Οι μαύρες τρύπες δεν υπάρχουν μόνο στο Διάστημα. Υπάρχουν και στο μυαλό. Κι αυτές είναι πιο μαύρες, πιο αχανείς και πιο ανεξήγητες. Παλεύεις μαζί τους, αγκομαχάς και βασανίζεσαι κάθε λεπτό που είσαι ξύπνιος (και είσαι πολύ, γιατί δυσκολεύεσαι και να κοιμηθείς εξαιτίας τους).

Οταν περνάς κατάθλιψη, στην καλύτερη περίπτωση ζεις μονίμως θλιμμένος, ανήμπορος να γευτείς χαρά και ικανοποίηση από οποιαδήποτε κατάσταση. Στην καλύτερη περίπτωση, η ζωή σου χάνει το φως της και ζεις στο σκοτάδι της μαύρης τρύπας σου. Στην χειρότερη, παραδίδεσαι κι αφήνεις το είναι σου να πέσει σαν βαρίδι μέσα της, νεκρωμένο. Και δεν είναι μόνο το είναι σου που αφήνεις να πέσει. Μπορεί να πέσεις κι εσύ απ’ το μπαλκόνι.

Εγώ βίωσα την πρώτη περίπτωση, την «καλύτερη». Μπαινοβγαίνοντας μέσα στο σκοτάδι της μαύρης τρύπας μου, λειτουργική μεν αλλά αφοπλισμένη από άσχημες σκέψεις, εμμονές και φοβίες κι από μια αφόρητη πεποίθηση ότι τίποτα στη ζωή δεν αξίζει κι ότι όλα σαπίζουν σιγά-σιγά οδεύοντας προς το τέλος τους. Ημουν το «θα πεθάνουμε όλοι» προσωποποιημένο, ένα πένθος με ρούχα που σηκωνόταν το πρωί και περίμενε να έρθει η ώρα που θα ξαναπέσει στο κρεβάτι.

Λίγο πριν παραδοθώ στα τάρταρα, σήκωσα το κεφάλι και είπα στους δικούς μου ανθρώπους: δεν είμαι καλά, θέλω βοήθεια. Μετά σήκωσα το τηλέφωνο και πήρα τον ψυχίατρο.

Ναι, το πρώτο πράγμα είναι να το πεις: στον εαυτό σου και στους άλλους. Πες το όπως σου έρχεται. Με λέξεις, με ποστ, με φωνές, με κλάματα, με αστεία ακόμα: θα ήμουν ο τέλειος κομπάρσος για κηδείες, είπα σε μια φίλη μου. Μακάρι να υπήρχε τέτοια δουλειά.

Μοιράσου το. Το πιο τρομακτικό στην κατάθλιψη είναι το στίγμα και η σιωπή, η αίσθηση ότι ευθύνεσαι για την αρρώστια σου, η άδικη, παράλογη, απάνθρωπη ενοχή για μια πράξη που δεν ήταν παρά ένα δραματικό σύμπτωμα μιας νόσου πέρα από τον έλεγχό σου, είπε ο Αύγουστος Κορτώ στο ποστ (εδώ) που περιγράφει τη μάχη του με μια ψυχική νόσο και την απόπειρα αυτοκτονίας που έκανε. Το ποστ συνόδευε μια φωτογραφία του απ’ το νοσοκομείο, στην οποία ήταν ο ίδιος σε πολύ άσχημη κατάσταση.

Κάτω απ’ την ανάρτηση του Κορτώ, υπάρχει μπόλικη συμπαράσταση και κατανόηση, αλλά υπάρχουν και κάποιοι που σχολιάζουν αρνητικά, θεωρώντας το ποστ υπερβολή. Ας είναι και υπερβολή! Είναι ακριβώς αυτή η υπερβολή που χρειαζόμαστε, για να έρχεται σαν αντίβαρο στη σιωπή με την οποία αντιμετωπίζουμε τις ψυχικές νόσους.

Χρειαζόμαστε ανθρώπους να εκθέτουν με ρεαλισμό την αρρώστια τους, παρουσιάζοντάς την έτσι ακριβώς όπως είναι και όπως τους καταντά. Με τις γάζες και τα σωληνάκια στο πρόσωπο, σ’ ένα κρεβάτι νοσοκομείου, μετά από μια απόπειρα αυτοκτονίας. Χρειαζόμαστε ανθρώπους να μιλούν γι’ αυτό που βιώνουν χωρίς ντροπή, χωρίς να το ωραιοποιούν ή να το παρουσιάζουν διαφορετικά απ’ αυτό που είναι. Αλλά κι εκείνοι μας χρειάζονται. Η συμπαράσταση που παίρνει κάποιος εκθέτοντας το πρόβλημά του, είναι δύναμη.

Ξέρετε και τι άλλο χρειαζόμαστε; Την αισιοδοξία. Και, ειλικρινά, διαβάζοντας την ανάρτηση του Κορτώ, γεμίζεις από δαύτην. Γιατί βλέπεις ότι μπορείς να νικήσεις. Ακόμα κι αν η αρρώστια σου είναι ζόρικη και σε οδηγεί στον πάτο, βλέπεις ότι μπορείς να ανέβεις ξανά και να επιστρέψεις στη ζωή. Οχι εκείνη που την σκεπάζει το πένθιμο σύννεφο μιας ψυχικής νόσου, αλλά εκείνη που έχει διώξει το σύννεφο κι έχει ξαναβρεί τη λιακάδα της.

ΥΓ. Πες το. Ακόμα και με υπερβολή. Πες το.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News