Στη βρετανική ταινία του 2020 «Misbehaviour», η Κίρα Νάιτλι υποδύεται ένα μέλος του φεμινιστικού κινήματος στη Βρετανία, που το 1970 πραγματοποίησε μια ιστορική διαμαρτυρία στα καλλιστεία «Μις Κόσμος», στο Λονδίνο, όσο μεταδίδονταν ζωντανά. Επρόκειτο για το μεγαλύτερο τηλεοπτικό σόου της εποχής, με 100 εκατομμύρια τηλεθεατές και έως τότε αδιαπραγμάτευτα κριτήρια επιλογής και παρουσίασης: λευκές γυναίκες, πολύ συγκεκριμένων διαστάσεων, στήνονταν στη σειρά και κρίνονταν σαν άψυχες κούκλες σε ένα φαντασμαγορικό φόντο σεξιστικών αναφορών.

Είδα την ταινία πρόσφατα και δεν μπορούσα να μην τη συνδέσω με το φημισμένο ανά τον κόσμο ριάλιτι «The Bachelor», που φέτος έχουμε την «τύχη» να παρακολουθούμε από τον Alpha. Το οποίο μας γυρνάει στα στερεότυπα του 1970, και ακόμα πιο πίσω. Είκοσι γυναίκες, παραταγμένες στη σειρά ακριβώς όπως τα κορίτσια των καλλιστείων, διαγωνίζονται για το ποια θα επιλέξει ο εκλεκτός κύριος bachelor για να την κάνει ταίρι του. Και για να το καταφέρουν, πρέπει να τον σαγηνεύσουν, να τον διεκδικήσουν και να μπουν σε δοκιμασίες που υποτίθεται θα φανερώσουν την προσωπικότητά τους, ώστε ο εκλεκτός να επιλέξει τη μία και μοναδική.

Αδυνατώ να καταλάβω πώς μια γυναίκα καταλήγει να συμμετέχει σε ένα τέτοιο ριάλιτι. Πώς δέχεται να μπει στη σειρά και να γίνει προϊόν διαλογής με σκοπό το ζευγάρωμα, και μάλιστα σε κοινή θέα. Είναι τόση η λύσσα της για λίγη δημοσιότητα, που καταπίνει την ξεφτίλα ενός τόσο σεξιστικού κόνσεπτ; Υποθέτω πως ναι. Καμία εκεί μέσα δεν μπήκε για να κερδίσει τον άντρα, μπήκε για να κερδίσει μια θέση στο φως. Μπήκε για να συζητηθεί στα πάνελ, και γιατί όχι, να γίνει και μέρος τους.

Η αναχρονιστική τοποθέτηση της γυναίκας, όμως, στην οποία οι περισσότεροι στάθηκαν για να σχολιάσουν, δεν είναι το μόνο προβληματικό χαρακτηριστικό του συγκεκριμένου ριάλιτι. Επί της ουσίας, ούτε τον άντρα κολακεύει και τιμά. Κι αν κάποιος το πιστεύει, επειδή απλώς βλέπει το αρσενικό να στέκεται στην κορφή του σύμπαντος και να επιλέγει όποια γουστάρει, είναι βαθιά νυχτωμένος.

Στην πραγματικότητα, αυτό που προβάλλεται είναι το αρσενικό-κούκλος στον πυρήνα του σύμπαντος. Ο εκλεκτός είναι πάρα, μα πάρα πολύ εμφανίσιμος. Και παρακάτω δεν έχει. Θέλω να πω, δεν σου μένει κάτι άλλο από τον πρωταγωνιστή, πέρα από το ότι είναι πολύ όμορφος. Εκεί στέκεται ο φακός, εκεί και οι συζητήσεις. Δεν υπάρχει η παραμικρή εμβάθυνση σε κάτι άλλο, ούτε στην προσωπικότητα, ούτε στις ικανότητες, ούτε στις αρετές για τις οποίες ο συγκεκριμένος άνδρας μπορεί να γίνει ποθητός και να διεκδικηθεί από τις υποψήφιες που τον περιτριγυρίζουν.

Δεν νομίζω ότι ο μέσος άνδρας τηλεθεατής νιώθει καλά βλέποντας 20 γυναίκες να σκοτώνονται για την καρδιά κάποιου, επειδή απλώς είναι κούκλος. Για την ακρίβεια, πιστεύω ότι ευνουχίζεται κατά τον ίδιο τρόπο που ευνουχίζεται και η γυναίκα, όταν αισθάνεται ότι η εμφάνιση είναι το βασικό κριτήριο αξιολόγησής της από την κοινωνία. Και κάπως έτσι, γεμίζει ο τόπος ανθρώπους τίγκα στα κόμπλεξ και τα ψυχολογικά.

Ούτε τιμά τον άντρα, νομίζω, να βρίσκεται στο επίκεντρο μιας γυναικείας διεκδίκησης όπως αυτή που προβάλλει το ριάλιτι. Οι υποψήφιες παρακαλούν για λίγη προσοχή ή τη διεκδικούν με θράσος και πονηριά. Δολοπλοκούν, κουτσομπολεύουν και γίνονται μικρόψυχες, προκειμένου να υπερισχύσουν έναντι των ανταγωνιστριών τους. Και το βασικό όπλο, με το οποίο προσπαθούν να αποδείξουν την υπεροχή τους, μοιάζει να είναι η ψεύτικη βλεφαρίδα και το σέξι ντεκολτέ.

Ποιος άνδρας θέλει να κατακτηθεί από τέτοιες γυναίκες; Ποιος θέλει να είναι το επίκεντρο ενός ξεμαλλιάσματος τρέσας και αξιοπρέπειας; Οποιος δεν έχει πρόβλημα, είναι άξιος της μοίρας του.

ΥΓ. Ενα ριάλιτι είναι, θα μου πείτε. Ενα τηλεοπτικό φορμά. Μπορεί να είναι και στημένο. Δεν έχει σημασία, τα πρότυπα και τα μηνύματα περνάνε, όπως και να έχει. Αφήνουν το στίγμα τους στις συνειδήσεις, μπερδεύονται με την πραγματικότητα και την αλλοιώνουν. Εδώ υπάρχουν άνθρωποι που βλέπουν πρωταγωνιστές σειράς στον δρόμο και τους φωνάζουν με το όνομα του ρόλου που υποδύονται.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News