Το πανό της Λαϊκής Ενότητας είχε σηκωθεί και, ευτυχώς, μας προστάτευε από τον ήλιο. Οι άνθρωποι άρχισαν να συγκεντρώνονται πίσω του μηχανικά, όπως το νερό στην τρύπα του νεροχύτη. Ρώτησα τον Παναγιώτη Λαφαζάνη τι έγινε όταν πήγε στο Προεδρικό Μέγαρο, στη δραματική σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών, μετά το δημοψήφισμα. Δεν είχε κανένα πρόβλημα να μου πει.

«Πήγα για να ενημερώσω τον Τσίπρα σχετικά με τις δυνατότητες που μας έδινε η ενεργειακή συμφωνία με τη Ρωσία.» Ναι, αντέτεινα, αλλά υπήρξε επικοινωνία με τον Πούτιν, ο οποίος είπε ότι δεν μπορούμε να έχουμε προσδοκίες οικονομικής βοήθειας. «Αυτό είναι ψέμα. Ο Πούτιν μας διαβεβαίωσε ότι μπορούμε να υπολογίζουμε στη βοήθεια της Ρωσίας.» Δημοσιογραφικά αυτό διασταυρώνεται μόνο αν μιλήσω με τον Πούτιν ή τον Τσίπρα. Όμως έμεινα προσγειωμένος με τα δυο μου πόδια να πατούν γερά στην αρχή της Σταδίου. «Πάμε» φώναξε ο Παναγιώτης Λαφαζάνης. Ενα σύνθημα ήρθε από τον τηλεβόα. Οι λέξεις έβγαιναν αργά, όπως ο κιμάς από τη μηχανή. Αρχίσαμε να βαδίζουμε προς το Σύνταγμα. Εγώ, ο Λαφαζάνης και άλλοι 300. Στις Θερμοπύλες τους και αυτοί.

Ο Παναγιώτης Λαφαζάνης έγινε κρίκος μίας αλυσίδας στην οποία, φυσικά, δεν μπορούσα να διεισδύσω. Πιασμένος α λα μπρατσέτα με την Νάντια Βαλαβάνη, τον Δημήτρη Στρατούλη και τα πρωτοκλασάτα, υποθέτω, στελέχη της Λαϊκής Ενότητας ξεκίνησε να πορεύεται τη σισύφεια διαδρομή προς το Σύνταγμα. Είπα να αναζητήσω τον Κώστα Ησυχο που, την περίοδο του δημοψηφίσματος, ήταν αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Αμυνας και όλο και κάτι θα είχε πάρει το αυτί του περί σχεδίων διατήρησης της τάξης. Δεν τον εντόπισα.

Πέντε μέτρα από την ουρά της πορείας, ακολουθούσε το ΕΠΑΜ, το κόμμα Καζάκη. Δεν τους έλεγες ακριβώς πορεία, κάτι σαν περίπατος ήταν. Σαν να έχει αδειάσει λεωφορείο έξω από μοναστήρι. Ο εξοπλισμός τους ήταν άρτιος. Δεν είχαν πανό, ο καθένας όμως έφερε σημαία. Της ομάδας ηγείτο νεαρός με τηλεβόα ο οποίος εκφωνούσε συνθήματα. Συγκράτησα μόνο μία ενδιαφέρουσα ομοιοκαταληξία ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ-Καρτέλ. «Επιμένετε ακόμα στη δραχμή;» ρώτησα έναν κύριο που έχει διαβεί το κατώφλι της τρίτης ηλικίας. «Φυσικά και επιμένουμε. Τώρα το αίτημα μας είναι πιο επίκαιρο, πιο πιεστικό και πιο σωστό από ποτέ!» Αναζήτησα τον «καθηγητή Καζάκη». Δεν ήταν εκεί. Το περίφημο πάνελ των τεσσάρων, η ομάδα που προσέδωσε στο κοινό καφενείο ακαδημαϊκή επίφαση, οι Βαρουφάκης, Κατρούγκαλος, Καζάκης και Τσακαλώτος, δεν  δύναται πλέον να εμφανιστεί στο Σύνταγμα –για διαφορετικούς λόγους ο καθένας. Χώθηκα πάλι στην πορεία της ΛΑΕ. Ένα κοπρόσκυλο ανάμεσα στα πρόβατα.

Οι άνθρωποι που συμμετέχουν στις πορείες έχουν αναπτύξει εξαρτημένα αντανακλαστικά και έναν κώδικα συμπεριφοράς που διατηρείται διαχρονικά αναλλοίωτος. Επιασα, ας πούμε, χαλαρή κουβεντούλα με έναν κύριο, συνταξιούχο. Και ο λόγος του απέκτησε τη ρουτίνα της πορείας. Επινε νερό, μου μιλούσε για τη δραχμή, διέκοπτε για να φωνάξει σύνθημα. Οι συγγραφείς των συνθημάτων έχουν σχετικά εύκολη δουλειά. Το «Δου Νου Του» κάνει ρίμα με «του Λαού». Και η «Ευρωζώνη» πάει σετ με το «Δολοφόνοι». Κοινώς έχεις τα κατάλληλα συστατικά και τους καλύτερους σεφ. Υπάρχουν άπειροι συνδυασμοί που μπορούν να γίνουν με αυτές τις λέξεις. Οφείλω πάντως να αποδώσω εύσημα στη διαχείριση του συνθήματος «Οεο Οεο πάρτε το μνημόνιο και φύγετε απ’ εδώ». Η ΛΑΕ προσθέτει και ένα «Ουστ» στο τέλος, το οποίο εκφέρεται κοφτά, σχεδόν διακριτικά, ίσα-ίσα για να μη γίνεται αγενές.

Στο Σύνταγμα υποτίθεται ότι θα συναντούσαμε τη συγκέντρωση της ΑΔΕΔΥ. Ηθελα να σταματήσω την πορεία και να ζητήσω από τους ευκαιριακούς μου συντρόφους να πνίξουν τις αυταπάτες τους. Δεν υπήρχε καμία συγκέντρωση ΑΔΕΔΥ –είχα περάσει από εκεί νωρίτερα. Στην πραγματικότητα δεν υπήρχε καμία ΑΔΕΔΥ. Ανάθεμα με αν γύρω από το πανό της, απέναντι από τη Βουλή, είχε είκοσι άτομα. Η συγκέντρωση στο Σύνταγμα δεν ήταν τίποτα περισσότερο από μία μικρή μάζωξη της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και ορισμένων οργανώσεων της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς. Και η Αμαλίας καταχρηστικά έκλεισε. Κατά μία εκδοχή, αυτό που κατάφερε ο Τσίπρας είναι εντυπωσιακό: κάτι που πέρσι ήταν ρεύμα ολάκερο, φέτος δείχνει περιθωριακό, σχεδόν γραφικό.

Ας είναι. Εμείς, ως ΛΑΕ, κάναμε μία μεγάλη στάση μπροστά στη Μεγάλη Βρετανία. Θέλαμε να απομακρυνθεί το μπλοκ της ΑΝΤΑΡΣΥΑ ώστε να αποφευχθεί ο συγχρωτισμός και να ικανοποιηθεί η σημειολογία των διαδηλώσεων. Ένα ζευγάρι αμερικανών, με τα παιδιά τους, βγήκαν από τη Μεγάλη Βρετανία -στοίχημα ότι ο τύπος είναι οδοντίατρος. Αρχισαν να φωτογραφίζουν την πορεία με τόσα «ουάου», λες και τους στοίχειωσε εκείνο του Γιάνη προς τον Ντάισελμπλουμ που τώρα έμεινε ορφανό να γυρίζει σαν κατάρα στο Σύνταγμα. Είμαι βέβαιος πώς κάποιο facebook profile περιγράφει τη συγκλονιστική εμπειρία.

Η Νάντια Βαλαβάνη μας αποχαιρέτησε και αυτή. Κρατώντας τη διακριτή απόσταση από το μπλοκ της ΑΝΤΑΡΣΥΑ φτάσαμε στη διασταύρωση Ηρώδου Αττικού και Βασιλίσσης Σοφίας. Η προαναγγελία της ΛΑΕ δεν έλεγε την αλήθεια όταν καλούσε σε πορεία ως το Μαξίμου. Ο προορισμός ήταν τα γραφεία της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Και κάπως έτσι θα γίνεται από εδώ και πέρα. Ιούλη εκεί, Νοέμβρη λίγο πιο πάνω, στην πρεσβεία. Στο Μαξίμου και να θέλαμε, δεν μπορούσαμε να πάμε.

Τους έβλεπα να φωνάζουν προς τα γραφεία της  Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ενα ποντίκι βγάζει δόντια στον ελέφαντα. Και από πάνω τους ήταν η αντίφαση που θα τους ακολουθεί σαν άγγελος ή σαν δαίμονας. Ο Λαφαζάνης και ο Στρατούλης θα μπορούσαν τώρα να είναι υπουργοί, να κοιμούνται σε σουίτες στη Σαγκάη. Θα πήγαιναν με υπηρεσιακά αυτοκίνητα στο Μαξίμου, δεν θα τους έκοβε η κλούβα.  Και οι άνθρωποι πίσω τους θα είχαν τις ίδιες πιθανότητες με τον Καρανίκα. Και όμως, έμειναν συνεπείς προς τις ιδέες τους, οι οποίες, παρεμπιπτόντως, θα ήταν καταστροφικές για τη χώρα. Η αντίφαση, βέβαια, επιστρέφει και σε σένα. Τους σέβεσαι, τους εκτιμάς και ταυτοχρόνως σε τρομάζουν. Πώς θα ήταν, δηλαδή, τα πράγματα έτσι και ο Παναγιώτης ο Λαφαζάνης έμπαινε στο Νομισματοκοπείο με τον Καμμένο να βγάζει φαντάρους στη Μεσογείων; Ευτυχώς δεν μάθαμε ποτέ.

Αφιερωμένο στον Γιώργο Καραλή

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News