Με μια ανακοίνωση 55 λέξεων το υπουργείο Πολιτισμού άνοιξε το βράδυ της Τετάρτης ένα εντυπωσιακό, είναι η αλήθεια, νέο κεφάλαιο στην ιστορία του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου – ενώ παράλληλα έδωσε μια νέα πτυχή στο σίριαλ που κορυφώθηκε από τον περασμένο Δεκέμβριο με την αποπομπή του Γιώργου Λούκου, για να συνεχιστεί με τις ανταλλαγές επιστολών και ανακοινώσεων όλον τον τελευταίο μήνα. Νέος καλλιτεχνικός διευθυντής του φεστιβάλ αναλαμβάνει ο Βέλγος Γιαν Φαμπρ, ένας από τους πιο πολυσυζητημένους εικαστικούς, χορογράφους και θεατρικούς σκηνοθέτες διεθνώς.

«Ο Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Αριστείδης Μπαλτάς ανακοινώνει ότι την καλλιτεχνική διεύθυνση του Ελληνικού Φεστιβάλ αναλαμβάνει ο Jan Fabre, διακεκριμένος Βέλγος καλλιτέχνης με διεθνή απήχηση. Οι προτάσεις του κ. Fabre για το Ελληνικό Φεστιβάλ, όπως συζητήθηκαν με τον Υπουργό, θα ανακοινωθούν σε κοινή συνέντευξη τύπου, κατά την επικείμενη επίσκεψη του κ. Fabre στην Αθήνα» ανέφερε η ανακοίνωση, η οποία αφήνει ανοιχτό το θέμα της προεδρίας του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, την οποία επίσης κατείχε ο κ. Λούκος

Μολονότι οι σχετικές φήμες κυκλοφορούσαν ευρέως τις τελευταίες ημέρες και παρά την παγκόσμια ακτινοβολία του, ο Φαμπρ δεν είναι μια εύκολη ή αναμενόμενη επιλογή. Και δεν είναι το συμβολικό – ο διορισμός ενός ξένου καλλιτέχνη ως επικεφαλής του Ελληνικού Φεστιβάλ, αυτό μπορεί να θεωρηθεί ευλόγως ως ένα γενναίο άνοιγμα στον πλανήτη. Είναι περισσότερο το γεγονός ότι ο Φαμπρ κουβαλάει στις πλάτες του τη φήμη του «αιρετικού», αν όχι του «βλάσφημου». Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που έργα του προκάλεσαν και με αυτόν τον τρόπο συζητήθηκαν, αναδεικνύοντάς τον έτσι ως έναν από τους πιο σημαντικούς εικαστικούς του καιρού μας.

Μόλις τον περασμένο Δεκέμβριο θέμα των μέσων ενημέρωσης στο Βέλγιο έγινε η απόκτηση από τον Καθεδρικό Ναό της Παναγίας της Αμβέρσας του έργου του Φαμπρ «Ο άνδρας που φέρει τον Σταυρό». «Ο ιερέας συνομιλεί με τον Θεό και ο καλλιτέχνης με την ομορφιά. Τόσο ο ένας όσο και ο άλλος επιτελούν το δικό τους λειτούργημα» είχε σχολιάσει ο βέλγος εικαστικός, ο οποίος δηλώνει μεν άθεος – «δόξα τω Θεώ είμαι άθεος» έχει πει – αλλά φρόντισε να παρουσιάσει ένα αυτοβιογραφικό έργο: έναν άνδρα με δικά του χαρακτηριστικά και έναν σταυρό. Το γεγονός όμως ότι ο εφημέριος του ναού δεν είχε τελικά κανένα πρόβλημα να εγκρίνει την αγορά του αγάλματος μαρτυρά και τον βαθμό απήχησης του έργου του Φαμπρ ακόμα και σε κοινά που στο παρελθόν ήταν μακριά του.

«Δεν είμαι καθολικός, δεν είμαι θρήσκος. Η μητέρα μου που προερχόταν από την γαλλική αστική τάξη της Αμβέρσας, ήταν καθολική και μεγάλωσα με τις αφηγήσεις της από τις ιστορίες της Βίβλου. Ο πατέρας μου ήταν φτωχός και αριστερός και δεν ερχόμασταν στην εκκλησία. Πιστεύω όμως πως μόνο μέσα από τη συγχώρεση μπορεί να λυθεί το πρόβλημα. Απάντηση στη βία δεν είναι η βία. Οφείλουμε να είμαστε ενωτικοί, να συγχωρούμε και να προωθούμε τον διάλογο» έχει πει.

Ο Φαμπρ γεννήθηκε το 1958 στην Αμβέρσα και από πολύ νέος επιχείρησε να δώσει το στίγμα του. Στα 19 του φρόντισε να αλλάξει όνομα του δρόμου στον οποίο ζούσε και να τον ονομάσει «Οδός Γιαν Φαμπρ». Σχεδόν 40 χρόνια μετά, όλοι καταλαβαίνουν ότι μάλλον ήξερε τι έκανε.

Σπουδαγμένος στη Βασιλική Ακαδημία Καλών Τεχνών και στο Ινστιτούτο Διακόσμης και Χειροτεχνίας στην Αμβέρσα, ο Γιαν Φαμπρ είναι πλέον από τους πιο γνωστούς εικαστικούς διεθνώς. Εργα του έχουν φιλοξενηθεί σε εκθέσεις σε όλον τον κόσμο.

Στον σκληρό και ανταγωνιστικό κόσμο των Τεχνών κατάφερε να γίνει γνωστός με ανατρεπτικές παραστάσεις, αλλά και αμφιλεγόμενες μεθόδους. Σε θεατρικά έργα στη νεότητά του, έκαιγε χαρτονομίσματα και έγραφε τη λέξη «χρήμα» με τις στάχτες. Σε ηλικία 21 ετών παρουσίαζε σχέδια γραμμένα με το αίμα του – τίτλος των παραστάσεων ήταν «Το δικό μου κορμί, το δικό μου αίμα, το δικό μου τοπίο». Το 1980 στη διάρκεια του σόου «The Bic-Art Room» κλειδώθηκε επί τρεις μέρες και τρεις νύχτες σε έναν λευκό κύβο γεμάτο αντικείμενα. Ακόμα και όταν έγινε διάσημος, δεν απέφυγε τις στιγμές που δίχασαν. Το 2012 είχε προκαλέσει την οργή των φιλοζωικών οργανώσεων όταν για τις ανάγκες ενός φιλμ στο δημαρχιακό μέγαρο της Αμβέρσας πετούσε γάτες στον αέρα για να τις κινηματογραφήσει να πέφτουν στα σκαλιά. «Οι γάτες είναι καλά στην υγεία τους» είπε την ίδια μέρα.

Στην Ελλάδα τελευταία φορά είδαμε το έργο «Mount Olympus – To glorify the cult of tragedy», τον περασμένο Οκτώβριο στο πλαίσιο των 50ων Δημητρίων. Τώρα απομένει να δούμε τι έχει συμφωνήσει με τον κ. Μπαλτά για το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News