Το περιστατικό στο Αιγάλεω, όπου ο διαπληκτισμός μεταξύ οδηγών κατέληξε στον ξυλοδαρμό ενός ζευγαριού από τρία άτομα που επέβαιναν στο άλλο αυτοκίνητο, οι οποίοι έσυραν και τον άνδρα με το όχημά τους καθώς έφευγαν –και όλα αυτά σε ένα φανάρι 10 η ώρα το πρωί– μου θύμισε αυτό που ακούω πια όλο και συχνά να δίνεται σαν συμβουλή: αν δεις αγριεμένο οδηγό στον δρόμο, σήκω και φύγε και μην αρχίζεις καβγά. Γιατί δεν ξέρεις μέχρι πού μπορεί να το φτάσει ο άλλος.

Ασφαλώς, εκεί έξω, στη ζούγκλα της πόλης, όπου ο οδικός Γολγοθάς σε φέρνει στο αμήν, ενώ πιο πριν σε έχουν φέρει στο αμήν άλλα, δικά σου, είναι πολύ δύσκολο να μην καβγαδίσεις. Πολλές φορές, το θέλεις κιόλας, το επιθυμείς διακαώς, να ρίξεις μια μούντζα ή να πεις μια κουβέντα στον άγνωστο οδηγό που μπήκε σφήνα μπροστά σου ή πετάχτηκε χωρίς φλας.

Εκεί που τα νεύρα έχουν φτάσει τερματικό, από το μποτιλιάρισμα, την κούραση, τα απανωτά κλεισίματα δρόμων για έργα και πορείες, ένας καβγάς με τον άγνωστο Χ είναι σαν το αναπόφευκτο αποτέλεσμα του φρούτου που ωρίμασε και είναι έτοιμο να πέσει από το δέντρο.

Το φρούτο, εμείς δηλαδή, είμαστε έτοιμοι να πέσουμε στο ρινγκ, ο ένας πάνω στον άλλο, σε μια καθόλου ευγενή πάλη, που σίγουρα έχει μόνο χαμένους. Θυμωμένοι βαθιά, πληγωμένοι ανεπανόρθωτα από ματαιώσεις και ζόρια, γρυλίζουμε και περιμένουμε μια αφορμή, ελάχιστη, μηδαμινή, για να επιτεθούμε σε όποιον μας τη δώσει.

Μπορεί και να μη μας τη δώσει κιόλας. Η κοπέλα που έφαγε την γροθιά στην Ερμού την ώρα που περπατούσε αμέριμνη, δεν είχε δώσει καμία αφορμή. Βρέθηκε απλώς στο σημείο όπου ένας άνθρωπος αναζητούσε ένα σάκο του μποξ να χτυπήσει. Ηταν τοξικομανής, τον συνέλαβαν, οδηγήθηκε στο αστυνομικό τμήμα και μετά σε ψυχιατρική κλινική.

Να συζητήσουμε για όσα ακόμα συμβαίνουν γύρω μας; Μια βόλτα στο διαδίκτυο σε φέρνει μπροστά σε ένα τσουνάμι ειδήσεων άγριων περιστατικών. Ποια αγάπη ολούθε; Το ακούω που το λένε και γελάω από μέσα μου. Ωραία θα ήταν, αλλά με τόσο θυμό που έχει συσσωρευτεί μέσα μας, τόσα προβλήματα να στριμώχνονται στο υποσυνείδητο και συνειδητό μας, ο νικητής είναι η βία ολούθε. Τείνει να γίνει δεύτερη φύση μας, ένα υποδόριο ποτάμι που φουσκώνει και ξεχειλίζει με την πρώτη ψιχάλα. Ετσι περιγράφουν οι ειδικοί αυτό το συναίσθημα, που καταγράφεται πλέον ανά τον κόσμο και με στατιστικές.

Στην ευρωπαϊκή γειτονιά μας, η Τουρκία είναι η πιο θυμωμένη χώρα, με τα Σκόπια, τη Μάλτα και την Πολωνία να ακολουθούν. Εμείς είμαστε κάπου στη μέση της κλίμακας του θυμού, που σε ποσοστά σημαίνει ότι ένα 20%-29% των Ελλήνων βιώνουν αυτό το συναίσθημα κατά τη διάρκεια της ημέρας. Στην αντίπερα όχθη, οι Φινλανδοί, οι Εσθονοί, οι Ολλανδοί και οι Πορτογάλοι καταγράφουν τα χαμηλότερα ποσοστά.

Η Φινλανδία είναι ο πρωταθλητής του κόσμου στην έλλειψη θυμού. Και έχει βγει και πρωταθλήτρια στην ευτυχία. Προφανώς το ένα σχετίζεται με το άλλο. Ο Φρανκ Ματέλα, φινλανδός φιλόσοφος και ερευνητής Ψυχολογίας, εξηγεί το συναισθηματικό στάτους των συμπολιτών του λέγοντας ότι έχουν ισχυρή αίσθηση κοινότητας και συγγένειας, κάνουν καλές πράξεις για τους άλλους και βρίσκουν έναν ξεκάθαρο σκοπό για τον εαυτό τους. Προφανώς, καθοριστικό ρόλο παίζει το ότι έχουν λιγότερες κοινωνικές ανισότητες, χαμηλά ποσοστά διαφθοράς και καλές κοινωνικές δομές και γενικώς. Πώς να μην είναι ευτυχείς και ήρεμοι;

Αλίμονο σε μας, που βλέπουμε το επίπεδο ενός τέτοιου κράτους με το κιάλι. Και στις παγκόσμιες στατιστικές συναισθημάτων, όχι ότι πιάνουμε και πάτο, αλλά σίγουρα παλεύουμε για να πιάσουμε τη βάση. Το αισθάνεσαι γύρω σου, το βλέπεις στον εαυτό σου. Αναβράζουμε σαν χύτρες από τα αρνητικά συναισθήματα, χάνουμε τον έλεγχο, βυθιζόμαστε στο σκοτεινό τούνελ των ευτελών ενστίκτων και αφήνουμε το τέρας μέσα μας να μας εξουσιάσει.

Δεν χρειάζεται να είσαι κάφρος για να συμβεί, πια, η ανάφλεξη. Η σπίθα για να αρπάξουν φωτιά τα νεύρα και να χαθεί ο αυτοέλεγχος υπάρχει μέσα στους περισσότερους από εμάς. Το «Σπιρτόκουτο», η εμβληματική ταινία του Γιάννη Οικονομίδη όπου όλοι ουρλιάζουν μανιασμένα από θυμό και νεύρα, έτοιμοι να κατασπαράξουν ο ένας τον άλλο, έχει γίνει η θλιβερή μας καθημερινότητα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News