυξης για την αναβίωση της οικονομίας της χώρας, ο τότε πρόεδρος της αντιπολίτευσης τής επεσήμανε ότι το πλάνο αυτό ήταν «μικρό». Εκείνη είπε «είμαι λίγο επιφυλακτική όταν πρέπει να εμπιστευτώ κριτική ανδρών βασισμένη στο μέγεθος. Και μάλλον –ίσως αυτή είναι η προσέγγιση μίας γυναίκας- με απασχολεί περισσότερο το αποτέλεσμα».

Το 2001 η Βεστάγκερ εξελέγη για πρώτη φορά στη βουλή της Δανίας, ενώ το 2007 ανέλαβε επικεφαλής του Κόμματος των Σοσιαλφιλελευθέρων -η ακριβής μετάφραση του ονόματος είναι το Ριζοσπαστικό Αριστερό Κόμμα, ωστόσο πολλοί το αποκαλούν σκωπτικά «Κόμμα Καφέ Λάτε», για τις φιλελεύθερες πολιτικές του στο πεδίο της οικονομίας. Οταν το 2011, η επικεφαλής του κόμματος συμμετείχε στην κυβέρνηση συνεργασίας υπό την πρωθυπουργία της Χέλε Τόρνινγκ Σμιτ, παρότι εκπροσωπούσε ένα κόμμα μειοψηφίας, ανέλαβε τα υπουργεία Εσωτερικών και Οικονομικών κι έγινε και αντιπρόεδρος κυβέρνησης.

Τώρα πια, η 49χρονη Βεστάγκερ έχει αναλάβει μία από τις πιο ισχυρές θέσεις στην ΕΕ. Μάλιστα, είναι πολύ πιθανό, σταδιακά, να διαμορφώσει ένα στάτους φορολόγησης εντός της Ενωσης. Να τι λέει η ίδια, όμως, για τη δύναμη που έχει στα χέρια της: «Αν έχεις το προνόμιο να σου δανείσουν οι άνθρωποι εξουσία για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, πρέπει να γνωρίζεις ότι δεν είναι επειδή είσαι εκπληκτικός ή καλός ή οτιδήποτε. Σε εμπιστεύονται για λίγο και μετά πρέπει να την επιστρέψεις πίσω». Με λίγα λόγια δεν πρέπει να ταυτίζεις τον εαυτό σου με την εξουσία. «Αυτό είναι το πιο σημαντικό πράγμα, γιατί τη μέρα που δεν θα έχεις πλέον την εξουσία –και αυτή η μέρα θα έρθει– θα είναι τραγικό».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News