Η Ιστορία έφερε έτσι τα πράγματα, ώστε ο Κώστας Σημίτης να εκλεγεί πρώτα Πρωθυπουργός (από την ΚΟ του ΠΑΣΟΚ) τον Ιανουάριο του 1996 και μερικούς μήνες αργότερα, τον Ιούνιο της ίδιας χρονιάς, πρόεδρος του κόμματος, σε ένα από τα πλέον επεισοδιακά και ενδιαφέροντα συνέδρια.

Κέρδισε και τις δύο αυτές μάχες προτάσσοντας κρίσιμα πολιτικά επίδικα, κατορθώνοντας να επιβληθεί στο λαϊκιστικό DNA του ΠΑΣΟΚ και έχοντας αμφισβητήσει τον παπανδρεϊσμό, που έως εκείνη την εποχή κυριαρχούσε ως πολιτικό ρεύμα και ως ψευδεπίγραφη ιδεολογική μαρκίζα.

Πολλά έχουν αναφερθεί και αναλυθεί στη διάρκεια των δεκαετιών για το τι θα μπορούσε να έχει συμβεί αν Πρωθυπουργός και πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ εκείνη την εποχή είχε εκλεγεί ο Άκης Τσοχατζόπουλος. Με τα «αν» ως γνωστόν δεν γράφεται η Ιστορία, πάντως μπορεί να υποθέσει κάποιος με σχετική βεβαιότητα τι δεν θα είχε συμβεί.

Στα πολλά που γράφονται και λέγονται αυτές τις ημέρες με αφορμή το θάνατο του Κώστα Σημίτη, πολλά και σημαντικά είναι εκείνα που του πιστώνονται και σοβαρά εκείνα που του χρεώνονται. Αναλόγως της αφετηρία και της εμπειρίας του καθενός, γίνονται και οι αξιολογήσεις. Υπάρχουν πάντως τα αντικειμενικά και μετρήσιμα, είτε μιλάει κανείς για την ΟΝΕ και την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ, είτε για την άτακτη υποχώρηση στη μεταρρύθμιση Γιαννίτση, που μπορεί να ήταν εκλογικά σωτήρια για το ΠαΣοΚ, όμως αποδείχθηκε μία από τις μοιραίες επιλογές όταν η χώρα χρεοκόπησε.

Στο πολιτικό ισοζύγιο του Κώστα Σημίτη υπάρχει όμως ένα στοιχείο το οποίο παραλείπεται, υποτιμάται ή λησμονείται. Δεν είναι μονοσήμαντη, θετική ή αρνητική, η επίδρασή του, όμως ήταν καθοριστικό.

Από το φθινόπωρο του 2003 ο τότε Πρωθυπουργός προετοίμαζε τη διαδοχή του στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ. Παρά τα δισ. (ευρώ) που είχε μοιράσει από τη ΔΕΘ εκείνης της χρονιάς, η ήττα στις εκλογές του επόμενου έτους προδιαγραφόταν και ο Κώστας Καραμανλής ενσάρκωνε τις ελπίδες της Κεντροδεξιάς, με ευφυείς, αλλά όπως αποδείχθηκε μετέωρες εξαγγελίες περί επανίδρυσης του κράτους.

Εχοντας κερδίσει σκληρές κομματικές και εκλογικές αναμετρήσεις, ο Κώστας Σημίτης επέλεξε να μην δώσει τη μάχη των εκλογών του 2004. Και παράλληλα, εγκαινίασε μία οριακά αθέμιτη διαδικασία διαδοχής, δίνοντας το περιβόητο «δαχτυλίδι» στον Γιώργο Παπανδρέου ένα βράδυ του Φεβρουαρίου 2004 στο διαμέρισμα της οδού Αναγνωστοπούλου.

Πολλά είχαν ακουστεί εκείνη την περίοδο, εσωκομματικά εκδηλώθηκαν διάφορες επιφυλάξεις και αντιδράσεις και ορισμένοι επιμένουν ότι αυτές οι επιλογές ήταν η αρχή της μεγάλης πολιτικής κρίσης του ΠΑΣΟΚ. Υπάρχει η άποψη ότι αν ο Σημίτης κατέβαινε επικεφαλής στις εκλογές του 2004, αφενός, η ήττα του κόμματος δεν θα ήταν τόσο μεγάλη και, αφετέρου, η εσωκομματική διαδικασία αλλαγής ηγεσίας θα ήταν υγιέστερη και πολιτικά καθαρτήρια.

Το ΠΑΣΟΚ πάντως ανέκαμψε λίγα χρόνια αργότερα.

Στην πορεία του προς την εξουσία όμως, επέλεξε να αγνοήσει τις προειδοποιήσεις του Σημίτη για τους κινδύνους χρεοκοπίας από τον Δεκέμβριο του 2008 και προτίμησε τις αυταπάτες του «λεφτά υπάρχουν». Σήμερα το κόμμα αναζητεί ταυτότητα, έχοντας πληρώσει το πανάκριβο τίμημα της μνημονιακής περιόδου. Τα εκσυγχρονιστικά προτάγματα τα έχει πλέον μονοπωλήσει ο Μητσοτάκης και οι παρακαταθήκες του Σημίτη είναι εκεί για να θυμίζουν ένα ένδοξο παρελθόν.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News