Η μεγαλύτερη γιορτή της Κίνας, το σεληνιακό νέο έτος, ξεκινά στις 29 Ιανουαρίου. Το 2025 θα είναι η Χρονιά του Φιδιού. Δεν ξέρουμε αν ο Σι Τζινπίνγκ είναι προληπτικός, αλλά είναι μετά βεβαιότητας ρεαλιστής. Ξέρει, λοιπόν, ότι θα πρέπει να προχωρήσει στο νέο έτος με την προσοχή ανθρώπου που διέρχεται από ναρκοπέδιο.

Αμέσως μετά την ανάληψη της εξουσίας, το 2012, ο Σι είχε ζητήσει αυτοσυγκράτηση σχετικά με τις προοπτικές της Κίνας. «Οσο πιο πολύ προχωράμε προς τον σκοπό μας», είπε στους κινέζους νομοθέτες, «τόσο περισσότερες νέες καταστάσεις και προβλήματα θα προκύψουν, τόσο περισσότερους κινδύνους και προκλήσεις θα αντιμετωπίσουμε και τόσο περισσότερα απρόβλεπτα γεγονότα θα συναντήσουμε στον δρόμο μας». Καθώς η οικονομία της Κίνας εμφανίζει σημάδια κόπωσης, οι κοινωνικές εντάσεις αυξάνονται και ο Ντόναλντ Τραμπ ετοιμάζεται να εισέλθει στον Λευκό Οίκο, η επόμενη χρονιά θα είναι γεμάτη από τις δυσκολίες που φοβόταν ο κινέζος πρόεδρος.

Η πιθανές αναταραχές που θα προκαλέσει η έλευση του Τραμπ στη σχέση μεταξύ των δύο ισχυρότερων δυνάμεων του κόσμου συνιστά μια μεγάλη και άμεση ανησυχία, γράφει ο Economist. Οι αποφάσεις του επόμενου προέδρου των ΗΠΑ και της ομάδας του θα επηρεάσουν ζητήματα που ο Σι θεωρεί ότι συνδέονται άμεσα με την εξουσία του Κομμουνιστικού Κόμματος. Πρώτη από τις ανησυχίες αυτές είναι η οικονομία.

Ο Τραμπ έχει απειλήσει να επιβάλει δασμούς 60% στις κινεζικές εισαγωγές, επιπλέον μιας αύξησης 10% εάν η Κίνα δεν καταφέρει να περιορίσει τις εξαγωγές φαιντανύλης, του συνθετικού οπιοειδούς που ευθύνεται για τους θανάτους δεκάδων χιλιάδων Αμερικανών σε ετήσια βάση. Ορισμένοι αναλυτές λένε ότι αυτές οι αυξήσεις θα μπορούσαν να μειώσουν την οικονομική ανάπτυξη της Κίνας κατά περισσότερο από δύο ποσοστιαίες μονάδες.

Υπάρχει αβεβαιότητα για το πόσο γρήγορα θα αυξηθούν οι δασμοί και για το αν ο Τραμπ είναι πραγματικά αποφασισμένος να τους εφαρμόσει σε τέτοιο βαθμό. Αλλά εάν επιβληθούν, θα μπορούσαν να επιφέρουν ένα ισχυρό πλήγμα στην Κίνα, σε μια εποχή που η χώρα αγωνίζεται να αποκαταστήσει την κλονισμένη εμπιστοσύνη των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, εν μέσω ύφεσης στην αγορά ακινήτων και έλλειψης θέσεων εργασίας.

Αλλη μια χρονιά ύφεσης;

Ο Σι δεν έχει πρόχειρες και εύκολες λύσεις, επισημαίνει ο Economist. Μπορεί να ανταποκριθεί ενισχύοντας τα μέτρα τόνωσης της οικονομίας που άρχισε να αποκαλύπτει τον Σεπτέμβριο, αλλά η επιφύλαξη που έχει επικρατήσει μεταξύ των καταναλωτών και των επενδυτών υποδηλώνει ότι μπορεί να δυσκολευτεί να επιτύχει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Θα μπορούσε να επιτρέψει την υποτίμηση του γιουάν για να διατηρήσει ανταγωνιστικές τις κινεζικές εξαγωγές, παρά τους πρόσθετους δασμούς. Αλλά αυτό ενδέχεται να μειώσει περαιτέρω την εμπιστοσύνη των επενδυτών και να οδηγήσει σε φυγή κεφαλαίων. Μπορεί επίσης να επιδεινώσει τις εντάσεις με τους μεγάλους εμπορικούς εταίρους της χώρας, πολλοί από τους οποίους ήδη πιστεύουν ότι η Κίνα πλημμυρίζει τις αγορές τους με φθηνά αγαθά.

Ακόμη μια χρονιά σε οικονομική ύφεση θα επιβαρύνει πολύ τους πολίτες. Το 2024, το άγχος τους έγινε εμφανές. Ενα σημάδι ήταν η αύξηση των περιστατικών βίας, που από τα κρατικά ΜΜΕ της Κίνας χαρακτηρίστηκαν ως «επιθέσεις εκδίκησης της κοινωνίας» – από επιθέσεις με μαχαίρι μέχρι οδηγούς που έπεφταν πάνω σε πεζούς με το αυτοκίνητό τους. Τέτοια περιστατικά δεν συμβαίνουν μόνο στην Κίνα, αλλά το κόμμα είναι σαφώς ανήσυχο. Οι αξιωματούχοι έχουν ζητήσει να αντιμετωπίζονται τέτοιες υποθέσεις «αυστηρά και γρήγορα»: μια φράση που συχνά προαναγγέλλει βιαστικές δίκες, που καταλήγουν σε μακροχρόνιες ποινές φυλάκισης ή και σε εκτελέσεις.

Το 2025 αναμένεται ότι ο όρος «κοινωνική εργασία» θα εμφανιστεί σε περίοπτη θέση στη ρητορική του κόμματος. Δεν πρόκειται τόσο για την παροχή υπηρεσιών σε άτομα που έχουν ανάγκη, αλλά για τη διασφάλιση της τάξης μέσω της ενίσχυσης του ελέγχου της βάσης του κόμματος. Ο Σι έδωσε τον τόνο τον Νοέμβριο, στην πρώτη συνεδρίαση του Κεντρικού Τμήματος Κοινωνικής Εργασίας. Είπε ότι οι λειτουργίες του είναι «ζωτικές για τη μακροπρόθεσμη διακυβέρνηση του κόμματος» και για την «κοινωνική αρμονία και σταθερότητα».

Το έργο του τμήματος θα μπορούσε να συνεπάγεται ενίσχυση των προσπαθειών για να διασφαλιστεί ότι οι κομματικές επιτροπές θα είναι πανταχού παρούσες στη διαχείριση ιδιωτικών εταιρειών και ότι θα ενημερώνουν τις Αρχές για οτιδήποτε θα μπορούσε να προκαλέσει αναταραχή. Με πολλές εταιρείες να κόβουν μισθούς ή να απολύουν άτομα, το κόμμα θέλει μάτια και αυτιά σε κάθε χώρο εργασίας.

Τα κρατικά ΜΜΕ παραδέχονται, περιστασιακά, ότι υπάρχουν προβλήματα. Τον Δεκέμβριο, το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Xinhua αναφέρθηκε σε «ένα περίπλοκο και προκλητικό περιβάλλον αυξανόμενης εξωτερικής πίεσης και αυξανόμενων εσωτερικών δυσκολιών». Ομως στην ετήσια σύνοδο του Εθνικού Λαϊκού Κογκρέσου (NPC), που ξεκινάει στις 5 Μαρτίου, οι εκπρόσωποι, σύμφωνα με τον Economist, θα πιεστούν να φανούν αισιόδοξοι. Θα επαναλάβουν πιθανώς τη φράση που χρησιμοποίησε ο Σι στην πρωτοχρονιάτικη ομιλία του στις 31 Δεκεμβρίου: «Η οικονομία της Κίνας έχει ανακάμψει και βρίσκεται σε ανοδική τροχιά».

Μεγάλη προσοχή θα δοθεί στους στόχους για οικονομική ανάπτυξη το 2025, οι οποίοι θα ανακοινωθούν στην ίδια συνάντηση. Για να ενισχύσει την εμπιστοσύνη, η κυβέρνηση μπορεί να επαναλάβει τον στόχο για το 2024, που ήταν «περίπου 5%». Οι πρόσφατες εκκλήσεις των αξιωματούχων για «εξαιρετικές» προσπάθειες για την ενίσχυση της οικονομίας υποδηλώνουν ότι ετοιμάζονται να στοχεύσουν ψηλά. Ενα τέτοιο μέτρο θα μπορούσε να είναι η αύξηση του δημοσιονομικού ελλείμματος από περίπου 3% του ΑΕΠ σε 4%, σύμφωνα με το Reuters. Αυτό θα σήμαινε επιπλέον κρατικές δαπάνες περίπου 1,3 τρισ. γιουάν (179,4 δισ. δολάρια).

Οι αναταραχές στις Ενοπλες Δυνάμεις

Το NPC είναι πιθανό να μην ασχοληθεί πολύ με πολιτικά ζητήματα. Ωστόσο η αναταραχή στην κορυφή των Ενόπλων Δυνάμεων θα απασχολήσει πολλούς από τους σχεδόν 3.000 αντιπροσώπους, περίπου 280 από τους οποίους είναι στρατιωτικοί. Τον περασμένο Νοέμβριο, ο ναύαρχος Μιάο Χούα, ο οποίος βρίσκεται στην πέμπτη θέση της ανώτατης διοίκησης, τέθηκε υπό έρευνα για «σοβαρές παραβιάσεις της πειθαρχίας», κάτι που συχνά αποτελεί ευφημισμό για διαφθορά. Ο ναύαρχος Μιάο πιστεύεται ότι ήταν πολύ κοντά στον Σι. Με το να τον στοχοποιήσει, ο Σι ίσως προσπαθεί να δείξει ότι κανείς δεν απολαμβάνει προστασία στον πόλεμο κατά της διαφθοράς. Ομως εγείρει επίσης ερωτήματα σχετικά με τον έλεγχό του στον Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό.

Ο ναύαρχος Μιάο είναι ο πιο υψηλόβαθμος από τους περισσότερους από 12 ανώτερους αξιωματικούς που έχουν απομακρυνθεί από τα αξιώματά τους τον τελευταίο ενάμιση χρόνο. Μεταξύ αυτών, ένας πρώην αναπληρωτής διοικητής των χερσαίων δυνάμεων και ένας πρώην αρχηγός του Ναυτικού της Θάλασσας της Νότιας Κίνας.

Η απομάκρυνση των δύο ανδρών από το NPC ανακοινώθηκε στις 25 Δεκεμβρίου. Οι εκκαθαρίσεις μπορεί να συνεχιστούν. Η τύχη του υπουργού Αμυνας, ναυάρχου Ντονγκ Τζουν, είναι ένα μεγάλο ερωτηματικό. Η Κίνα απέρριψε τις αναφορές ότι αντιμετωπίζει προβλήματα, αλλά πιστεύεται πως ήταν προστατευόμενος του ναύαρχου Μιάο. Οι δύο προκάτοχοι του ναύαρχου Ντονγκ εκδιώχθηκαν από το κόμμα τον Ιούνιο λόγω διαφθοράς.

Το ζήτημα της Ουκρανίας

Με τόσα προβλήματα στο εσωτερικό, ο Σι μπορεί να μη θελήσει να πάρει μεγάλα ρίσκα στο εξωτερικό. Μάλλον θα προτιμήσει απλώς να παρακολουθεί αμέτοχος όσο ο Τραμπ προσπαθεί να εξασφαλίσει την ειρήνη στην Ουκρανία. Ο πόλεμος περιπλέκει τις σχέσεις της Κίνας με την Ευρώπη, η οποία δυσανασχετεί με την προμήθεια κινεζικής τεχνολογίας στα εργοστάσια όπλων της Ρωσίας, αλλά βοηθάει την Κίνα, καθώς κατασπαταλά Δυτικούς πόρους.

Το ερώτημα πώς πρέπει να διαχειριστεί κανείς το ζήτημα της Ουκρανίας θα μπορούσε να προκαλέσει εντάσεις μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών και μιας πιο απομονωτικής Αμερικής, κάτι που σαφώς θα αρέσει στην Κίνα. Ο Σι θα συνεχίσει να προσπαθεί να περιορίσει την Ταϊβάν, αλλά και όλους τους ανταγωνιστές του στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας – αν και πιθανότατα θα επιδιώξει να αποφύγει μια μεγάλη σύγκρουση. Ο Τραμπ καυχιέται ότι αποστρέφεται τον πόλεμο, αλλά ο Σι πιθανώς να μην  εμπιστεύεται πλήρως αυτή του τη δήλωση.

Για τον Σι, καταλήγει ο Economist, οι κίνδυνοι στο εσωτερικό και στο εξωτερικό μπορεί να προκαλέσουν την τέλεια καταιγίδα. «Εάν δεν λάβουμε προληπτικά μέτρα ή δεν αντιμετωπίσουμε σωστά τα προβλήματα», είπε στους αξιωματούχους του το 2016, «αυτά θα αθροιστούν, θα κλιμακωθούν και θα εξελιχθούν, από δευτερεύοντα σε μεγάλα, από περιφερειακά σε συστημικά και από διεθνή σε εγχώρια. Και τελικά θα απειλήσουν τη διακυβέρνηση του κόμματος και την κρατική ασφάλεια».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News