«Αγιος Παΐσιος: από τα Φάρασα στον Ουρανό». Η νέα σειρά του Mega έκανε πρεμιέρα την προηγούμενη εβδομάδα και βαδίζει στα ίδια μονοπάτια με την ταινία ο «Ανθρωπος του Θεού». Τάλε κουάλε που λένε.

Στη μεν ταινία ήταν συμπαραγωγός η Μονή Βατοπεδίου, στη δε σειρά το Ινστιτούτο «Αγιος Μάξιμος ο Γραικός». Εκλεκτό καστ και στη μία, εκλεκτό και στην άλλη, δεν χωρά καμία αμφιβολία. Και οι δύο ακριβές παραγωγές. Και των δύο οι επιδόσεις, συναρπαστικές. Η ταινία έγινε ένα blockbuster του ελληνικού κινηματογράφου, κόβοντας 170.000 εισιτήρια τις πρώτες έντεκα μέρες της προβολής της, ενώ η σειρά του Mega δεν ξέρουμε πώς θα εξελιχθεί, αλλά στην πρεμιέρα της έφτασε στο 32%-33%  τηλεθέαση. Καθόλου άσχημα για ξεκίνημα. Οσο για το κοινό, από την ημέρα της πρεμιέρας της σειράς για τον Αγιο Παΐσιο ζει στιγμές διχασμού, όπως συνέβη και με την προβολή της ταινίας για τον άγιο Νεκτάριο. Οι μεν πλέκουν εγκώμια, οι δε κοροϊδεύουν.

Υποπτεύομαι ότι θα δούμε αρκετές φορές το ίδιο έργο, μιας και η θρησκευτική μυθοπλασία φαίνεται ότι ήρθε για να μείνει. Μια μοντέρνα έκδοση του θρησκευτικού δράματος που ανθούσε στο Βυζάντιο, η οποία στον 21ο αιώνα παίρνει σάρκα και οστά σε σετ, μπροστά σε κάμερες. Με την αφρόκρεμα της υποκριτικής να το στελεχώνει και με προσεγμένη παραγωγή από κάθε άποψη, ωραία φωτογραφία, μουσικές και σκηνικά, αλλά δυστυχώς με σενάρια που δεν είναι δυνατόν να ξεφύγουν από τα δεσμά του θρησκευτικού, μονοδιάστατου προσανατολισμού τους.

Κι αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημά τους. Γιατί μεταφέρουν στερεότυπα και κλισέ και παίζουν με αυτά χωρίς καμιά προσπάθεια να τα σπάσουν. Ούτε καν να τα μετακινήσουν από τη θέση τους, για τα προσχήματα, για να δικαιολογήσουν τον προσδιορισμό ιστορικό και βιογραφικό δράμα, με τον οποίο βαφτίζονται. Προφανώς και δεν είναι βιογραφική και ιστορική μυθοπλασία και, αν θέλουμε να είμαστε αντικειμενικοί, είναι μια κάπως προβληματική μυθοπλασία. Γιατί την ενδιαφέρει περισσότερο να αναδείξει την αγιοσύνη του βασικού ήρωά της, παρά οτιδήποτε άλλο.

Ζούμε, όμως, σε εποχές που δεν αρκεί η μυθοπλασία να αποθεώνει αγίους. Και αν θέλει να το κάνει, θα πρέπει να βρει τρόπο να το περνά μέσα από το φίλτρο της γόνιμης κριτικής και να δίνει μια πιο ανθρώπινη διάσταση στην ιστορία που τους πλαισιώνει. Αν μένει μόνο στην «πίστευε και μη ερεύνα» αγιοσύνη τους, δεν διαφέρει και πολύ από τα μυστήρια της Εκκλησίας, που τα παρακολουθεί κανείς επειδή του το υπαγορεύει η φωνή της πίστης και δεν ψάχνει να βρει ψεγάδια, ούτε προβληματίζεται για το πώς του παρουσιάζονται.

Είναι προφανές ότι το θρησκευτικό συναίσθημα είναι εκείνο που επικαλούνται κι εκείνο που θέλουν να χαϊδέψουν αυτές οι παραγωγές, που η μία μετά την άλλη έρχονται στην οθόνη, είτε τη μεγάλη είτε τη μικρή. Και το κάνουν αδέξια, γιατί μόνο έτσι γίνεται. Φυσικά υπάρχει πολύς κόσμος που πιστεύει και τα βλέπει ευχάριστα, επειδή ακριβώς πιστεύει. Καλά κάνει. Οπως κάνει καλά και όποιος βρίσκει αυτές τις παραγωγές μέτριες επί της ουσίας, επειδή δεν μπορεί να αρκεστεί στον επίπεδο θρησκευτικό χαρακτήρα τους, και δεν του φτάνει ένα αξιόλογο καστ και μια ακριβή παραγωγή για να απολαύσει ένα θέαμα στην οθόνη του. Δεν σημαίνει ότι αυτός ο θεατής δεν πιστεύει στο Θεό. Σημαίνει ότι ξέρει να ξεχωρίζει την καλή μυθοπλασία.

ΥΓ. Τουλάχιστον, το Πάσχα δεν θα έχουμε πια μόνο τον Ιησού του Φράνκο Τζεφιρέλι στο τηλεοπτικό μας μενού. Θα έχουμε και τον Αγιο Νεκτάριο και τον Αγιο Παΐσιο. Και όποιον άλλο άγιο αγιοποιήσουμε και τηλεοπτικά, εν πάση περιπτώσει. Για να δούμε, ποιος έχει σειρά;

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News