Γεννήθηκαν με μερικά χρόνια διαφορά. Σε διαφορετικές ηπείρους, με διαφορετικά ερεθίσματα κι εντελώς διαφορετικές οικογενειακές συνθήκες. Αλλά πριν από μερικές μέρες ανέβηκαν παρέα στο βήμα του Ιδρύματος Μελίνα Μερκούρη και για πρώτη φορά στην ιστορία του θεατρικού θεσμού, παρέλαβαν από κοινού το βραβείο «Μελίνα Μερκούρη».

Η Αλεξάνδρα Αϊδίνη, το κορίτσι που κάποτε μαγνήτισε το κοινό στην ταινία του Αγγελόπουλου «Το λιβάδι που δακρύζει» ερμήνευσε την Μαρίνα Μπαρέ στην θεατρική διασκευή που επιχείρησε ο Δημήτρης Τάρλοου στην «Μεγάλη Χίμαιρα» του Μ. Καραγάτση. Μιλούσε με γοητευτικό τρόπο τα σπασμένα της ελληνικά κι έχτισε βήμα βήμα -επιστρατεύοντας γοητεία και φινέτσα- το ψυχογράφημα μιας γυναίκας που ισορροπεί ανάμεσα στις πληγές και τις νευρώσεις της.

Η Ιωάννα Παππά, από την άλλη, αποδείχτηκε πως είχε εκείνη την ιδανική εσωτερική ορμή, το ανεξέλεγκτο πάθος για ελευθερία, το χιούμορ αλλά και την ασίγαστη φλόγα για να ερμηνεύσει -όπως είπε την βραδιά της απονομής- «μια γυναίκα που αγαπούσε να ερωτεύεται»: την ποιήτρια Μαρία Πολυδούρη, την ισχυρότερη ρομαντική ποιητική φωνή της γενιάς του ‘20, στην «Οδό Πολυδούρη» της Ρούλας Γεωργακοπούλου που σκηνοθέτησε ο Θοδωρής Γκόνης.

Τους δώσαμε 15 κοινές «μη ολοκληρωμένες» φράσεις και συμπλήρωσαν το πρώτο πράγμα που σκέφτηκαν. Και η διαπίστωση ήταν ξανά η ίδια: πέρα από το μεγάλο τους ταλέντο και τη θεατρική «συγγένεια» που φέτος τις θέλει να είναι οι δύο από τις «Τρεις αδελφές» του Τσέχοφ του Θεάτρου «Πορεία» (η Αλεξάνδρα υποδύεται την Ολγα, η Ιωάννα την Μαρία), τα δυο κορίτσια δεν έχουν -ή δεν θεωρούν ότι έχουν- τίποτα κοινό. Μόνο μια καρφίτσα που όλη τη χρονιά θα πηγαίνει από το πέτο της μιας στην άλλη.

Αλεξάνδρα Αϊδίνη

---

Σε ένα χρόνο από τώρα θα θυμάμαι τη βράβευση και… θα σκέφτομαι ότι ήταν ένα πολύ όμορφο ανοιξιάτικο απόγευμα εκείνο. Μια αφορμή για  γιορτή. Και ένα δώρο που όταν το μοιράζεσαι γίνεται διπλό και ακόμα πιο ουσιαστικό απ’ ό,τι να το χαιρόσουν μόνος. Θα θυμάμαι τα πρόσωπα των φίλων, τις αγκαλιές των γονιών μου. Θα χαρώ να παραδώσουμε με την Ιωάννα ό,τι θα φυλάξουμε με αγάπη και προσοχή για αυτό που έρχεται.

Οταν μου πρότειναν να παίξω στη Μεγάλη Χίμαιρα το πρώτο που σκέφτηκα ήταν… «Πως θα γίνει τώρα εγώ να κατανοήσω έστω και στο ελάχιστο τον παλμό ενός χαρακτήρα που είναι πιο ζωντανός και από τους ζωντανούς; Πώς θα αποδώσω την ανάσα του που ακούγεται σε κάθε σελίδα του βιβλίου;». Ημουν ευγνώμων, ήθελα πολύ αλλά φοβόμουν και πολύ.

Το πιο ξεκάθαρο κοινό με τη Μαρίνα Μπαρέ είναι… ένα αίσθημα ενοχής και καταπίεσης του εαυτού μας από εμάς τις ίδιες. Σαν να πρέπει να εκτελέσεις υποταγές που επιβάλεις εσύ σε σένα, και μετά να ξεσπάς συχνά παράλογα και να επαναστατείς βίαια ενάντια στον ίδιο σου τον καταναγκασμό. Σε άλλη κλίμακα βέβαια είναι κάτι που ταλαιπωρεί εμένα και τους ανθρώπους γύρω μου και που παλεύω να ανατρέψω.

Ο μεγαλύτερος φόβος κατά την επεξεργασία ενός ρόλου είναι… μην υποκύψω σε ευκολίες, μην οχυρωθώ σε σχήματα που με κάνουν να νιώθω ασφάλεια, μην χαθώ σε άσκοπες υπεραναλύσεις και εγκεφαλικές διαδικασίες και σε υπερπροσπάθεια χάνοντας επαφή με την ουσία.

Μια από τις ερμηνείες που ζήλεψα με την καλή έννοια ήταν… η κάθε μία και όλων μαζί των παιδιών που απαρτίζουν μέχρι και σήμερα το σύμπαν των «Κυμάτων» στην εφηβική σκηνή της Στέγης. Συγκινητικό πρότυπο πολυφωνίας και συντονισμού, σύμπλευσης και συνενοχής δυνατών ξεχωριστών μονάδων με κοινό προορισμό και στόχο.

Το πρώτο πράγμα που κάνω μπαίνοντας και βγαίνοντας στο θέατρο είναι… ένα τσιγάρο δυστυχώς. Κακή συνήθεια που λανθασμένα έχω συνδέσει με ό,τι με χαροποιεί, με τρομάζει και με κινεί. Για να συνεχίσω, βέβαια, να μπαινοβγαίνω εκεί μέσα θα πρέπει να το αποχωριστώ το συντομότερο.

Ο πιο δύσκολος ρόλος εκτός θεάτρου είναι… αυτός της ενηλικίωσης. Της προσαρμογής στους κανόνες ενός κόσμου που αλλάζει και μετουσιώνεται διαρκώς με αστρονομικές ταχύτητες και που κάθε μέρα σου θέτει ερωτήματα σε σχέση με το ποιος είσαι, τι προασπίζεσαι, τι επιλέγεις να παλέψεις. Καμιά φορά λιγοψυχάς ψάχνοντας τις απαντήσεις αλλά πρέπει να βρεις τη δύναμη να συνεχίσεις.

Αν μπορούσα να ζητήσω ένα πράγμα από τον υπουργό Πολιτισμού θα ήταν… να αναλάβει  την ευθύνη του σε σχέση με πολύ λάθος πρόσφατους χειρισμούς και πρόχειρους υπολογισμούς κατανοώντας ότι το αξίωμα του δεν είναι θέση εξουσίας και μικροπολιτικών κινήσεων εντυπωσιασμού, αλλά ζωτικό όργανο επιβίωσης  και προώθησης ενός από τα σπουδαιότερα αγαθά που διαθέτει αυτή η χώρα.

Στο παιδικό μου δωμάτιο υπήρχαν… αφίσες με κάθε λογής ζωάκι. Και ένας πίνακας που ζωγράφισε ο πατέρας μου όταν γεννήθηκα με χαρακτήρες διαφόρων παραμυθιών και σούπερ ήρωες να με καλωσορίζουν, μαζεμένοι, κάτω από ένα ροζ ουρανό.

Συνήθως αρνούμαι ένα ρόλο γιατί… θεωρώ ότι δεν είμαι κατάλληλη την δεδομένη στιγμή να στηρίξω κάτι που ενδεχομένως κάποιος άλλος θα είχε μεγαλύτερη χαρά και ανάγκη να υπηρετήσει.

Κατάλαβα ότι δεν μπορώ παρά να κάνω θέατρο όταν… συνειδητοποίησα  ότι μέσα σε αυτό μπορούσα να ταξιδέψω σε χώρους και χρόνους και συνθήκες που δεν θα έφτανε μια ζωή να τα καλύψω και ότι μέσα από αυτό η επανασύσταση με την πραγματικότητα και η επαφή με τους ανθρώπους θα παρέμενε σε μόνιμη ζωντανή εξέλιξη και αναθεώρηση.

Το συναίσθημα που με κυριεύει είναι… μια μόνιμη μικρή αγωνία ότι κάτι εκκρεμεί, κάτι απομένει να γίνει, κάτι δεν ολοκληρώθηκε, κάτι μου διαφεύγει που πρέπει να το βρω. Ακούγεται και είναι αγχωτικό, αλλά ενίοτε λειτουργεί και ως κινητήριος δύναμη.

Η εμμονή που δεν θέλω  να αλλάξω είναι… η ίσως αφελής πίστη σε αυτό που διάβασα κάποτε πάνω σε ένα μαγνητάκι στο ψυγείο μιας αγαπημένης φίλης: «Ολα θα πάνε καλά στο τέλος. Αν δεν είναι καλά δεν θα είναι το τέλος».

Η μεγαλύτερη ανακρίβεια που γράφεται για μένα είναι… το  επίθετο μου με γιώτα, ήτα, ήτα, αντί με γιώτα, γιώτα ήτα. Εχει πλάκα.

Η ερώτηση στην οποία αρνούμαι να απαντήσω είναι… αυτή που νιώθω ότι γίνεται από πρόθεση να με στριμώξει κι έχει αντικείμενο κάτι που δεν αφορά κανέναν και δεν ευνοεί έναν εποικοδομητικό διάλογο.

Ιωάννα Παππά

---

 Σε ένα χρόνο από τώρα θα θυμάμαι τη βράβευση και… θα σκέφτομαι ότι τελικά ποτέ δεν τελειώνει η αναζήτηση σε αυτή τη δουλειά.

Οταν μου πρότειναν να παίξω στην «Οδό Πολυδούρη» της Ρούλας Γεωργακοπούλου, το πρώτο που σκέφτηκα είναι……πως θα άξιζε και μόνο ως εμπειρία.

Το πιο ξεκάθαρο κοινό στοιχείο που έχω με τη Μαρία Πολυδούρη είναι… η απέχθειά της για τα στερεότυπα.

Ο μεγαλύτερος φόβος κατά την επεξεργασία ενός ρόλου είναι… η έλλειψη μέτρου.

Το πρώτο πράγμα που κάνω μπαίνοντας και βγαίνοντας στο θέατρο είναι… να χαιρετήσω τα παιδιά που δουλεύουν στο θέατρο.

Μια από τις ερμηνείες που ζήλεψα με την καλή έννοια ήταν… πριν από μερικά χρόνια αυτός της Μαρίας Πρωτόπαππα στο έργο «Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα», του Γιουτζίν Ο’Νηλ, σε σκηνοθεσία του Γιάννη Χουβαρδά.

Ο πιο δύσκολος ρόλος εκτός θεάτρου είναι… αυτός του ανθρώπου που προσπαθεί και πρέπει να αντιμετωπίσει τα πρακτικά και καθημερινά ζητήματα, όπως τους δημόσιους οργανισμούς, τις Τράπεζες, κ.λ.π.

Αν μπορούσα να ζητήσω ένα πράγμα από τον υπουργό Πολιτισμού θα ήταν… να ξανακοιτάξει το θέμα των θεατρικών επιχορηγήσεων ώστε να προκύψει μια πρόταση με την οποία θα διασφαλίζεται μια δικαιότερη κατανομή.

Κατάλαβα ότι δεν μπορώ παρά να κάνω θέατρο όταν… έπαιξα για πρώτη φορά στο θέατρο στην 6η δημοτικού.

Στο παιδικό μου δωμάτιο υπήρχαν… φωτογραφίες της Κάντυ Κάντυ.

Συνήθως αρνούμαι ένα ρόλο γιατί… μπορεί να μην συμφωνώ με την σκηνοθετική προσέγγιση ή την σύσταση της υπόλοιπης ομάδας.

Το συναίσθημα που πολύ συχνά με κυριεύει είναι… ότι συχνά αισθάνομαι πώς κάτι που κάνω απαιτεί κι άλλη δουλειά, κι άλλη συζήτηση, μεγαλύτερη προσπάθεια για να κατακτηθεί η ουσία της στιγμής και του έργου.

Η εμμονή που δεν θέλω  να αλλάξω είναι… η αδημονία.

Η μεγαλύτερη ανακρίβεια που γράφεται για μένα είναι… ίσως κάποιες φορές σχόλια που αφορούν στην χρήση της φωνής μου. Συνήθως κι εκεί οι απόψεις διίστανται. Εγώ πάλι συνηθίζω να πειραματίζομαι φωνητικά καθώς εξακολουθώ να το βρίσκω ενδιαφέρον.

Η ερώτηση στην οποία αρνούμαι να απαντήσω είναι… αυτή που μου ζητά να πω ποιο είναι «το αγαπημένο σου…»

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News