Το «Ζ» βγήκε στις αίθουσες ακριβώς πριν από πενήντα χρόνια, φορτωμένο με μία σειρά από βραβεία, ανάμεσα τους και το Οσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας -γυρίστηκε στα γαλλικά.

Η ταινία μετέφερε στη μεγάλη οθόνη το ομότιτλο βιβλίο του Βασίλη Βασιλικού για τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη. Πρωταγωνιστής της πλοκής ήταν ο ανακριτής Χρήστος Σαρτζετάκης που ερμήνευσε έξοχα ο Ζαν Λουί Τρεντινιάν. Βέβαια, βλέποντας την ταινία και τον Τρεντινιάν δεν μπορούσαμε να φανταστούμε τι επρόκειτο να αντιμετωπίσουμε όταν ο Κύριος Χρήστος θα έμπαινε στο Προεδρικό Μέγαρο για να μας ενημερώσει ότι «είμεθα έθνος ανάδελφον». Ωστόσο, με τη δεύτερη ελληνικού ενδιαφέροντος, ταινία του Γαβρά δεν διατρέχουμε αντίστοιχο κίνδυνο, αν και ποτέ δεν μπορείς να είσαι σίγουρος για τις διαθέσεις της Ιστορίας.

Η ταινία λέγεται «Adults in the room», «Ενήλικοι στο Δωμάτιο» -τίτλος που ενδέχεται να οδηγήσει σε χαριτωμένες παρανοήσεις το κοινό που δεν είναι πλήρως ενημερωμένο. Πρόκειται για μεταφορά του βιβλίου που έγραψε ο Γιάνης Βαρουφάκης με θέμα την υπερήφανη διαπραγμάτευση του 2015 που οδήγησε στο κλείσιμο των τραπεζών, στο τρίτο μνημόνιο και στη δέσμευση της δημόσιας περιουσίας για έναν αιώνα. Όσοι έχουν γνώση του σεναρίου, αναφέρονται σε μία, μάλλον ηρωική, αφήγηση των γεγονότων με τους βασικούς πρωταγωνιστές να καθοδηγούνται από ευγενείς αυταπάτες, αλλά να πέφτουν πάνω στα δόντια του κακού Σόιμπλε.

Η ταινία δεν έχει, φυσικά, happy end. Και ίσως, για συμβολικούς λόγους, οι θεατές θα πρέπει να πληρώνουν το εισιτήριο αφού δουν το έργο, αν και, μεταξύ μας, το έχουν ήδη πληρώσει.

Με απόφαση του υπουργού Ψηφιακής Πολιτικής Νίκου Παππά, η ταινία εντάσσεται, ως επενδυτικό σχέδιο, σε πλαίσιο χρηματοδότησης και επιχορηγείται με 630.000 ευρώ. Θέλετε να έχετε μία εικόνα με αυτά που ισχύουν για ελληνικές δημιουργίες; Φανταστείτε ότι ο «Κυνόδοντας» του Λάνθιμου κόστισε μετά βίας 200.000 ευρώ. Οι δε ετήσιες επιδοτήσεις που χορηγεί το Κέντρο Κινηματογράφου προς νέους κινηματογραφιστές, δεν υπερβαίνουν τις 250.000 ευρώ.

Ωστόσο η επιδότηση προς τον Γαβρά δεν σχετίζεται με τη χρηματοδότηση της εγχώριας κινηματογραφικής παραγωγής. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που «τρέχει» στο υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής με σκοπό την προσέλκυση διεθνών κινηματογραφικών παραγωγών. Ο προϋπολογισμός του είναι 75 εκατ. ευρώ. Από τη στιγμή που η εταιρεία παραγωγής ικανοποιούσε τα κριτήρια επιλεξιμότητας, το υπουργείο θα δυσκολευόταν να τα απορρίψει. Εδώ, βέβαια, εγείρεται ένα μικρό θέμα: πώς γίνεται να χρηματοδοτείς κάποιον που αφηγείται μία ιστορία η οποία σε αφορά προσωπικά; Αυτή είναι άλλη συζήτηση, δεοντολογικού χαρακτήρα, που, αν θέλετε, δεν αφορά τους παραγωγούς της ταινίας.

Και αν τελικά υπάρχει κάτι πραγματικά ενδιαφέρον σε όλη αυτήν την κουβέντα, είναι ο τρόπος με τον οποίο η τέχνη και οι διεθνείς προσλαμβάνουσες εικόνες αφηγούνται την περιπέτεια του 2015. Η δημοσιογραφική έρευνα, ειδικά εκείνη που επεκτάθηκε στη σφαίρα του ντοκιμαντέρ, εστιάζει στα πρόσωπα, στον «ενθουσιασμό» των στιγμών, περιγράφει τον Τσίπρα και τον Βαρουφάκη ως όμορφους ηττημένους, περίπου ως επαναστάτες που κάηκαν στη φλόγα του αγώνα. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που ο Βαρουφάκης ασκεί μεγάλη έλξη σε διεθνείς προσωπικότητες όπως ο Σάντερς, ο Τσόμσκι, ο Κόρμπιν —βλέπουν τα πράγματα από μακριά και μία εξωτική διάθεση.

Αντίστοιχα, η ταινία του Γαβρά θα μεταφέρει στο διεθνές ακροατήριο τη ρομαντική εκδοχή ενός εγκλήματος. Το έχει αυτό η τέχνη. Βλέπεις το «Μπόνι και Κλάιντ» και τους συμπαθείς. Δεν θα δεις με συμπάθεια τον Βαρουφάκη με το μαγνητόφωνο στο Eurogroup; Ειδικά το σινεμά, μπορεί να πάρει το ευγενές και να το ευτελίσει —δείτε τις ηρωϊκές ταινίες των εθνικών επετείων. Μπορεί όμως να πάρει το άθλιο και να το πουλήσει ως ευγενές. Προσεχώς στις οθόνες μας.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News