Τους τελευταίους 12 μήνες γκώσαμε από βασιλιάδες, νεκρούς, ζωντανούς, τέως και νυν και επόμενους. Το γεγονός ότι οι βασιλιάδες πεθαίνουν είναι μια απόδειξη ότι ούτε ο Θεός τους σώζει τελικά, ίσως επειδή και οι δύο τους –Θεός και βασιλιάδες– βρίσκονται σε μια πρωτοφανή βουτιά της δημοτικότητάς τους. Και όμως, την εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης υπάρχουν άνθρωποι που εξακολουθούν να πιστεύουν και στους δύο φανατικά. Και συνήθως συνδυαστικά.
Στην Ελλάδα υπάρχει ένα εβδομαδιαίο περιοδικό –του τομέα gossip– το οποίο κάθε λίγο και λιγάκι βγαίνει με κάποιο πρωτοσέλιδο «αφιερωμένο» στην τέως βασιλική οικογένεια. Τα πρωτοσέλιδα αυτά συχνά είναι ακραία, του στιλ «έρχεται ο Κωνσταντίνος να μας σώσει», ο δε Κωνσταντίνος είναι κομματάκι δύσκολο να έρθει πλέον από την αθανασία για να σώσει έναν λαό που δεν τον ήθελε ούτε όταν ήταν ζωντανός. Ή σχεδόν δεν τον ήθελε.
Ο εκδότης του συγκεκριμένου περιοδικού δεν είναι φιλοβασιλικός, ωφελιμιστής είναι και καιροσκόπος· ξέρει ότι οι βασιλιάδες «πουλάνε». Είναι δυνατόν; Και όμως…
Να επανέλθω στο «σχεδόν δεν τον ήθελε» όμως. Το 1974, ως παιδίσκη, είχα συνοδεύσει τον αείμνηστο πατέρα μου σε κάποιο κατσικοχώρι της Μεσσηνίας όπου θα υπηρετούσε ως δικαστικός αντιπρόσωπος στο δημοψήφισμα. Εκ Μεσσηνίας ορμώμενος ο μπαμπάς, πλην όμως πολύ δημοκράτης, είχε τεράστια αγωνία, και δεν είχε άδικο. Τους ήξερε. Από το Βασιλίτσι στη Βασιλάδα και το Βασιλοχώρι ως παραδίπλα στη Λακωνία ή πιο πάνω στην Αρκαδία, όλη η Πελοπόννησος διερρήγνυε τα ιμάτιά της, τους ελαιώνες της και τα χασισοχώραφά της υπέρ του άνακτος.
Το βράδυ καθίσαμε να δούμε τα αποτελέσματα. Κάποια στιγμή, το θυμάμαι σαν να είναι τώρα, μονολόγησε δυνατά «αν δεν ήταν η Κρήτη, θα είχαμε γ@μηθεί». Αχαρακτήριστο εκ μέρους του, όμως εν πολλοίς αληθές.
Το 70% που ζήτησε να φύγει ο βασιλιάς είναι μεγάλο ποσοστό, δεν είναι καθολικό όμως, και αφήνει ένα πολύ μεγάλο 30% που συνέχιζε να τον θέλει, παρότι ο –επίσης αείμνηστος– Κωνσταντίνος και η οικογένειά του μόνο δεινά είχαν επιφέρει στη δύστυχη τούτη χώρα. Τρομακτικά δεινά. Με κορυφαίο δεινό την απώλεια της Μικρασίας, που την έχασε σχεδόν μόνος του ο Κωνσταντίνος Α’, προπάππος του Β’.
Στη σχετικά σύντομη παραμονή της στον θρόνο της Ελλάδας, η δανέζικη αυτή δυναστεία επέδειξε μια πρωτοφανή για τα διεθνή δεδομένα έπαρση και παρεμβατικότητα στα πολιτικά πράγματα. Πέραν της διαρκούς διαμάχης του Βενιζέλου με τον Κωνσταντίνο Α’, αξιομνημόνευτες παραμένουν οι μηχανορραφίες του Γεωργίου Β’ με τους Βρετανούς, αλλά και η στήριξή του στο δικτατορικό καθεστώς του Μεταξά. Και η άρνηση του Παύλου (ή, μάλλον, της Φρειδερίκης) να κάτσει στην άκρη και να μην μπλεχτεί στην πολιτική, όταν η χώρα πάλευε να διατηρήσει την πολιτική σταθερότητα που θα αποσοβούσε τη δικτατορία του 1967.
Τόσο ο Κωνσταντίνος Α’ όσο και ο Γεώργιος Β’ είχαν εκδιωχθεί από τη χώρα με δημοψηφίσματα, τα οποία αργότερα ανατράπηκαν με νέα δημοψηφίσματα, η εγκυρότητα των οποίων αμφισβητείται, για να το πούμε κομψά. Και φυσικά δεν επανήλθαν μόνοι τους, αλλά έχοντας την πλάτη κάποιων εξωτερικών «δακτύλων». Είτε ενεργά είτε παθητικά, πάντως, πάντα και μόνο κακό έκαναν, με την εξαίρεση ίσως του Γεωργίου Α’, ο οποίος είχε κάτσει στη γωνία του και άκουγε τον Βενιζέλο.
Και τώρα; Υπάρχουν πράγματι άνθρωποι που πιστεύουν ότι θα έπρεπε η βασιλική δυναστεία να επιστρέψει στην Ελλάδα; Ναι, υπάρχουν. Και ανεξαρτήτως της σκοπιάς από την οποία βλέπουν τα πράγματα, διέπονται όλοι από τα ίδια, κοινά χαρακτηριστικά: την ιστορική άγνοια και την αποκοπή από την πραγματικότητα (disillusionment είναι ο επιστημονικός όρος).
Κάποιοι –και πολλές κάποιες– ονειρεύονται χορούς στα ανάκτορα, φανταχτερά φορέματα, πανάκριβα κοσμήματα, πρίγκιπες και πριγκιποπούλες, γενικά μια ψευδαίσθηση αυτοκρατορικού μεγαλείου που στην πραγματικότητα η Ελλάδα δεν είχε ποτέ. Διότι η Ελλάδα δεν υπήρξε ποτέ αυτοκρατορία, και όταν υπήρξε, δεν ήταν Ελλάδα.
Είναι όμως διττός ο ρόλος αυτής της ψευδαίσθησης. Για τους φτωχούς τροφοδοτεί το άπιαστο όνειρο: θα δει την κόρη ο πρίγκιπας και θα της φορέσει το γοβάκι να την κάνει βασίλισσα, να τη γλιτώσει αυτήν και την οικογένειά της από τον πάτο. Για τους πιο εύπορους, τροφοδοτεί ακόμη έναν τρόπο να ξεχωρίσουν από την πλέμπα: στην Ελλάδα δεν είχαμε ποτέ αριστοκρατία, οι κατσαπλιάδες ήταν εκείνοι που γέμισαν τις βασιλικές αυλές, φορώντας τα φράκα πάνω από το τσαρούχι. Εχουμε παράδοση σε αυτά τα δύο ως χώρα. Στο τσαρούχι κυρίως, αλλά και στο φράκο που κρέμεται κάπως ατσούμπαλα από πάνω του.
Κάποιοι άλλοι ονειρεύονται το έργο λίγο πιο πολιτικά: Οι βασιλιάδες, πιστεύουν, θα μας κάνουν πιο σταθερό και ισχυρό κράτος. Είδα ένα σχόλιο προχθές στο FB ότι «ο Καναδάς και η Αυστραλία, που έχουν βασιλιά (sic), δεν έχουν χρεοκοπήσει ποτέ» και γελούσα νευρικά επί ώρες. Στο μεταξύ, ο βρετανός μονάρχης έχει τόση σχέση με την οικονομία του Καναδά όση έχει κι αυτός που έγραψε το σχόλιο με τον βρετανό μονάρχη. Ισως έχει περάσει κάποτε έξω από το Μπάκιγχαμ δηλαδή.
Μη γελάσετε, αλλά είναι στην αρμοδιότητα της ψυχιατρικής αυτές οι απόψεις. Ολοι αυτοί δεν αναζητούν ηγέτη, αλλά «κηδεμόνα». Εναν τυχάρπαστο που θα έρθει, κληρονομικώ δικαιώματι, να πάρει επάνω του όλες τις ευθύνες ώστε να μην τις έχουν οι ίδιοι. Είναι τα λεγόμενα daddy issues, σε λίγο πιο μαζική κλίμακα.
Η πιθανότητα, τώρα, να σου βγει ο «κληρονομικώ δικαιώματι» και λίγο ζαβό, δεν σου περνάει καν από το μυαλό, παρότι συμβαίνει όλο και συχνότερα – γι’ αυτό και οι χώρες που έχουν βασιλιάδες κάνουν ό,τι μπορούν πλέον για να βάλουν τα «ζαβά» στο περιθώριο. Η άλλη πιθανότητα –ή, μάλλον, βεβαιότητα–, ότι θα σου κοστίζουν ένα νεφρό και έναν αμφιβληστροειδή όλοι αυτοί, δεν σε νοιάζει, διότι πιστεύεις ακράδαντα ότι θα έρχεται ο γιαπωνέζος τουρίστας να χαζέψει την έλληνα βασιλιά. Δεν θα έρχεται. Πρώτον, έχει δικό του που είναι πιο glam, και δεύτερον, κανένας δεν πάει στη Νορβηγία για να δει τον Χάραλντ (έτσι λέγεται) και τα παιδιά του. Μόνο στη Βρετανία γίνονται αυτά και πάλι σε μια όλο και πιο φθίνουσα τροχιά.
Στο «διά ταύτα», κινδυνεύουμε να έχουμε μια μέρα αρχηγό του κράτους τον Παύλο και τη Μαρί Σαντάλ; Δύσκολο. Ακόμη και η Δεξιά, που εγκολπώθηκε αρχικά κάποια φιλοβασιλικά στοιχεία, τα πέταξε σχετικά γρήγορα έξω. Η Ελλάδα θυμίζει όλο και περισσότερο μια πολωμένη Res publica, με τη ρωμαϊκή και την αμερικανική πλέον έννοια του όρου. Μόνο μια πολιτική ανωμαλία μεγατόνων θα μπορούσε να επαναφέρει τη μοναρχία.
Θα μου πείτε τώρα, τα είδαμε και τα χαΐρια των Ρωμαίων και των Αμερικάνων. Σωστό, αλλά όχι της παρούσης.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News