Ο Βλαντίμιρ Πούτιν συγκρίνει τον εαυτό του με τον Μέγα Πέτρο ενώ τα σχέδια του πολέμου που μαίνεται στην Ουκρανία καταστρώθηκαν στο Κρεμλίνο από μια κλειστή ομάδα λευκών ανδρών προχωρημένης ηλικίας με κοινό σημείο αναφοράς το όνειρο της αποκατάστασης της ρωσικής αυτοκρατορίας. Αλλά τον βαρύτατο φόρο αίματος της Ρωσίας στα πεδία των μαχών τον πληρώνουν, εντελώς δυσανάλογα, νεαροί άνδρες με εντελώς διαφορετικά χαρακτηριστικά.  

«Συχνά είναι μουσουλμάνοι από τη Βόρεια Οσετία ή το Νταγκεστάν ή βουδιστές από τη Δημοκρατία της Μπουργιατίας ή την Δημοκρατία της Τιβά, στα σύνορα με τη Μογγολία. Η προέρχονται από κάποια απομακρυσμένη επαρχία στην Aπω Ανατολή, όχι μακριά από τα σύνορα με την Κίνα και τη Βόρεια Κορέα, όπως η Αυτόνομη Εβραϊκή Επαρχία […] Στο όνομα του αυτοκρατορικού ονείρου του Πούτιν αυτοί οι νέοι από τις πιο μακρινές περιοχές έχουν εκατοντάδες φορές περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν στην Ουκρανία σε σχέση με τους συνομηλίκους τους στη Μόσχα ή την Αγία Πετρούπολη. Η επίμονη έρευνα και η ανάλυση στοιχείων αποκαλύπτουν ότι ήταν οι πρώτοι που ρίχτηκαν στο καμίνι του πολέμου τις πιο αιματηρές εβδομάδες», γράφει ο Φεντερίκο Φουμπίνι της Corriere della Sera, αναφέροντας ενδεικτικά πως οι Μπουργιάτες αποτελούν μόλις το 0,3% του πληθυσμού της Ρωσίας, αλλά αντιστοιχούσαν στο 4,5% των νεκρών κατά τις τρεις πρώτες εβδομάδες του πολέμου ενώ τεράστιες απώλειες, σε σχέση με τον πληθυσμό τους, έχουν και οι Καζάκοι. 

«Αυτοί οι άνθρωποι και άλλοι από άλλες μειονότητες είναι πολύ πιο εκτεθειμένοι από τους λευκούς σλάβους Ρώσους που κατάγονται από τις μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις. Από τη Μόσχα σήμερα είναι γνωστό πως έχουν χάσει τη ζωή τους στον πόλεμο μόλις οκτώ άτομα ενώ έχει πληθυσμό είκοσι εκατομμύρια. Εξαπλάσιοι είναι οι νεκροί από την Τιβά, παρότι ο πληθυσμός της είναι πάνω από εξήντα φορές μικρότερος: οι πιθανότητες να σκοτωθεί κανείς είναι εκατονταπλάσιες, εάν συγκαταλέγεται μεταξύ εκείνων που ήρθαν από την λάθος πλευρά της Ρωσίας», συνοψίζει ο Φουμπίνι. 

Μαζί με όλους αυτούς, τροφή για τα πυρά των Ουκρανών στην πρώτη γραμμή, αποτελούσαν επίσης έως σήμερα οι Ουκρανοί από κατεχόμενα από τους Ρώσους εδάφη, από τις «ανεξάρτητες Δημοκρατίες» του Λουγκάνσκ και του Ντονέτσκ, που στρατολογήθηκαν βίαια για να συνδράμουν τον ρωσικό στρατό.

Κάνοντας λόγο για «πράξη αντίστασης ενάντια σε ένα καθεστώς που ψεύδεται», ο ιταλός δημοσιογράφος μας πληροφορεί πως υπάρχει στη Ρωσία ένα υπόγειο δίκτυο που καταγράφει καθημερινά τους νεκρούς του πολέμου στην Ουκρανία. Η ρωσική κυβέρνηση είχε ανακοινώσει 1.351 νεκρούς την 25η Μαρτίου αλλά στη συνέχεια ακολούθησε απόλυτη σιωπή, σε βαθμό που ο πρόεδρος της Επιτροπής Αμυνας της Δούμας Αντρέι Καρταπόλοφ έφτασε στο σημείο να δηλώσει κατά τη διάρκεια του τρέχοντος μήνα πως δεν ακούγεται τίποτα για τους νεκρούς στην Ουκρανία «επειδή δεν υπάρχουν πια».

Η Μαρία Βιουσκόβα, όμως, γνωρίζει πολύ καλά πως η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Κατάγεται από τη Δημοκρατία της Μπουργιατίας, εκπατρίστηκε από τη Ρωσία το 2010 ενώ σήμερα είναι ερευνήτρια με ειδίκευση στην κβαντική υπολογιστική στο παράρτημα του Πανεπιστημίου Νοτρ Νταμ στη Σίλικον Βάλεϊ της Καλιφόρνια. Είναι επίσης ένας από τους λίγους ορατούς κόμβους του υπόγειου δικτύου που καταγράφει τις ρωσικές απώλειες στην Ουκρανία, αποκαλύπτοντας τα ψέματα του Πούτιν, όσον αφορά τον βαρύ φόρο αίματος που καταβάλλουν και οι ρωσικές, πέρα από τις ουκρανικές, δυνάμεις.

«Ποτέ δεν φανταζόμουν ότι θα βρισκόμουν σε παρόμοια θέση. Είμαστε η μόνη οργάνωση που καταγράφει τους πεσόντες ανά εθνοτική καταγωγή», ανέφερε στην Corriere. Τα μέλη του δικτύου είναι εκατοντάδες, διάσπαρτα ανά την αχανή ρωσική επικράτεια, δεν γνωρίζονται, ωστόσο, μεταξύ τους, το κάθε μέλος επικοινωνεί με άλλα δύο, τρία το πολύ, ούτως ώστε να μην τεθεί σε κίνδυνο ολόκληρη η οργάνωση σε περίπτωση κάποιας σύλληψης ή προδοσίας.  

Κάνουν τη δουλειά τους όπως μπορούν. Ελέγχουν τις τοπικές εφημερίδες για ανακοινώσεις θανάτων, παρακολουθούν ρωσικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης όπως το VKontakte και το Odnoklassniki, διατρέχουν τις συνομιλίες στο Telegram, έχοντας έως σήμερα καταφέρει να καταγράψουν περίπου 4.000 νεκρούς, ταξινομημένους κατά εθνότητα και καταγωγή.

Υπάρχουν, όμως, και άνθρωποι που πεθαίνουν αλλά κανένας δεν μιλάει ούτε γράφει για αυτούς, οπότε, για να τους εντοπίσουν, μέλη του δικτύου επισκέπτονται ακόμη και νεκροταφεία, αναζητώντας φρέσκους τάφους και ελέγχοντας εάν πάνω τους υπάρχει η φωτογραφία ενός ένστολου αγοριού. Κάπως έτσι εντοπίστηκαν ακόμη 4.000 πεσόντες. Συνυπολογίζοντας τον τεράστιο αριθμό των αγνοούμενων (οι οποίοι πολύ συχνά είναι νεκροί) τα θύματα ανέρχονται στις 12.000 ενώ στον εν λόγω σύνολο δεν περιλαμβάνονται τα θύματα της διαβόητης Wagner Group και των υπόλοιπων μισθοφορικών ομάδων που δρουν στην Ουκρανία, συνδράμοντας το ρωσικό στρατό.  

«Ο τελικός απολογισμός του πολέμου από τη ρωσική πλευρά δεν απέχει πολύ από τους 15.000 νεκρούς για τους οποίους κάνει λόγο το Πεντάγωνο», σημείωσε η Βιουσκόβα. Κατά τη γνώμη της τα μέλη των μειονοτήτων θυσιάζονται στην πρώτη γραμμή απλά από «περιφρόνηση, όχι στο πλαίσιο κάποιου εκκαθαριστικού σχεδίου αλά Στάλιν. Αλλά ο Πούτιν φροντίζει να προστατεύει τις οικογένειες της Μόσχας και της Αγίας Πετρούπολης γιατί φοβάται τις διαμαρτυρίες στις μεγάλες πόλεις. Εάν πεθάνει ένας Μπουργιάτης στην περιφέρεια κανένας δεν θα το προσέξει», συμπλήρωσε.