Μοιάζει με έναν κρίνο, όπως το ήθελε ο σχεδιαστής του. Ο ανθήρας του λουλουδιού έδωσε το οβάλ σχήμα που παίρνει σε ένα σημείο η κορυφή του πύργου –εκεί θα βρίσκεται η πλατφόρμα του παρατηρητηρίου. Ο στύλος που οδηγεί στον ανθήρα -με τη βοήθεια της επιστήμης της μηχανικής- έδωσε στην κατασκευή την αναλογία που απαιτείται για την καλύτερη δυνατή ισορροπία. Τα πέταλα του λευκού άνθους και το άνοιγμά τους έδωσαν μία ιδέα για το πώς θα δένουν τα συρματόσχοινα το κατασκεύασμα με τη Γη.
Πρόκειται για το σχέδιο το ισπανού –γνωστού στα μέρη μας- αρχιτέκτονα Σαντιάγο Καλατράβα ο οποίος έχει αναλάβει να σχεδιάσει τον πύργο που θα σπάσει το ρεκόρ του ψηλότερου ουρανοξύστη στην ίδια χώρα που φιλοξενεί το σημερινό ρεκόρ. Με λίγα λόγια, το Ντουμπάι ανεβάζει τον πήχη λίγο πιο ψηλά από τα 828μ. που μετρά ο Μπουρτζ Χαλίφα που εγκαινιάστηκε πριν από έξι χρόνια.
Αυτό που ήθελαν οι αρχές του εμιράτου ήταν ένα σήμα κατατεθέν στο Creek Harbour, την αναβαθμισμένη περιοχή που απλώνεται στην εκβολή του καναλιού στο λιμάνι. Ζήτησαν ένα κέντρο που να καλωσορίζει και να δελεάζει τους κατοίκους και ιδίως τους επισκέπτες της πόλης, ενόψει της έκθεσης EXPO το 2020.
Ο ισπανός αρχιτέκτονας εμπνεύστηκε λίγο από τον κρίνο, λίγο από την ισλαμική μορφή ενός μιναρέ και περισσότερο από τους κρεμαστούς κήπους της Βαβυλώνας. «Το σχέδιο έχει έναν σαφή συσχετισμό με την κλασική καλλιτεχνική φόρμα του παρελθόντος και τον πολιτισμό της χώρας, ενώ την ίδια ώρα λειτουργεί ως ένα τεράστιο τεχνολογικό επίτευγμα», δήλωσε ο αρχιτέκτονας ο οποίος έχει τονίσει ότι το μότο του είναι: «η τεχνολογία είναι το όχημα για την ομορφιά και την τέχνη». Στο συγκεκριμένο έργο, ο δρόμος για την ομορφιά πέρασε μέσα από έναν ισορροπημένο συνδυασμό γεωμετρίας, καινοτομίας και αντίληψης της αρχιτεκτονικής στην πιο κλασική μορφή της.
Ο Καλατράβα πρότεινε έναν πύργο ο οποίος θα λειτουργεί ως παρατηρητήριο. Από την κορυφή του πύργου, ο οποίος θα ονομάζεται, λιτά, «The Tower», οι επισκέπτες θα έχουν πανοραμική θέα στο Ντουμπάι και άμεση επαφή με τον ουρανό, και ο χώρος θα στολίζεται με κήπους και κρεμαστά φυτά, σε κάποιους ορόφους θα φιλοξενούνται καταστήματα ενώ θα δημιουργηθεί και ένα πολυτελές ξενοδοχείο. Στη βάση του ο Πύργος θα ενσωματώνεται πλήρως στον χώρο του λιμανιού δημιουργώντας εύκολη πρόσβαση στους γύρω χώρους για τους επισκέπτεται, ενώ η μηχανική κατασκευή του θα αξιοποιεί στο έπακρο τις τεχνολογικές καινοτομίες βιωσιμότητας της ενέργειας.
Ο σκοπός, δηλαδή, είναι να συνδυάζει ο πύργος τη φουτουριστική ομορφιά με τη λειτουργικότητα. «Θα είναι ένα εθνικό μνημείο αλλά και ένας πολιτισμικός, τουριστικός προορισμός. Αυτό το αρχιτεκτονικό θαύμα θα είναι όσο μεγάλο είναι το Μπουρτζ Χαλίφα και ο Πύργος του Αιφελ», δήλωσε περήφανος ο Μοχάμαντ αλι αλ αλαμπαρ, πρόεδρος της emaar properties που έχει αναλάβει την κατασκευή. Για τον ίδιο, ο πύργος θα είναι ένας «φάρος ελπίδας για τον κόσμο, αφιερωμένος στην διαφορετικότητα και τα ανθρώπινα επιτεύγματα, θα είναι ο προορισμός για τους επισκέπτες που θέλουν να απολαύσουν και να πανηγυρίσουν τη ζωή».
Ολος αυτός ο ενθουσιασμός και τα πολύ μεγάλα λόγια για το σχέδιο που έχει ημερομηνία ολοκλήρωσης το 2020 κλυδωνίζεται από ένα μόνο πράγμα: το ιστορικό του αρχιτέκτονα. Τα σχέδιά του είναι πάντοτε εκθαμβωτικά, κομψά, καινοτόμα, φουτουριστικά. Αλλά κάθε φορά η κατασκευή τους υπερβαίνει τον αρχικό προϋπολογισμό –υπάρχει και σχετικό μπλογκ που το αποδεικνύει. Το πιο γνώριμο παράδειγμα είναι τα έργα που άφησε στην Αθήνα, τα οποία στοίχισαν 12.771% παραπάνω από την αρχική πρόβλεψη. Η ανακατασκευή του ΟΑΚΑ για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 είχε μελέτη κόστους 1,17 εκατ. ευρώ και αμοιβή για την 300μελή ομάδα του 4,5 εκατ. ευρώ. Τελικά, μόνο η στέγη του σταδίου κόστισε 130 εκατ. ευρώ και άλλα 6 εκατ. χρειάστηκαν για τη συντήρηση.
Τα πιο καυστικά παράπονα προέρχονται από τη γενέτειρα του αρχιτέκτονα, Βαλένθια. Για την κατασκευή της Πόλης των Επιστημών και των Τεχνολογιών ο Καλατράβα αμείφθηκε με 98 εκατ. ευρώ, ενώ το συνολικό κόστος του έργου εκτοξεύτηκε από τα 308 εκατ. του προϋπολογισμού στο 1,2 δισ. ευρώ. Σαν να μην έφταναν τα προβλήματά του με την κοστολόγηση, ο αρχιτέκτονας έχει αντιμετωπίσει και προβλήματα με τον χρόνο, ή μάλλον τη φθορά που προκαλεί ο χρόνος. Η όπερα στην Πόλη των Επιστημών κατέγραψε ζημίες 100 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ ο δήμαρχος της Βαλένθια κατέθεσε μήνυση εναντίον του αρχιτέκτονα κατηγορώντας τον ότι δεν είχε προβλέψει ότι λόγω αλλαγών της θερμοκρασίας η κατασκευή «πάλιωσε» πολύ πιο γρήγορα από το αναμενόμενο. Αντίστοιχα αποτυχημένη ήταν η πεζογέφυρα που σχεδίασε στο Μπιλμπάο χρησιμοποιώντας υαλότουβλα, τα οποία προκάλεσαν μεγάλο αριθμό ατυχημάτων στους διαβάτες, εξαναγκάζοντας τις αρχές να απλώσουν ένα μαύρο χαλί για την προστασία τους.
Φυσικά όλα αυτά που κάνουν τον αρχιτέκτονα «αυτόν που όλοι αγαπούν να μισούν» τα γνώριζαν τα μέλη της επιτροπής όταν τον έστεψαν νικητή του διαγωνισμού, τον Φεβρουάριο. Δεν τους εμπόδισε να αναθέσουν στον 64χρονο ισπανό καλλιτέχνη ένα φιλόδοξο έργο που θα ολοκληρωθεί μέσα σε τέσσερα χρόνια και θα κοστίσει ένα δισ. δολάρια σύμφωνα με τα ξένα μέσα ενημέρωσης. Ενα είναι σίγουρο: παρότι το μέγεθος του προϋπολογισμού είναι πρωτάκουστα γενναιόδωρο, ακόμη και αυτό, ο Καλατράβα θα το υπερβεί.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News